donderdag 13 september 2012

Vlieland : maaien = Spreeuwen graaien.

De dag begon met volledig onverwachte noordoostenwind en dat met kracht 5 bft. De wind zat dus precies in m'n rug, dat was nog eens makkelijk fietsen... Tijdens het openschuiven van de netten bleek dat de maaiploeg in de polder al een paar eerste stroken riet en vegetatie hadden gemaaid. Het vrijgekomen veldje was flink modderig en dat zou ongetwijfeld vogels op gaan leveren omdat ze daar graag bodemleven zoeken. Bij het lopen van de eerste ronde had ik er wederom niet veel fiducie in dat het een goede dag zou worden want de wind was toch wel stevig, de trek op de radar was helemaal teruggevallen naar nihil en er was in de struiken weer totaal niks te horen wat op de aanwezigheid van vogels duidde. En toch leverde de eerste ronde weer een zwartkop op met een ring van de centrale BRUSSEL België. Wederom een eerstejaars vogel maar ditmaal een vrouw. Verder nog 10 andere vogels waaronder weer een sprinkhaanzanger. De tweede ronde leverde in plaats van meer onverwachts juist minder vogels op, slechts 8 vogels belandden op de ringtafel en dat is dan toch wel enigszins verontrustend voor het verdere verloop van de dag. Bij deze vogels een geringde waterral die Hanneke wist te vangen in een mistnet in plaats van in de kooien die we voor deze soort hebben staan. Vanaf 8 uur ging de maaiploeg verder waar men gebleven was. In hoog tempo verdwenen een paar hectare gras en riet en in iets meer dan een uur en een kwartier was het hele achterste deel van de derde Kroonspolder omgezet in een modderig biljartlaken. Al tijdens het maaien verschenen de eerste meeuwen en spreeuwen, even later gevolgd door tientallen graspiepers en kwikstaarten.


Foto: ook water kun je maaien...

En ineens leidt al die toegenomen activiteit op het veld aanstekelijk op allerlei andere soorten en af en toe schiet alles wat op het veld aan het foerageren is alle kanten uit in blinde paniek als er kennelijk weer een rover over het terrein komt scheren. en zo sprokkelen we er af en toe leuke vangsten bij. Zo zit er een tijdje een groepje spreeuwen tussen het hout van het slag en de besdragende struiken; bij de eerstvolgende ronde hebben we er verdeeld over 4 netten 9 exemplaren van gevangen.
en zo begon het door al die activiteit van al die vogels op het veld toch wat lekkerder te lopen met de vangsten en kwam er meer leven in de brouwerij. In korte tijd verzamelden zich ook al enkele kramsvogels op het veld en zag ik tussen de tientallen witte kwikstaarten ook een paar gele kwikstaarten lopen. Verder kwamen voorzichtig een paar wulpen en een grutto dichterbij. Maar het meest verbluffende was het aanzwellen van de groepen graspiepers. Je merkte er vandaag amper trek van, maar uiteindelijk zitten er een paar honderd te foerageren op het veld.
doordat het inmiddels zo lekker liep met het vangen zijn we maar een paar uur langer doorgegaan en hebben pas om 18 uur de netten gesloten. Net voor de excursie van 11 uur vingen we nog weer een rondje spreeuwen en tijdens het ringen merkten we dat daar 2 exemplaren bij zaten met een opgezwollen keel. Bij het openen van de snavel bleek ons vermoeden te kloppen, ze hadden de ziekte het geel....


Foto: vuurgoudhaan.


Foto: tapuit.


Foto: witte kwikstaart.


Foto: gele kwikstaart.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------

Waterral - / 1
Braamsluiper 2 / -
Graspieper 2 / -
Grasmus 1 / -
Gele Kwikstaart 1 / -
Tuinfluiter 2 / 3
Witte Kwikstaart 5 / -
Zwartkop 10 / 2
Winterkoning 2 / 2
Tjiftjaf 4 / -
Heggenmus 1 / -
Fitis 5 / 1
Roodborst 1 / -
Goudhaantje 4 / -
Witgesterde Blauwborst - / 1
Vuurgoudhaantje 1 / -
Gekraagde Roodstaart 1 / -
Pimpelmees 1 / 4
Tapuit 1 / -
Spreeuw 18 / -
Sprinkhaanzanger 1 / -
Putter 1 / -
Rietzanger 7 / -
Rietgors 7 / 2
Kleine Karekiet 1 / 4
---------------------------------------------
Totaal: 99 exemplaren, 25 soorten, 11:45 uren

woensdag 12 september 2012

Vlieland : lage en hoge opkomst.

De dag begon al om half vijf met letterlijk enorm gedonder. We waren in één klap wakker door een lichtflits, meteen gevolgd door een enorme knal die je secondenlang hoorde weggalmen. Daarna bleef het doodstil dus dat was wel een heel korte onweersbui. De regen tikte daarna nog even (stevig ondersteund door wind) tegen de ruiten maar daarna was het over. Het regenfront was gepasseerd en dus maar snel naar de vinkenbaan gesneld. Nou ja, snel.... er stond nog steeds windkracht 5 pal west en dus schuin van voren tijdens het fietsen. Dus op de baan maar niet alle netten opengezet, maar beperkt tot de meest windluwe netten, in totaal 200 meter. De eerste ronde gaf met 3 vogeltjes meteen al een signaal af wat er aan de hand was ; geen vangweer voor een topdag, maar dat liet zich al wel raden. Maar goed, we willen een zo compleet mogelijk beeld van de gehele doortrek en dus is het een kwestie van alles proberen om ook de slechte dagen te registreren.
Bij die eerste vogels toch nog weer 2 sprinkhaanzangers, eentje in de bruine en eentje in de gele morph. De derde was, ik zou haast zeggen 'vanzelfsprekend', een zwartkop. De tweede ronde deed het iets beter, maar 7 vogels... daarbij 2 zwartkoppen die ik gisteravond had geringd. Die waren, hoe kan het anders met dit weer, ondanks hun puike conditie met vetgraad 5 op de schaal van 5 blijven slapen en niet vertrokken. 1 van die vogels was na een gewicht van 23,6 gram gisteravond 2 gram in gewicht gezakt naar 21,6 gram. Kun je zien wat een nacht van 12 graden al aan energie kost om alleen maar te slapen in plaats van vliegen. De ander deed er niet veel voor onder, 1,5 gram minder.
Tegen 8 uur werd het nog even spannend. Een grote groep van ongeveer 800 spreeuwen landde overal rondom mij in de toppen van de struiken tussen de netten van de noordelijke sectie. Dan is het het verstandigst om even heel stilletjes weg te sluipen en te wachten op hoe de groep zal reageren op de lager aan de grond hangende verleidelijke bramen en vlierbessen. Uiteindelijk zag ik van een afstand hoe de spreeuwen langzaam maar zeker in groepjes van 10 tot 30 exemplaren laag verder vlogen richting de tweede Kroonspolder waar het maaien was begonnen. Slechts een tiental spreeuwen belandde in de netten, maar na even spartelen rolden ze er net zo hard weer uit. En zo kom je dan wederom uiteindelijk met 1 spreeuw terug in de ringhut, een bijna volledig doorgeruide eerstejaars man. Door de regen van afgelopen nacht is er toch weer redelijk wat water onder de netten komen te staan. Dat resulteert meteen weer in meer activiteit van waterrallen, vandaag weer 2 stuks in de kooien.
Er was ondanks het ruige weer toch best wel wat beweging in de lucht te bemerken.
Maar ja, je hebt minder vogels te verwerken en hebt dus meer tijd om om je heen te kijken. Bovendien passeren de meeste vogels die op trek zijn toch op lagere hoogtes. Zo zag ik vandaag meermalen kleine groepjes graspieper, een groepje van 4 vinken, 2 putters, 1 kramsvogel en enkele clubjes kneuen. ook zaten er vandaag duidelijk meerdere goudhaantjes in de struiken op het dijkje, daar ving ik er 2 van. Ik ben vanmorgen tussen de bedrijven door nog met verschillende klusjes bezig geweest, zoals wieken voor de rallenkooien bijplaatsen, 2 grijze netten verwisselen en nog een paar schoorlijnen bijplaatsen om de netten stormvaster te maken. Om 12 uur was het welletjes, de minimale tijd van 6 uur vangen zat er op en het was al een uur geleden totaal stil gevallen met de vangsten dus sluiten maar en afwachten wat de komende nacht in beweging brengt. Dat ziet er qua weerbeeld niet veel beter uit, een herhaling van zetten.


Foto: De zeereep onder de ruige omstandigheden van vandaag.

De middag werd doorgebracht met fietsen naar het dorp om van ons democratisch recht gebruik te maken om je politieke voorkeur te uiten. Kortom, de verkiezingen voor de tweede kamer. Dat ging heel leuk, in het gemeentehuis van het eiland. Niks bijzonders, maar na gestemd te hebben vroeg Hanneke nog even in het stemlokaal of iemand kon vertellen van welk jaartal die prachtige historische eilandfoto's op de gang waren. In korte tijd snelden alle vrijwilligers van het stembureau de gang op en stond iedereen zijn/haar kennis te delen, daarbij het lokaal volledig leeg achterlatend. Uiteindelijk bleek de opkomst op het eiland vandaag 132 procent te zijn geweest, met dank aan de vakantiegangers.

Op de terugweg zijn we door de duinen gefietst en hebben we nog weer foto's gemaakt voor het project NL in beeld. Daarvoor is nu ongeveer de helft van het eiland in kaart gebracht.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen :
--------------------------------

Waterral 2 / -
Zwartkop 4 / 3
Heggenmus 1 / -
Tjiftjaf 1 / 1
Roodborst 1 / -
Fitis 3 / -
Sprinkhaanzanger 2 / -
Goudhaantje 2 / -
Rietzanger 1 / -
Spreeuw 1 / -
Kleine Karekiet 2 / -
Kneu 1 / -
--------------------------------------------
Totaal: 25 exemplaren, 12 soorten, 6:00 uren

dinsdag 11 september 2012

Vlieland : verrassing aan het eind van de dag.

Het was vanochtend weer raak. De WC-deur begon vannacht al te rammelen en dat is geen best voorteken. Op het moment dat de wekker afliep was er inmiddels ook regen bijgekomen en die kon je hard horen slaan tegen de ramen. Uitslapen dus, want dit was geen vangweer. Het was maar een goed besluit want de wind bleef de hele dag te hard doorstaan uit pal westelijke richting. We hebben er dus weer een thuiswerkdagje van kunnen maken. Even flink wat ringgegevens in het programma GRIEL invoeren was ons plan maar we kwamen daarvoor van een koude kermis thuis. De boel liep weer regelmatig vast of gaf onvoldoende keuzemogelijkheden in de verschillende boxen waar je een veld moet selecteren. En ja, als je niks kunt selecteren....

Aan het eind van de middag was de zware bewolking veranderd in halfbewolkt met de mooie bloemkoolvormige cumuluswolken. Dus zijn we toch nog maar naar de baan gefietst voor een paar laatste uurtjes vangwerk in de hoop de akelige nul van papier te krijgen. De aannemer bleek vandaag dan toch echt te zijn begonnen met het maaien van de eerste Kroonspolder. Dan kunnen ze morgen of overmorgen dus bij ons op de Vinkenbaan beginnen schatten we zo in. Meteen zaten er de wereld aan spreeuwen en meeuwen op het geschoren veld langs de postweg. Die deden zich meteen tegoed aan alle bodemleven dat nu makkelijk bereikbaar was geworden.
op de baan bleef het met de vangsten zoals te verwachten was erg rustig. Je kunt echt merken dat je hier de klap van de dag voor het midden van de middag moet maken.
En toch was de eerste vangst van deze avond een leuke nieuwe soort voor onze Septemberperiode. In één van de netten langs het dijkje hing namelijk een gekraagde roodstaart. Een mooie soort, maar het meest opmerkelijke is nog wel dat dit voor de vinkenbaan vopor dit seizoen nog maar het tweede exemplaar is. En dat terwijl er al heel wat van doorgetrokken moeten zijn gezien eerdere ervaringen alhier in voorgaande jaren en het feit dat vorige week het eiland Helgoland vol heeft gezeten met gekraagde roodstaarten.


Foto: gekraagde roodstaart, man 1e kalenderjaar.

Deze vangst zou een paar rondes lang de enigste vangst blijven... Ondertussen hebben we dus nog maar eesn wat om ons heen zitten kijken. We zagen bij terugkomst van de eerste ronde een tapuit op het dak van de ringhut zitten. De vogel bleef ongestoord zitten toen we stilletjes de hut inliepen om geluid van deze soort op het slag te zetten. Hoe leuk dat ook was, de vogel was helaas niet te verleiden om op de verstopte soortgenoot af te vliegen of springen.
Hanneke is voortijds teruggegaan om eten te koken en ik heb de tijd verder doorgebracht met het aanbrengen van wat extra schoren en spanlijnen aan enkele netten. De laatste twee rondes leverden ineens toch weer vogels op die slaap- of vertrekplannen hadden. Daarbij weer een leuke niet alledaagse soort voor de vinkenbaan, de kneu. En dan niet één exemplaar, maar verspreid door de opstelling drie vogels. De beestjes hadden kennelijk plannen om tussen onze netten te slapen.


Foto: Kneu.

Teruggekomen op de zwaluw heeft Hanneke niet aleen een heerlijk bord met ratatouille maar ook nog een digitale verrassing... Via de mail werd een vraag gesteld naar de herkomst van een bepaald serienummer van een Nederlandse ring. En dat was er dus één van ons !!! Leuk zeg... het blijkt om een kleine karekiet te gaan die wij op z'n vroegst op 2 September hier hebben geringd en die nu dus al is gecontroleerd in Zuid-portugal !!!! Ze blijven je met hun snelheid verbazen die karekieten.

Dagtotalen
nieuw geringd / teruggevangen:
-------------------------------

Gekraagde Roodstaart 1 / -
Tuinfluiter - / 1
Zwartkop 4 / -
Kneu 3 / -
------------------------------------------
Totaal: 9 exemplaren, 4 soorten, 3:45 uren


maandag 10 september 2012

Vlieland : 2 seizoenen in 12 uur.

Tja, zo lig je nog in de branding onder de vole zon en zo stoemp je in de regen op de fiets tegen windkracht 5 in naar de vinkenbaan... Het kan verkeren in 2012. De noordweswthoek van Nederland was om 5 uur de enige regio die met regen te maken had. Er kwam net een pittige bui het eiland op toen ik bij de Zwaluw wilde vertrekken. Dus maar even gewacht, maar dat scheelde niet veel want halverwege de fietstocht begon het toch weer te regenen en de wind haalde alleen maar aan, typisch iets bij buien. In de ringhut aangekomen toch nog maar even weer gewacht en om 06:45 uur begonnen met het openschuiven van de netten. Dan loop je toch af en toe te twijfelen of dat nou wel zoveel zin heeft....
Maar goed, precies nadat alles openstond en het al redelijk licht was geworden volgde er een behoorlijke onweersklap en bliksem. Het startschot van wat komen zou zullen we maar zeggen. Tijdens het openschuiven ritselde er zowaar wat in de struiken. Bij de luidspreker vlogen 2 vogels weg, vermoedelijk zwartkoppen. In de eerste ronde bleek ook wel dat dat het meest voor de hand lag want die leverde 9 zwartkoppen en 1 sprinkhaanzanger op. Bij dei zwartkoppen ook een exemplaar met een blinkende ring aan de rechterpoot, een BELGISCHE ring ! En dat bij een eerstejaars vogel dus een betere aanwijzing dat de zwartkoppen die we in deze tijd vangen uit overwegend zuidelijke richting komen kun je niet hebben.
De tweede ronde had alsvanouds ongeveer het dubbele aantal vogels met daarbij een paapje. die hebben wij deze periode nog niet eerder gehad, maar het is de derde voor dit seizoen. Het is een erste kalenderjaar vrouwtje hetgeen je kunt zien aan het patroon op de armpendekveren.




Foto's: paapje, vrouw, 1e kalenderjaar.

Er is vanochtend ook wederom sprake van lichte zichtbare trek, maar slechts van graspieper. Wel zien we een groepje van 6 kramsvogels over de hut komen vliegen in noordelijke richting. Er staat na de regen van vannacht weer een heel klein beetje water onder de natste netten en dat resulteert meteen weer in de vangst van 2 waterrallen. 1 van die vogels is nog een exemplaar in overduidelijk jeugdkleed met nog maar een paar grijze veertjes van het nu volgende adulte winterkleed, zie de foto.


Foto: waterral in jeugdkleed. Let op de grijze veren met bruine randen rond de oorstreek, dit vormt later dit seizoen een goed leeftijdskenmerk.

In de loop van de ochtend beginnen zich groepen spreeuwen te verzamelen die langzaam aan toch steeds dichterbij de netten durven komen. We wachten af wat komen gaat en zien de naar schatting 800 vogels op meerdere plaatsen vanuit de polder tussen de netten in de struiken gaan zitten. Als je dan spreeuwen wilt vangen is het zaak om ze vooral de tijd te gunnen om langzaam maar zeker lager en lager in de struiken te gaan zitten waarbij individuen binnen de groep zo druk bezig zijn met het volgen van de groep dat ze de netten niet in de gaten hebben. Daar gokken we op en wachten.....
na enige tijd lopen we voorzichtig richting de netten om te zien wat het heeft opgeleverd..... juist ja : 1 spreeuw.
Om 12:30 uur zitten de netten weer dicht en vliegen we met windkracht 6 in de rug terug naar de Zwaluw; meer zat er voor vandaag weer niet in.

Dagtotalen
nieuw geringd / teruggevangen:
---------------------------------

Waterral 2 / -
Tuinfluiter 1 / -
Heggenmus 1 / -
Zwartkop 32 / 3 (wv 1 BRUSSEL)
Paapje 1 / -
Pimpelmees - / 1
Sprinkhaanzanger 2 / -
Koolmees - / 1
Rietzanger 1 / -
Spreeuw 1 / -
Kleine Karekiet 1 / -
--------------------------------------------
Totaal: 47 exemplaren, 11 soorten, 6:30 uren

zondag 9 september 2012

Vlieland : zwartkoppen en roodkoppen.

Na op de radarsite te hebben gezien dat de verwachtte vogeltrek inderdaad volledig volgens verwacht patroon verlopen was ben ik na een toch weer (te) korte nacht om 5 uur rap op de fiets gesprongen en naar de baan gefietst. Er stond toch nog wel best een redelijke bries, maar wel in de goede hoek : OOST 4 bft ! het kostte even trappen maar dan heb je ook wat was m'n gedachte. Ja, zweet op je rug.... het was vannacht niet verder afgekoeld dan tot 18 graden en dat merk je dan wel. Ook het riet langs de netten was weer zwaar van de dauw. Gelukkig stonden de meeste netten goed in de luwte. Dat is toch een enorm voordeel dat we hier bij veel windrichtingen hebben, de meeste netten staan aan de voet van de dijkjes die door de Kroonspolders lopen. Daardoor staan ze behoorlijk in de beschutting en kunnen we hier vaak doorvangen terwijl anderen denken 'met die wind ga je toch niet meer vangen?' Nadat de netten openstaan drink ik nog even een kop koffie voor de ringhut in afwachting van de eerste ronde. Sh*t de kan heeft gelekt... de heel korte broek onder de koffie. Maar goed dat ie toch al bruin was.... Volledig tegen de verwachting in zakt de wind bij het krieken van de dag meteen behoorlijk terug naar slechts 1 tot 2 bft. In de struiken zijn bij de vroegste schemering ineens meerdere vogeltjes te zien die invallen op het geluid. Extra veel bewaarzakjes mee lijkt me het devies. Maar dat valt mee, de eerste ronde is er weer één met 20 vogels, bijna allemaal zwartkop. Toch ook een paar roodborsten en een nieuwe soort voor deze periode : een mannetje roodborsttapuit. Die vangen we niet eens ieder jaar en het is ook een niet zo heel algemene broedvogels van het eiland die in sommige jaren echter met leuke aantallen kan voorkomen. zo zit er dit jaar ook een paartje met jongen rond het Posthuys en de Zwaluw. Prachtvogeltjes...



Foto: roodborsttapuit.

De tweede ronde voldoet aan de aantalsverwachtingen, een stuk of 40-50 exemplaren met wederom veelal zwartkoppen. de rest van de rondes zakken vrij snel in met van alles minder. Er zwerven de hele ochtend wel weer een paar pimpeltjes rond op de baan maar de meesten lijken het klappen van de zweep al wel goed te kennen.
Nadat er eerst nog een uurtje een behoorlijke bewolkingssluier over het eiland schuift breekt tegen 10 uur dan toch ineens de zon volledig door en stijgt de temperatuur snel naar ongekende waarden. Wewachten met vrijwel geen vogels meer in de netten nog op excursiedeelnemers. Er verschijnen vandaag slechts 2 dames, die hier twee jaar geleden ook zijn geweest en nieuwschierig zijn naar de resultaten van de vogels die met door hen gesponsorde ringen zijn verdergetrokken. we kunnen ze slechts een paar zwartkoppen en een tjiftjaf laten zien. Er is deze morgen wederom vrijwel geen sprake van zichtbare trek, zelfs het aantal graspiepers is in mineur. Af en toe scheert er eenm boerenzwaluw voorbij en zelfs de tapuiten laten het alweer afweten. Buiten de hut vinden we in de hitte nog een bepaald niet algemene grote loopkever die we hier een paar jaar geleden ook al eens aantroffen, de getraliede schalebijter. Verder zien we nog een duinhagedis wegschieten...


Foto: Getraliede Schalebijter.

Om 13 uur sluiten we de netten weer en is het tijd om maar weer eens het strand op te zoeken. Dat wordt een ruil van zwartkoppen voor roodkoppen. En weer zien we vlak achter de branding een reus van een grijze zeehond die wel een uur lang doodstil als een kegel rechtopstaand in het water aan het zonnen is. Geef m eens ongelijk met dit weer.


Foto: loopspoor zandhagedis in duinzand.


Foto: loopspoor zangvogel spec. in duinzand.


Foto : ligspoor Homo Sapiens in duinzand.

Dagtotaal
nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------

Waterral 1 / -
Tuinfluiter 6 / 1
Heggenmus 1 / -
Zwartkop 63 / 2
Roodborst 4 / 1
Tjiftjaf 2 / -
Roodborsttapuit 1 / -
Fitis 1 / -
Rietzanger 2 / -
Goudhaantje 1 / -
Kleine Karekiet 3 / -
Pimpelmees 1 / -
Braamsluiper 1 / -
Koolmees - / 1
Grasmus 1 / 1
--------------------------------------------
Totaal: 94 exemplaren, 15 soorten, 7:00 uren