Schiermonnikoog 24 November 2018 : Sperwerdagje !

Opgestaan met uitzicht op een lichtjes aangevroren grasveldje naast het veldlab. Rondom het gebouw is het totaal windstil, maar achter in de opstelling in het open veld voel je de koude Oostenwind toch wel goed, al is ie ook daar nog maar slechts iets van 2 bft. De eerste ronde levert in de netten van sectie 1 en 7 toch nog een terugvangst van een Vuurgoudhaan, een verse Vink en jawel, terugvangst van de IJslandse Koperwiek op. De 2e ronde is een nulronde, maar in de ronde van 10:15 uur hangt er achter het veldlab een in 2017 geringde Koolmees en heb ik in het langste grofmazige net een eerstejaars Sperwer-vrouw te pakken. Zoals we gewend zijn van Sperwervrouwen een felle tante die iedere gelegenheid aangrijpt om bij een moment van zwakte van de ringer haar poten uit je vingers los te trekken en ze meteen terug te planten in je huid, waar dan ook op je lichaam.
Geen zorgen lezer dezes…. Zo ver kwam het nu niet.


Foto: Sperwer (Accipiter nisus), vrouw, 1e Kalenderjaar.

Vervolgens werden de gedroogde netten kastklaar gemaakt en opgeborgen, nieuwe netten gelabeld en zijn er weer 2 ontpropte netten van sectie 2 naar binnen gehaald en hebben we sectie 7 opgeruimd.
Na de middag hangt er, zoals we inmiddels al een paar dagen gewend zijn, ineens een groepje vogels tegelijkertijd in 1 net halverwege sectie 1. Waarschijnlijk weer Sperwerwerk.
Aan het eind van de middag zagen we een Sijsje in de Meidoornstruik voor de ringtafel minutenlang roerloos stilzitten. Dat duidt vaak op de aanwezigheid van een Sperwer. Die hebben we niet gezien, maar het eerste rondje daarna leverde wel weer een Sperwer op….. Ditmaal wederom een eerstejaars vogel, maar nu een mannetje. We hebben iets met Sperwers deze week, net zoals onze voorgangers iets met Buizerden hadden. Deze laatste Sperwer is de vierde van onze November-periode en is de zesde Sperwer van het hele jaar !


Foto: Sperwer (Accipiter nisus), man, 1e Kalenderjaar.

Morgen gaan we maar beginnen met het opruimen van de rallenkooien want het lijkt voor dit moment helemaal over te zijn met die soort. Voor het eerst deze periode helemaal geen vangst van een Waterral, al hoorde ik er tijdens het proppenpeuteren wel eentje minutenlang alarmerend in het veld rondlopen. Wellicht vangen we er morgenochtend nog wat.


Foto: Brandganzen, 1 van 2 groepen, opgejaagd in de schemer.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------
Boomkruiper 0 / 1
Goudhaan 0 / 1
Heggenmus 0 / 2
Koolmees 0 / 1
IJslandse Koperwiek 0 / 1
Merel 1 / 0
Pimpel 0 / 1
Sijs 1 / 0
Sperwer 2 / 0
Staartmees 0 / 2
Vink 1 / 0
Vuurgoudhaan 0 / 2
Witkopstaartmees 0 / 1
-------------------------------------------
Totaal 5 vogels nieuw geringd en 12 terug-
gevangen is 17 vogels.

Schiermonnikoog 23 November 2018 : met minder netten vang je meer vogels....

Eindelijk echt lekker rustig weer. De wind is zo goed als gaan liggen en we beleven een mooie zonsopkomst. In de eerste ronde slechts een Merel en een Vink en om de hoek in één van de grofmazige netten van sectie 6 een reeds geringde Sperwer-vrouw. Een heel mooi adult dier van minimaal 3e kalenderjaar met zelfs al lichtelijk naar oranje verkleurende ogen hetgeen alleen bij Sperwers op leeftijd optreedt. Bij het verwerken van de gegevens van de ring blijkt het een ring van ons zelf te zijn, maar lopen we tegen een invoerprobleempje aan. Iets om later nog even goed voor te gaan zitten, maar voor nu komen we er goed uit want de ring klopt.


Foto: Sperwer-vrouw (Accipiter nisus).

De rest van de ochtend verloopt weer rustig en wij vervolgen onze opruimwerkzaamheden en elzen-ontpropping van de resterende netten van sectie 2. Om 11:30 willen we weer een paar netten gaan binnenhalen, maar dan blijkt er ineens een clubje van 19 vogels in een paar netten van sectie 2 te hangen, Vinken, Sijzen, een geringde Vuurgoudhaan en Staartmees en…. Jawel, een kleine Barmsijs ! Ze bestaan nog….. Bij 1 van de Sijzen treffen we nog zware lichaamsrui aan. Toch wel merkwaardig in November. Eerder deze week hadden we nog 2 keer een vogel met resterende handpenrui. Wellicht aangestuurd door de weersomstandigheden een laat jaar voor veel soorten...

In de middag wordt het weer erg rustig, maar wel is duidelijk merkbaar dat e vandaag meer Vinken in het bos zitten. Nadat 4 netten van sectie 2 zijn weggehaald vliegt er precies op die plek een grote adulte Havik-vrouw uit de sloot weg, laag over het pad waar een uur eerder de netten nog stonden….

Wel wonderlijk hoe je tijdens het afbreken van de opstelling met zoveel minder netten toch nog zo'n goed dagtotaal kunt bereiken. Je gaat dan wel denken : wat als alle netten….

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------
Goudhaan 0 / 1
kleine Barmsijs 1 / 0
Koolmees 0 / 1
Koperwiek 1 / 0
Merel 2 / 0
Pimpel 1 / 0
Roodborst 0 / 1
Sijs 4 / 3
Sperwer 0 / 1
Staartmees 0 / 3
Vink 10 / 1
Vuurgoudhaan 0 / 1
Waterral 1 / 0
Winterkoning 0 / 2
--------------------------------------------
Totaal 20 vogels nieuw geringd en 14 terug-
gevangen is 34 vogels.

Schiermonnikoog 22 November 2018 : oorverdovend stil, op kettingzagen na...

Bij de 1e ronde was het evenals gisteren weer oorverdovend stil in het vangterrein. De enigste verandering die merkbaar was bestond uit het feit dat er wat meer Waterrallen door het terrein heen en weer schoten.
In de netten en kooien werd nog niks aangetroffen, een nulronde dus. Bij terugkomst bij het veldlaboratorium hoorde ik ineens 2 kettingzagen aangetrokken worden.
Het werd snel duidelijk dat Natuurmonumenten begon met het zagen van Berken in de ponyweide. Dit ten behoeve van meer ruimte voor de opvang- en bijvoerkraal in de hoek van het perceel dat pal aan het vangterrein grenst. Deze actie had kennelijk snel effect op de in het terrein aanwezige vogels : de volgende ronde leverde ineens een Merel, 2 Koperwieken en 2 Waterrallen op. Duidelijk vluchtende vogels, want daarna was het goed en wel gedaan met de vangsten, slechts een Waterral en een Goudhaan waren bereid ons aan het werk te houden.

In het veld was wederom voor de zoveelste dag op rij totaal niks aan waarnemingen van beweging bij vogels te registreren, behoudens het bij vele malen opnieuw opvliegen en weer invallen van de Brandganzen in de polder. We zijn dus meteen maar weer verder gegaan met het binnenhalen van netten.
Om 11:30 uur was Hanneke het terrein ingelopen om de volgende serie op te halen, maar ze belde of ik even kon komen. Halverwege sectie 2 hing een Buizerd in de onderste baan van een net. Het bleek de Buizerd van 4 dagen geleden te zijn die zich van ellende uit honger op een Vink had gestort. Ze hebben het op het kennelijk voedselschrale eiland momenteel echt slecht. Net als de herhaaldelijk teruggevangen Buizerd uit de vangweken van Leo Oudejans en Kees van Kleef was deze vogel in die 4 dagen tijd maar liefst 75 gram in gewicht afgenomen. Ik ben benieuwd hoeveel terugmeldingen dat komende winter gaat geven met 10 geringde Buizerden.

In de loop van de middag verlaat de zaagploeg en de takkenversnipperaar het weiland weer en keert letterlijk en figuurlijk de rust in het vangterrein weer terug. Wij vangen dan alleen nog een Houtsnip in het eerste net van sectie 2, de 17e Houtsnip van dit vangjaar. De dag wordt afgesloten met nog een terugvangst van een Winterkoning in de avondronde, indrukwekkend….

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------
Buizerd 0 / 1
Goudhaan 1 / 0
Houtsnip 1 / 0
Koperwiek 2 / 0
Merel 1 / 0
Pimpel 0 / 1
Roodborst 1 / 0
Vink 0 / 1
Waterral 5 / 1
Winterkoning 0 / 1
-------------------------------------------
Totaal 11 vogels nieuw geringd en 5 terug-
gevangen is 16 vogels.

Schiermonnikoog 21 November 2018 : minder wind en minder vogels....

Dat een vangterrein bij het intreden van betere vangomstandigheden zo ineens helemaal leeg kan zijn is toch wel behoorlijk uniek. De wind is in de loop van de nacht behoorlijk in kracht afgenomen, maar staat nog steeds met een gerust r*tekoude kracht recht door het pad van sectie 2 te blazen. De netten aldaar staan dus met de talloze bladeren en Elzenpropjes en al erin behoorlijk strak. Bij het lopen van de eerste ronde ben ik nog heel positief ingesteld want ik hoor voor het eerst in de nu ruim anderhalve week dat we hier zitten een klein groepje Barmsijzen vliegen en overduidelijk zijn er ook meer Sijzen. Die eerste ronde blijft echter volledig vogelloos !!!!

Zelfs niet één Waterral in de kooien…. Daarvan zit er in de tweede ronde pas eentje. Niet te geloven zeg.

Het duurt zelfs tot de ronde van 13:45 uur dat de eerste zangvogel gevangen wordt… een Sijs.
En dus vullen we de dag weer met diverse klusjes waaronder het labelen van netten en het binnenhalen van sectie 4 en 5.
De voorlaatste daglichtronde zorgt voor een daverend derde van het dagtotaal van vandaag…. Een Winterkoning !
Bij terugkomst van dat rondje zie ik bij sectie 1 nog net een Sperwer van de grond opvliegen. De vogel zat echt op 20 cm naast het net en bleek daar aan het oppeuzelen te zijn geweest met een Roodborst. Wellicht de Roodborst die zich al dagen rond het gebouw liet zien....



Met zo'n magere vangdag kan morgen alleen maar beter worden, ook al hebben we minder netten staan.


Foto: grote Wintervlinder (Erannis defoliaria).

Dagtotaal (nieuw geringd / teruggevangen):
------------------------------------------
Sijs 1 / 0
Waterral 1 / 0
Winterkoning 0 / 1
------------------------------------------
Totaal 2 vogels nieuw geringd en 1 terug-
gevangen is 3 vogels.

Schiermonnikoog 20 November 2018 : IJslandse Koperwiek !

Herhaling van zetten wat het weer betreft. Nog steeds een hard doorstaande Oostelijk georiënteerde doorstaande wind die enige tijd na zonsopkomst weer aanhaalt tot 7 bft. We zijn meteen na de eerste ronde verder gegaan met sluiten van meer netten en met het peuteren van blaadjes natuurlijk…..
In de kooien vingen we in die ronde slechts 1 Waterral en in de netten 2 Merels, een Vink en een Koperwiek. De vangsten bleven vanzelfsprekend aan de magere kant, maar het werd wel duidelijk dat de vogels het bos begonnen op te zoeken. Dat waren de best vangende netten vandaag. Logisch, vooral als je naar de soorten kijkt, vooral zaadeters. Die beginnen nu dan toch het gedrag te vertonen waar we van kunnen profiteren, zoeken naar gevallen zaadjes op het pad. Opvallend is dan nog extra dat tot 2 x toe een gemengd groepje van Sijzen, Putters en Vinken halverwege sectie 1. Ik denk dat het daar nog het meest windluw is. Er zit een geringde Putter tussen die alhier vorig jaar als jonge vogel is geringd met een nog niet eens volgroeide vleugel. Sedertdien is dit de eerste terugvangst van die vogel. Verder ook nog een paar Sijzen terug uit Oktober en wederom een paar Witkopstaartmezen en witkoppige Staartmezen van alweer ruim 2 weken geleden. Een klein deel van de destijds geringde groep heeft het naar hun zin in het Glop dus…

In de laatste ronde vangen we er eentje die toch wel behoorlijk donker is op alle onderdelen, een IJslandse ! De eerste voor het VRS want de soort zit nog niet in de database, leuk in een jaar waarin er meer zijn gevangen in ons land. In de avonduren motregent het enige tijd. Er passeert een regengebied vanuit Duitsland waarvan men aanvankelijk verwachtte dat deze neerslag zou vallen in de vorm van winterse neerslag, maar dat is weer afgezwakt.Morgen zal de wind weer wat afzakken, we wachten dat hoopvol af want dan kan een ander beeld gaan ontstaan wat de aanwezigheid van kleine zangertjes betreft…







Foto's: IJslandse Koperwiek, Turdus Iliacus Coburni Een groot exemplaar, donkere onderstaart en poten, donkere kop en zijkant kop en op de flanken zware spots die ver doorlopen op de buik resulterend in slechts hagelwit centrum van ongeveer een duivenei groot.

De Vinken die we vandaag vingen zijn zonder uitzondering allemaal mannen…. Eerdere dagen viel het hoog mannelijke gehalte in de vangsten ook al op maar nu is het extreem dus. Er zijn in de loop van de dag wat meer Koperwieken te zien en te horen in het terrein.



Dagtotaal (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------
Goudhaan 2 / -
Keep 1 / 0
Koperwiek 6 / 0
IJslandse Koperwiek 1 / 0
Merel 2 / 1
Putter 2 / 1
Roodborst 0 / 1
Sijs 3 / 4
Staartmees 0 / 2
Vink 7 / 0
Waterral 4 / 0
Winterkoning 0 / 1
Witkopstaartmees 0 / 2
-------------------------------------------
Totaal 28 vogels nieuw geringd en 12 terug-
gevangen is 42 vogels.

Schiermonnikoog 18 November 2018 : Siberische Tjiftjaf en Buizerd !

Uitgebreide vorst aan de grond ! Vooral in het open terreindeel waren de netten tot de tweede netbaan bevroren. Niet zwaar berijpt, zoveel vocht kon de bodem niet afstaan….
Er kwamen weer lichte aantallen Merels en Koperwieken binnenvallen, maar dat vloog vooral over het Glop heen en meteen door. In de netten wel weer een aantal Roodborsten verdeeld door de opstelling. De rallen waren ook weer op sjouw geweest vannacht, de eerste ronde langs de kooien leverde maar liefst 9 nieuwe exemplaren op. In de achterste hoek bij het voormalige Meteoveld hoorde ik tijdens het uithalen van een Roodborst een Siberische Tjiftjaf meermalen roepen. De vogel was zeer actief door de struiken aan het scharrelen.

Rondom de grofmazige netten onder de Eiken bleek het een onrustig gedoe te zijn. Ik trof 3 Merels in 1 net aan, maar 1 bleek er al een bout van een vervolgens ontsnapte roofvogel te zijn. Tijdens het uithalen van de andere vogels hoorde ik boven mij de herkenbare duivenflap van een Havik. Het bleek een mooie adulte man te zijn die op de Merels zat te loeren. Vervolgens kwam er tussen de takkenrillen en de struiken naast sectie 7 nog een Buizerd van de grond met ook een Merel als prooi. De vogel vloog weg richting Meteoveld en schampte daar het achterste grofmazige net….
In totaal leverde deze eerste ronde vrijwel de helft van het dagtotaal van gisteren op; dat geeft de burger moed voor de rest van de dag….
Vergeefse hoop, want de tweede ronde leverde 'slechts' 3 vangsten op, een Roodborst… een Buizerd en een Siberische Tjiftjaf……. Ha ! In aantallen kon het meer, in soorten kon het minder…. De Buizerd hing keurig bij de Merelbout van de eerste ronde en had er voordat hij in het net belandde nog eerst van kunnen snoepen. De krop zat lekker vol, en bevatte zeer waarschijnlijk de Merel die hij in de eerste ronde al had verorberd. Ondanks de invallende kou heb ik er tot nu toe van opgekeken dat dit nog totaal geen aankomst van Houtsnippen lijkt te hebben opgeleverd, ik heb ze tenminste nog niet gezien…. En vandaag is het uitgesproken stil met kleine zangertjes, om over de Barmsijzen nog maar weer te blijven zwijgen…
Ruud en Mirjam zijn na de vangst van de Buizerd snel telefonisch te bereiken en arriveren in zeer korte tijd na onderbreking van hun ochtendbezoekje aan de Vredenhof. Ruud kan voor het eerst een levende Buizerd loslaten en is als de Koning zo rijk…



De rest van de dag loopt overwegend uitgesproken vlak met amper nog vangsten. Wel nog weer een midden op de dagronde met weer 4 waterrallen tegelijkertijd, en een Houtduif in de hoek van sectie 1 en 2. Ook de daglichtsluitende ronde is met 1 Merel weer uitgesproken tegenvallend, het terrein lijkt weer leeg.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
--------------------------------------------
Buizerd 1 / 0
Goudhaan 1 / 1
Houtduif 1 / 0
Koolmees 1 / 0
Merel 7 / 2
Roodborst 6 /0
Siberische Tjiftjaf 1 / 0
Waterral 15 / 0
Heggenmus 0 / 1
Koperwiek 0 / 1
Pimpel 0 / 2
Staartmees 0 / 4
---------------------------------------------
Totaal 33 vogels nieuw geringd en 11 terug-
gevangen is 44 vogels.