donderdag 30 juli 2009

Nen poesterigen dag....

Er was voor vandaag een onstuimige dag voorspeld. Bij het opstaan bleek er al een groot gebied met lichte regen te zijn gepasseerd en dat had, gepaard gaande met wind, heel wat blad in de netten geblazen. Bij vertrek voor de 1e ronde was het droog maar zat er een enorm dreigende donkerblauwe bewolking boven de wal en de eerste onweersflitsen waren al zichtbaar. Net voordat de rand van dit onweergebied zich over het Wad wist te persen is de eerste ronde gelopen. En dat viel nog niet eens tegen; 8 vogels waarvan het grootste deel kleine karekieten en ook 1 bosrietzanger met vetgraad 3. Op het pad van sectie 7 staat een waterral met een lange nek te kijken naar een vogel in het net. Als ik nader springt ie op en vliegt keurig parallel aan de netten naar de scheiding met de schapenweide. Na die 1e ronde heeft het ongeveer een 20 minuten zwaar geregend en na die regen neemt de wind fors toe tot kracht 5-6 bft uit het zuidwesten. Het is niet gek dat je na zo'n bui slechts 4 vogels in de 2e ronde hebt. Als je nu door het vangterrein loopt is het haast niet voor te stellen dat het de afgelopen week zo rustig was met vrijwel windloze dagen. De heksenketel is nu compleet met afgewaaid dood takhout en ja ja : elzenproppen….. Wat zeg ik: takken met elzenproppen !
Het blijft tegen de verwachtingen in de gehele dag 'poesterig' weer zoals ze in Twente zeggen, oftewel "ut heuj kump zelf van t laand". De wind is aangewakkerd tot kracht 5 bft uit Westelijke richting en met gelukkig steeds groter wordende tussenpozen passeeert er een korte bui. Het vangen is door dit weer flink teruggevallen maar blijft interessant. In de schapenweide liep het vandaag de hele dag vol met meeuwen. Zilvermeeuwen, kleine mantelmeeuwen, enkele hybriden zilver/kleine mantel en een kleiner aantal kokmeeuwen. Ze zochten kennelijk de luwte van de wind op en waren tussen het kortgevreten gras (er liepen gisteren een stuk of 60 schapen) naar vliegende mieren aan het zoeken die gisteren massaal omhoog kwamen. Een grote groep spreeuwen pikte een graantje mee. In de middag ben ik met een aantal struiken aan het toppen geweest (het staat op sommige plekken ruim 4 meter hoog) en bij het sjouwen van een stapel twijgen naar de houtopslag bij sectie 6 zag ik ineens een grote schicht opzij schieten. Vervolgens vlogen in de weide alle meeuwen al een speer omhoog en zag ik het grofmazige net op en neer dansen. Rennen… ! En ja hoor, een havik in het oostelijke grofmazige net. In tegenstelling tot gisteren bleef de vogel hangen omdat het net niet superstrak stond en hij dus in een diepe zak kwam die de onderliggende baan voorbij schoot. Vervolgens kostte het wat moeite om de vogel uit het net te krijgen want hij zat niet vast en rolde steeds op de rug met de poten in mijn richting slaand. Wonderwel slaagde ik er zonder bloedvergieten in en stond ik dus met een mooie 1e kalenderjaar havikman in de hand. De tweede van het nest van 3. In tegenstelling tot de vorige was deze vogel mager te noemen; met 620 gram aan de ondergrens voor een havikman. Nu maar hopen dat het dit jong beter vergaat dan de vorige….
In de avond is de wind behoorlijk geluwd, maar er staat nog zeker 3 bft West. In de laatste ronde weten de jonge haviken de jeugd van de groep bij de kampeerboer aan de overkant van de straat niet meer te overstemmen. Helemaal achteraan in de opstelling vang ik dan nog de laatste vogels van de dag, weer een ongeringde blauwborst, een fitis en een nog heel piepjonge kleine barmsijs die, net als eerder op de avond een jonge groenling, naar bed moet worden gebracht. We mogen gezien de omstandigheden met 39 vogels niet klagen en zijn vandaag voor onze vangweek de grens van 600 vogels (inclusief terugvangsten) overgegaan.

woensdag 29 juli 2009

De vetgraden nemen toe..

Na weer een mooi rustige nacht (en dan bedoel ik niet al die speur- en spooktochten die midden in de nacht in het bos worden gehouden) was het ook rustig in het glop. Je kon bij de eerste ronde af en toe de verdorde blaadjes op de grond horen vallen. De beide jonge havikken zaten al weer hardop te bedelen. Één zat er weer op de plek van de horst en de tweede in het bos achter sectie 9 en 0. De vangsten vielen vandaag nog enorm mee terwijl het eigenlijk erg stil was in het vangterrein. Het viel wel op dat er ineens meer braamsluipers aanwezig waren waarven een deel werd gevangen. En er was weer verhoogde aanwezigheid van gekraagde roodstaarten; vandaag (handig voor het verschil in leeftijdskenmerken) zowel een 1e kalenderjaar man in voltooid postjuveniel kleed als een man in vrijwel voltooid adult kleed.
De aanwezigheid van de waterral werd vandaag duidelijk gemaakt door de overduidelijke pootafdrukken op de duiker in de sloot.
En grote bonte specht nummer 3 werd vandaag aan de rand van het bos gevangen. Wederom een juveniel exemplaar met ditmaal een werkelijk donkerbruin gekleurde borst en buik. Slechts heel vaag waren de fijne langsstreepjes op de borst te zien.
Vandaag ook een heel jonge tuinfluiter gevangen met een opgezwollen kop en een oog waarvan het knipvlies niet meer open kon; duidelijk één of andere ontsteking. Verdere terugvangsten : een adulte merel-man die in twee jaar nu 6 maal is gevangen, maar alleen in het voorjaar en zomer. Een andere merel, een vrouw, ook uit 2007, nu voor de 7e maal gevangen met als uiterste datum 25 September.
En dan nog een fitis uit 2007 nu voor de 1e maal teruggevangen.
In één van de avondrondes zien we een juveniele havik in één van de grofmazige netten in de schapenweide hangen, maar net als ik sprint vliegt de vogel al weg. Conclusie is inmiddels wel dat haviken ook in de grofmazige netten niet snel vast zitten, we hebben deze week nu al 3 ontsnappingen meegemaakt. De vogel blijkt tegen het net te zijn gevlogen met een rest van de maaltijd in de poten want onder het net treffen we een halve juveniele houtduif. Wie weet komt ie er nog voor terug…
Hanneke heeft aan het eind van de middag in de schapenweide pluimen van massaal uitvliegende mieren gezien; we hebben er geen noemenswaardige aantallen meeuwen op af zien komen.
Vanmiddag hebben we nog 2 oud-studenten van de VU op bezoek gehad. Ze waren met de kano via Engelsmanplaat het Wad over komen peddelen om op het eiland herinneringen op te halen aan hun studietijd in de begin jaren zeventig. Hun kano-outfit doet mij terugdenken aan een oude verwaarloosde hobby.

dinsdag 28 juli 2009

van alles een beetje minder...

De ochtend begon met zware dauw. Het is de afgelopen nacht dus toch nog redelijk helder geweest. Er stond totaal geen wind, ook in de polder niet en dan kan het hier tot de boeren en badgasten wakker worden heel stil zijn… De eerste ronde leverde 7 vogels op en alsof het zo moest zijn herhaalde zich dat 3 rondes achter elkaar om vervolgens terug te zakken naar 2 rondes van 5 vogels en daarna tot aan het einde van de middag alleen maar minder. Toch is het weer een dag waarop er in de middag maar een paar rondjes zonder vogels gelopen worden.

We vingen vandaag een Fitis terug uit 2006, deze is in ieder seizoen sindsdien 1 x teruggevangen en was vorig jaar op 12 Juli al veel verder met de hand-en armpenrui dan nu.
Ook vingen we weer een juveniele grote bonte specht, de tweede van het seizoen en een exemplaar met een behoorlijke partij bruin op de borst en buik. In de glopsloot treffen we op de buis van de duiker onder sectie 8 een groene kikker aan. Deze soort wordt in het beheerplan dat hier in de kast staat nog niet als waargenomen soort van het eiland genoemd. Volgens mij is door iemand binnen de groep in voorgaande jaren ook al wel een keer een groene kikker gehoord/gezien.
Vanmiddag heb ik met Rob Bijlsma gebeld over de avonturen met de haviken. Allereerst was hij verbaasd over het feit dat er nu nog niet zelfstandige jongen waren, maar hij begreep al snel dat de Wadden een uitzondering zijn t.o.v. de bossen van het binnenland. Het fenomeen dat ouders één van hun kinderen doden was hem (nog) niet bekend. Het leek hem wel plausibel dat een kadaver op een vaste voerplaats, van welke vogel dan ook door een andere havik wordt aangevreten, het zijn immers proteïnen. Een tweede paar binnen 100 meter afstand leek hem uitgesloten. 600 meter afstand tussen 2 nesten is in het binnenland al dichtbij.
Na dit telefoontje hebben we het nest van vorig jaar bezocht, zijn er met de lange ladder bijgeklommen en hebben geconcludeerd dat het inderdaad een oud nest moet zijn geweest waarop dit jaar prooi werd geplukt en waarop wellicht door de man van het paar werd geslapen. Wederom een grote zak met braakballen leverde wederom niks op. Wel vonden we tussen de prooiresten een gedeeltelijk skelet van een bruine rat.

Waarnemingen : buizerd 1 kj laag cirkelend boven het veldlab en Arnicaweide. / Distelvlinder / kleine vuurvlinder / nachtpauwoog. / groene kikker in glopsloot.

Dagvangst van 28 07 09
Nieuw
Braamsluiper 3
Fitis 14
Gekraagde Roodstaart 2
Grasmus 1
Grauwe Vliegenvanger 1
Grote Bonte Specht 1
Heggemus 1
Merel 2
Rietzanger 2
Spotvogel 3
Tjiftjaf 2
Tuinfluiter 2
Vink 2
Totaal: 36

Eigen terugvangsten
Braamsluiper 1
Fitis 14
Gekraagde Roodstaart 2
Kleine Karekiet 4
Koolmees 1
Pimpelmees 2
Roodborst 1
Tjiftjaf 4
Winterkoning 4
Totaal: 33

Totaal: 69 vogels

maandag 27 juli 2009

Een roemloos einde.

Bij vertrek voor de 1e ronde horen we nog 2 haviken bedelend rondom de horst, de ronde levert slechts 4 vogels op, want er trekt net een regenbuitje over het eiland. De ronde daarna is er meer activiteit want het is weer droog. Wel is direct merkbaar dat er minder vogels in de struiken zitten. Vooral de winterkoningen laten vandaag verstek gaan; hebben ze het inmiddels door dat we het vangen niet meer onderbreken? Gisteren leken de blauwborsten dat al te begrijpen. Tijdens die tweede ronde beleefden we ook een zeer onaangename verrassing. We hoorden aan het gekrijs van de haviken dat er weer verse prooi werd aangebracht. Op het moment dat we langs het bosje met de horst liepen zagen we nog net een adulte vogel van één van de heksenbezems afvliegen, gevolgd door een op de grond ploffende prooi. Dat bleek een turkse tortel te zijn, maar bij nadering van de plek zagen we een veel grotere krans met veren. Even dacht ik een geplukte kerkuil te ontwaren maar toen ik beter keek zag ik 2 grote gele klauwen met om één daarvan een ring. Het bleek de jonge havik-vrouw te zijn die we eerder deze week geringd hebben. Dan gaat er in rap tempo van alles door je hoofd; was de vogel dan toch niet helemaal in orde? Daar leek het bij het ringen helemaal niet op. Maar waarom is de vogel aangevreten? Het plukpatroon wijst gewoon op roofvogelpluk en van de kop was slechts het achterste deel van de schedel en een stukje van de hals te vinden. Of zou er dan toch sprake zijn van een tweede en rivaliserend paartje haviken? We hebben geen idee… wel staat vast dat het een roemloos einde is van een prachtvogel.
Hoewel het aantal vogels per ronde minder is dan voorgaande dagen vangt het tot na de middag lekker door. We vangen een spotvogel terug die in 2005 hier geringd is en nu pas voor het eerst teruggevangen wordt. Het mannetje hangt samen met 2 jonge vogels in de hoek van de netsecties 8 en 9. Vandaag ook dezelfde tjiftjaf van vorig jaar uit de zeereep nogmaals teruggevangen.
Als het later een stuk zonniger en warmer wordt breekt toch de realiteit van het zomervangen aan : de eerte nulronde is een feit, gevolgd door een ronde met slechts 1 vogel in 500 meter net…
In de middaguren zie ik nog een flits van een adulte havik die uit het achterste net in de hoek van sectie 1 naar 2 springt. Een sprint in de hoop dat de vogel om de hoek nogmaals in het net springt blijkt ijdele hoop te zijn. Een uurtje later scheert er een sperwer-man over het grasveldje naast de strandwagen.
Hanneke heeft boodschappen gehaald en constateerde onderweg dat er op veel plaatsen vliegende mieren het luchtruim kozen ; mierende meeuwen hebben we echter niet gezien. Op de margrieten naast het gebouw zitten vanmiddag 3 kleine vuurvlinders en meerdere koevinkjes. Af en toe wil er een klein koolwitje van de bloemen profiteren maar die wordt fel weggejaagd door de territoriale koevinkjes of bonte zandoogjes.
Tegen 15 uur bewolkt het in korte tijd en om 15:45 uur begint het voorzichtig maar gestaag te regenen. We zitten in de randzone van een groot regengebied dat van het Westen naar het Noord-oosten van het land schuift. De eerste ronde die we in de regen lopen blijkt de vogels flink geactiveerd te hebben : 15 exemplaren ! We blijven vrijwel continu lopen en de eerste beste ronde nadat het even droog is levert meteen weer 9 vogels op. Zo ineens vangen we vandaag onverwachts 5 vinken. Opmerkelijk als je het uitzet tegen de vangsten van deze soort tot nu toe.
We merken wederom niets van kruisbekken, maar Ardie weet vanavond te melden dat er over het dorp een klein groepje is waargenomen. In de avond is er net als voorgaande avonden weer lichte trek van witgatjes. Morgen draaien we voor het eerst met gebruik van het daggeluid.

Dagvangst van 27 07 09
Nieuw
Braamsluiper 2
Fitis 23
Grauwe Vliegenvanger 1
Koolmees 1
Merel 2
Spotvogel 3
Tjiftjaf 7
Vink 5
Winterkoning 1
Zanglijster 1
Zwartkop 2
Totaal: 48

Eigen terugvangsten
Braamsluiper 1
Fitis 13
Gekraagde Roodstaart 2
Kleine Karekiet 5
Merel 1
Roodborst 5
Spotvogel 1
Tjiftjaf 4
Vink 1
Winterkoning 1
Zwartkop 1
Totaal: 35

Niet van ons
Tjiftjaf 1

Totaal: 84 vogels

zondag 26 juli 2009

Zondag 26 Juli 2009; de eerste gehele vangdag.
De wind is vannacht al weer iets aangewakkerd en stond weer overwegend in de ZW-hoek. Het is een redelijk heldere nacht geweest en de temperatuur zit om 05 uur op 10 graden. Op een paar plaatsen lichte dauw aan de netten, maar dat is snel voorbij. In de eerste ronde blijken de haviken al weer flink aan het bedelen en dat deden ze om 04 uur ook al want de studentes hoorden de jongen toen ze thuiskwamen van het stappen in het dorp. De jonge havik die eerder deze week met de hand werd gevangen hing vanmorgen in het grofmazige net op de rand van de schapenweide. Na controle van het ringnummer heb ik haar bij het net maar weer losgelaten hetgeen in dank werd aanvaard. Feilloos zeilde de grote vogel tussen de eiken door naar de voerplek bij de horst.
De vangsten lopen vandaag weer lekker door en in de loop van de ochtend vangen we weer een nieuwe weeksoort. Vlak bij een dode els met daarin één van de oude nestholtes hangt een erg juveniele grote bonte specht in het net. De vogel heeft nog het volledige juveniele kleed en is net begonnen met de postjuveniele rui.
Het wordt verder weer een echte fitissendag met verder niet zo veel bijzonders te vermelden. Of het moet de waarneming van een waterral zijn. Op het kruispunt van sectie 3 / 7 en 8 zit er één te roepen en wellicht was dat de veroorzaker van de kleine plonsjes die we voorgaande dagen af en toe hoorden en die we toeschreven aan een kikker.
Omdat het vandaag al een stuk zonniger was dan in voorgaande dagen is er redelijk wat activiteit van insecten. We zien een aantal vers uitgeslopen atalanta's, dagpauwogen, groot koolwitjes, een bruin blauwtje en vele koevinkjes en bonte zandoogjes.
Bij de terugvangsten van vandaag een zwartkop vrouw die nu pas voor het eerst teruggevangen wordt na in Augustus vorig jaar hier te zijn geringd. Hetzelfde geldt voor een tjiftjaf, maar dan met op 3 dagen na een jaar verschil.
Tegen alle verwachtingen in hebben we vandaag geen kruisbekken waargenomen. Er blijken inmiddels al wel waarnemingen binnen te druppelen in Groot Brittannië en op Fair Isle zitten 35 witbandkruisbekken; waar leidt dit toe?

Dagvangst van 26 07 09
Soortnaam Nieuw / Terug
Boomkruiper 1 / 0
Braamsluiper 2 / 1
Fitis 25 / 16
Gekraagde roodstaart 1 / 0
Grauwe vliegenvanger 1 / 0
Grote bonte specht 1 / 0
Havik 0 / 1
Heggemus 0 / 2
Kleine barmsijs 0 / 2
Kleine karekiet 3 / 6
Koolmees 0 / 2
Merel 0 / 1
Pimpelmees 0 / 1
Roodborst 2 / 4
Spotvogel 1 / 1
Tjiftjaf 7 / 5
Tuinfluiter 1 / 0
Vink 3 / 0
Winterkoning 6 / 3
Zanglijster 1 / 1
Zwartkop 3 / 2
Totaal: 57 / 48
Totaal 105 vogels
Aantal soorten: 21

Zaterdag 25 Juli; een laat begin is het halve werk?
Vannacht heeft het enorm geregend en trok er een stevig onweer over het eiland dat lang narommelde boven de Noordzee. Om 05:00 uur regende het nog en de netten bleven dus gesloten. Nadat de regen overging in buien en deze vervolgens ook oplosten hebben we vanaf 13 uur de netopstelling zonder secties 4 en 5 voorzichtig opengeschoven. Dat bleek niet onverdienstelijk want het druppelde nu lekker door met vogels in plaats van regen. Vooral de fitisjes en tjiffen deden het goed. De jonge haviken hebben de gehele dag zitten schreeuwen om voer, met slechts een onderbreking van een uurtje nadat één van de ouders gezien werd en er een nieuwe prooi vanuit de polder het bosje in werd gebracht. Later bleek die prooi wederom een kokmeeuw te zijn. Één van de heksenbezems in de berken zag er uit als een kroonluchter en zou niet misstaan als trendy decoratie in een modern ingerichte living. Tijdens het lopen van een ronde door de schapenweide bleek er ineens één van de jonge haviken op de onderste takken van een eik bij sectie 6 te zitten; ik stond er met m'n neus ineens op 2 meter bovenop.
Gisteravond hebben we nog in een omtrekkende beweging rond het Glop gewandeld en hebben in het oostelijke deel van het bos nog een tweede havikhorst gevonden. Het heeft er alle schijn van dat dit het nest is waar ze vorig jaar al hebben gebroed. We hebben daar immers vorig jaar in die hoek regelmatig een havik-vrouw horen kekkeren. Het nest was dit jaar kennelijk door de ouders nog in gebruik als plukboom want we troffen hier een zak vol braakballen aan en veel veren en karkassen van vogels die dit jaar gepredeerd zijn.
In de middag zo rond 14:30 uur vlogen er ineens groepen kruisbekken boven het Glop. Op het moment dat we naar boven keken zagen we nog net 2 groepen al roepend bij elkaar clusterend en zo een groep van circa 50 vogels vormend. Een 5 tal minuten later zag Hanneke nog een groep van circa 20 boven de schapenweide. Dat zou eventueel nog wel weer een afsplitsing van dezelfde groep kunnen zijn geweest.
We vingen vandaag een adulte tjiftjaf terug die vorig jaar in de zeereep was geringd en nu voor het eerst hier is gecontroleerd. In de avonduren komt Wim Penning bij het gebouw aangefietst en vertelt met een enigszins verbijsterde blik in z'n ogen dat hij een geringde jonge blauwe kiekendief op het dak van Visser zag zitten. En dat terwijl er wel honderd kinderen op het erf aan het spelen waren. Hij vroeg zich af of het een door ons geringde vogel zou zijn. Even later kwam hij nog weer terug om te melden dat de vogel volgens hem gewond of ziek zou zijn. We zijn even wezen kijken maar hebben niks aangetroffen, ook geen alarmerende zwaluwen, want die kun je wel verwachten als er zo'n vogel op het dak gaat zitten. De voorlaatste ronde leverde de welbekende avondopleving op met ineens nog weer 21 vogeltjes en eindigen we met een dgtotaal van 72 vogels. Niet slecht na alleen in de middag en avond te hebben gevangen. De wind is in de avond vrijwel geheel gaan liggen, maar is daarvoor naar pal west gedraaid.

Dagvangst van 25 07 09
Nieuw
Braamsluiper 2
Fitis 22
Gekraagde Roodstaart 1
Groenling 3
Koolmees 1
Merel 4
Pimpelmees 1
Putter 2
Spotvogel 1
Tjiftjaf 6
Winterkoning 4
Zwartkop 1
Totaal: 48

Eigen terugvangsten
Blauwborst 1
Fitis 6
Kleine Karekiet 2
Koolmees 1
Merel 1
Roodborst 2
Spotvogel 1
Tjiftjaf 7
Winterkoning 2
Totaal: 23

Niet van ons
Tjiftjaf 1

Totaal: 72 vogels