donderdag 6 december 2018

Markelo 4 December 2018 : Witkopstaartmezen op onze eigen ringbaan !!!

Ik ging in November al naar Schiermonnikoog met een voorgevoel dat er op mijn eigen ringbaan bovengemiddelde aantallen Staartmezen zaten. Ik merkte dat bij het ophangen van de vetbollen voor de winter-ringsessies die er alweer zitten aan te komen. Die hoge aantallen Staartmezen vingen vooral op omdat ik er sinds de extreme koude in Maart totaal geen meer heb waargenomen, laat staan, geringd.
Vandaag was het zo ver; na een paar regenachtige dagen werd er nu een droge dag verwacht. Hoogste tijd om dan de eerste wintervangdag maar te houden.
In het donker merkte ik tijdens het opzetten van de netten al dat alle vet in de speciale 'Eekhoornproof' gazen korfjes op een klein restje na al volledig opgesnoept waren. Sodemieters... dat is dus 8 x 2 kg vet met aftrek van dat kleine restje bijna 16 kilo in 3 weken.... Dan moet de honger groot zijn geweest, en het aantal vogels dan ook.

In de schemer waren er meteen al Staartmezen te horen. Daarmee werd het wel duidelijk dat ze hier in de dichte struiken hadden zitten slapen. Verder hoorde ik ook meteen Goudvinken roepen. Nog zo'n soort die in het broedseizoen hier totaal weggevaagd leek te zijn. Verder de haast onvermijdelijke Roodborsten die het hier net als de Heggenmussen prima naar hun zin hebben met de rondom de vangopstelling opgebouwde takkenrillen van het vrijgekomen snoeihout.

Naast deze genoemde soorten leverde de eerste ronde ook 2 Groenlingen op. Niet zo'n bijzondere soort, maar ik denk dat ik wel zeker tien jaar terug in de tijd moet voor de laatste vangsten van die soort op deze locatie. Bij één van de netsecties zag ik een Sperwer-vrouw uit het net ontsnappen. In een grote krans van veren trof ik een bebloede Merel. De vogel had een wondje aan de hals en bij het bovenbeen en op de borst. De klassieke nagelafdrukken van een roofvogel die we op de eilanden wel eens aantreffen bij vogels die zo'n aanval overleven en bijvoorbeeld door het massaal uitwerpen van lichaamsveren weten te ontsnappen en dan toch nog kunnen herstellen. Ik heb deze vogel even een paar rondes rust gegeven in een donkere doos en daarna kon deze dame geringd de vrijheid weer tegemoet zien. Ik ben benieuwd of ik haar in de toekomst nog weer eens zal terugzien/vangen.

In de ronde daarna waren de mezen inmiddels wakker geworden en werd het druk. Opmerkelijk genoeg zou het vandaag tot na 3 uur in de middag duren dat tussen die mezen ook Glanskoppen zaten, maar dat terzijde. Tussen de mezen echter wel ineens een groepje Staartmezen met daarbij op afstand zichtbaar een overduidelijke WITKOPSTAARTMEES. Gelukt ! Ik wist dat die mogelijkheid er nu in moest zitten. Later hoorde ik van mn broer, Han, dat ie ook veel Staartmezen had gezien in de struiken op de oever van het nabijgelegen Twentekanaal. Maar jeetje... Witkoppen... zo heb je in September de enorm indrukwekkende aantallen voorbij zien komen in Estland en Letland, heb je er in November op Schiermonnikoog nog enkele tientallen teruggevangen van de 60 die je voorgangers daar geringd hadden, en nu sta je er thuis op je eigen ringbaan in Twente mee in de hand. De rest van het groepje bleken 'gewone' Staartmezen te zijn, maar er zat er nog eentje bij die in vogelaarskringen witkoppige Staartmees genoemd wordt. Deze exemplaren lijken met delen van het verenkleed kenmerken van Witkoppen te hebben, maar missen de scherpe overgang van wit naar zwart in de nekpartij maar hebben wel meer roze veren op de borst en buik. Ik noem deze variant inmiddels roetveeg-witkoppen......






Foto's: Witkopstaartmees (Aegithalos caudatus caudatus).


Foto: Staartmees (Aegithalos caudatus europaeus). Oftewel Roetveegstaartmees. Duidelijk nog teveel vuilige vlekkerige asgrijze zwemen op de kop en op de rest van het lichaam ook kenmerken van gewone Staartmees.


Foto: Staartmees (Aegithalos caudatus europaeus).


Nu ik zeker wist dat er beweging was van deze soort heb ik als de wiedeweerga ook een lang net op het voormalige zandstortterrein gezet omdat die plek op papier al meermalen bewezen heeft een betere Staartmezenlocatie te zijn. Dat was geen verkeerde keuze, want na eerst een rondje met 2 Koolmezen en een Pimpel hing er een groepje Staartmezen. Daar zag ik meteen meerdere Witkoppen tussen, maar ook een geringde. Meteen schiet dan door je hoofd dat dat een buitenlandse ring kan zijn.... Maar nee, het bleek de Witkop van eerder vandaag te zijn die in gezelschap van de roetveeg de heel familie had meegenomen om ook een ring te kunnen ontvangen. Het bleken 4 andere Witkopstaartmezen te zijn met verder weer een aantal staartmezen die ik hier in Oktober al geringd had.

In de laatste ronde hingen er ook weer zo onverwachts ineens een stuk of 10 Vinken in 1 van de netsecties. Samen met een flink aantal mezen werd het dus toch nog even doorwerken. Maar dat heb je er op zo'n succesvolle dag wel weer voor over.... Ik kan tevreden weer terug naar huis fietsen.


Foto: Groenling (Carduelus spinus). Adulte man.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Grote Bonte Specht 3 / 2
Boomklever 1 / -
Glanskop - / 3
Merel 2 / 1
Pimpelmees 24 / 17
Roodborst 2 / 3
Koolmees 33 / 29
Heggenmus 3 / -
Witkopstaartmees 5 / -
Vink 14 / 1
Staartmees 5 / 9
Goudvink 4 / -
Goudhaan 1 / 2
Groenling 2 / -
Winterkoning 4 / 1
-------------------------------------------
Totaal: 103 nieuw geringd, 68 terug-
gevangen, 15 soorten, 10:00 uren.
























































dinsdag 27 november 2018

Schiermonnikoog 26 November 2018 : de laatste loodjes.

De laatste vangsten voor het najaar, maar hopelijk nog niet helemaal het laatste voor 2018…. We hebben vanmorgen toch nog leuk wat vogeltjes gevangen voordat het laatste net naar binnen ging. Klappertje was daarbij toch wel de laatste vogel in het laatste net dat weggehaald werd. Op 20 cm afstand van de hoekpaal van sectie 1 en 2 hing een Grote Gele Kwikstaart. De tweede van het jaar, de tweede ooit nog in November gevangen en voor mij op Schiermonnikoog de eerste. Ik heb er hier op Schier wel eerder eentje uit de netten gehaald, maar dat kwam mij jaren geleden op een reprimande te staan. Ik was zojuist met de bus aan de Kooiweg aangekomen in het Glop en zag er in het eerste net achter het veldlab eentje hangen. Dienstdoend ringer Anton Conings waar ik de vangweek van zou overnemen kwam net van een rondje langs de netten teruglopen en reageerde meteen met de mededeling : "jongeman, je ringweek is nog niet begonnen hoor ! "




Foto: grote gele Kwikstaart.

Verder beleefden we met de Vinken-vangsten van vandaag wederom een dag met alleen mannetjes. Curieus zeg… Tijdens het opruimen komen 2 mannen van de zaagploeg van Natuurmonumenten die rondom het gebouw aan het bomen zagen zijn aanlopen met een dode Buizerd. Het blijkt de Buizerd te zijn die we vorig weekend hier hebben geringd en nog meermalen hebben teruggevangen, verdeeld over 2 dagen. Dus zit de vogel inclusief deze doodvondst 3 x in onze database met een gewichtsverloop van 614 naar 540 en nu vandaag 514 gram. Het mag duidelijk zijn…. verhongering. Dat illustreert samen met de ervaringen van de Buizerdvangsten van Leo en Kees 2 weken geleden wel dat de voedselsituatie op het eiland voor deze vogels erbarmelijk is. Als Buizerd kun je bij schaarste aan muizen en door de langdurige droogte gebrek aan wormen plus ook nog eens het niet voorkomen van Mollen dan ook voor een grote uitdaging komen te staan. Vergelijkbare voedselproblemen waren er in mijn Juli-periode ook al voor Houtsnippen en Egels waarvan ik er een aantal op en rond het ringstation dood vond. Zelfs voor de zaad-eters is het hier nu nog een karige keuken. Waar normaliter om deze tijd het pad en de sloot vol hoort te liggen met Elzenzaad ontbreekt dat volledig. En dat verklaart meteen waarom soorten als Sijs en Barmsijs vrijwel ontbreken.


Foto: De Buizerd (Buteo buteo) die we vorig weekend ringden werd vandaag uitgehongerd dood teruggevonden.

We eindigen het najaarsseizoen met in de database 3622 ringvangsten vanaf 1 Augustus. Daarvoor ringden we in de wintermaanden en het CES-seizoen van 2018 al 1039 vogels. Dat maakt voor het hele jaar tot nu toe 4661 geringde vogels en met de terugvangsten daarbij opgeteld 6210 vangsten in totaal. Dat is een qua aantallen niet al te best jaar voor ons station, destemeer omdat we meer dagen aan vanginspanning hebben verricht. Veelzeggend dus hoe het met de vogeltrek is verlopen als je ziet dat de vogels het binnen het CES-seizoen best goed gedaan hebben. Opmerkelijke vangsten in aantallen waren de Boerenzwaluwen die we te danken hadden aan het ontstaan van een slaapplaatsje in ons terrein en het aantal van 10 Buizerden. Alle andere soorten vingen we overwegend in mindere aantallen waarbij soorten als Koolmees, Merel, Koperwiek in extreem lage aantallen geringd werden. Vangsten van niet alledaagse soorten waren beperkt, we kunnen daarvan eigenlijk hoogstens de Siberische Braamsluiper, de Siberische Tjiftjaf, de IJslandse Koperwiek en de Witkopstaartmees noemen. Van die laatste zijn er denk ik in een korte periode van een week nog nooit eerder 60 geringd, laat staan het feit dat daar ook nog eens 2 buitenlandse ringen tussen zaten.
2018 was in diverse opzichten voor de natuur in grote delen van Europa een extreem jaar met vele zware weersomstandigheden. We zullen zien wat 2019 weer in petto heeft.

Dagtotalen (Nieuw geringd/teruggevangen):
------------------------------------------

Buizerd 0 / 1
Goudhaan 1 / 0
grote gele Kwikstaart 1 / 0
Koolmees 0 / 1
Pimpel 0 / 1
Putter 1 / 0
Sijs 0 / 1
Tjiftjaf 1 / 0
Vink 6 / 1
------------------------------------------
Totaal 10 vogels nieuw geringd en 5 terug-
gevangen is 15 vogels.






Foto: Terugreis naar huis op de 27e November, we zijn het wel later in het seizoen gewend....

zondag 25 november 2018

Schiermonnikoog 25 November 2018 : klooien met rallenkooien.

Wederom heel rustig weer. Aanvankelijk dachten we vannacht bij de laatste middernachtelijke ronde langs de rallenkooien en grofmazige netten nog dat we een heel koude ochtend zouden krijgen want op dat moment had het rond de klok van 22 uur maar liefst 6 graden gevroren. Maar gaandeweg de nacht is er bewolking ontstaan en steeg meteen de temperatuur. Wel nachtvorst maar geen ochtendvorst dus…. Het was voor de zoveelste dag op rij weer heel stil en rustig met vogels. Daarbij bovenop komt dan ook nog de serene rust die de Zondagochtend kan uitstralen en dan is het plaatje wel compleet. In de laatste netten die we nog hebben staan ( sectie 1 met 37 meter ) en 42 meter verdeeld over 3 grofmazige netten vingen we toch nog een paar vogels. Vandaag geen Sperwers in de grofmazige netten, maar wel een Merel en een… jawel, Pimpel.

Verder nog een keertje het dagelijkse clubje dat soortenrijk in 1 rondje in sectie 1 probeerde het pad over te steken en dat was het dan wel weer. Daarbij wel een Tjiftjaf, maar ditmaal een heel gewone groenbruinige zoals wij ze kennen en niks Siberisch danwel Turks….


Foto: Tjiftjaf (Phylloscopus collybita) 1e kalenderjaar.

Vanmorgen en -middag hebben we in 1 dag alle 5 Rallenkooien kunnen opruimen. Dat kwam vooral doordat alles eerder in het seizoen keurig netjes en overzichtelijk was opgezet, doordat we nu in droog terrein hebben kunnen werken, maar vooral omdat naar nu bleek er dit seizoen vele meters minder wiek aan de kooien heeft gestaan. Dat zal ook wel verschil in de vangsten hebben veroorzaakt want een flink deel van het gebied was nu niet overbrugd door wieken.


Foto: rallenkooientransport.


Foto: de bordjes voor de aanduiding van de netsecties kunnen ook weer in winterslaap.


Foto : grote Wintervlinder (Erannis defoliaria) Vanavond zat er een behoorlijk afgevlogen exemplaar op het raam bij de ringtafel.

Morgen halen we de laatste netten binnen en kunnen we de eindbalans van het najaarsseizoen opmaken.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Merel 1 / 0
Pimpel 0 / 1
Tjiftjaf 1 / 0
Vink 2 / 0
-------------------------------------------
Totaal 4 nieuw geringde vogels en 2 terug-
gevangen is 6 vogels.

zaterdag 24 november 2018

Schiermonnikoog 24 November 2018 : Sperwerdagje !

Opgestaan met uitzicht op een lichtjes aangevroren grasveldje naast het veldlab. Rondom het gebouw is het totaal windstil, maar achter in de opstelling in het open veld voel je de koude Oostenwind toch wel goed, al is ie ook daar nog maar slechts iets van 2 bft. De eerste ronde levert in de netten van sectie 1 en 7 toch nog een terugvangst van een Vuurgoudhaan, een verse Vink en jawel, terugvangst van de IJslandse Koperwiek op. De 2e ronde is een nulronde, maar in de ronde van 10:15 uur hangt er achter het veldlab een in 2017 geringde Koolmees en heb ik in het langste grofmazige net een eerstejaars Sperwer-vrouw te pakken. Zoals we gewend zijn van Sperwervrouwen een felle tante die iedere gelegenheid aangrijpt om bij een moment van zwakte van de ringer haar poten uit je vingers los te trekken en ze meteen terug te planten in je huid, waar dan ook op je lichaam.
Geen zorgen lezer dezes…. Zo ver kwam het nu niet.


Foto: Sperwer (Accipiter nisus), vrouw, 1e Kalenderjaar.

Vervolgens werden de gedroogde netten kastklaar gemaakt en opgeborgen, nieuwe netten gelabeld en zijn er weer 2 ontpropte netten van sectie 2 naar binnen gehaald en hebben we sectie 7 opgeruimd.
Na de middag hangt er, zoals we inmiddels al een paar dagen gewend zijn, ineens een groepje vogels tegelijkertijd in 1 net halverwege sectie 1. Waarschijnlijk weer Sperwerwerk.
Aan het eind van de middag zagen we een Sijsje in de Meidoornstruik voor de ringtafel minutenlang roerloos stilzitten. Dat duidt vaak op de aanwezigheid van een Sperwer. Die hebben we niet gezien, maar het eerste rondje daarna leverde wel weer een Sperwer op….. Ditmaal wederom een eerstejaars vogel, maar nu een mannetje. We hebben iets met Sperwers deze week, net zoals onze voorgangers iets met Buizerden hadden. Deze laatste Sperwer is de vierde van onze November-periode en is de zesde Sperwer van het hele jaar !


Foto: Sperwer (Accipiter nisus), man, 1e Kalenderjaar.

Morgen gaan we maar beginnen met het opruimen van de rallenkooien want het lijkt voor dit moment helemaal over te zijn met die soort. Voor het eerst deze periode helemaal geen vangst van een Waterral, al hoorde ik er tijdens het proppenpeuteren wel eentje minutenlang alarmerend in het veld rondlopen. Wellicht vangen we er morgenochtend nog wat.


Foto: Brandganzen, 1 van 2 groepen, opgejaagd in de schemer.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Boomkruiper 0 / 1
Goudhaan 0 / 1
Heggenmus 0 / 2
Koolmees 0 / 1
IJslandse Koperwiek 0 / 1
Merel 1 / 0
Pimpel 0 / 1
Sijs 1 / 0
Sperwer 2 / 0
Staartmees 0 / 2
Vink 1 / 0
Vuurgoudhaan 0 / 2
Witkopstaartmees 0 / 1
-------------------------------------------
Totaal 5 vogels nieuw geringd en 12 terug-
gevangen is 17 vogels.

Schiermonnikoog 23 November 2018 : met minder netten vang je meer vogels....

Eindelijk echt lekker rustig weer. De wind is zo goed als gaan liggen en we beleven een mooie zonsopkomst. In de eerste ronde slechts een Merel en een Vink en om de hoek in één van de grofmazige netten van sectie 6 een reeds geringde Sperwer-vrouw. Een heel mooi adult dier van minimaal 3e kalenderjaar met zelfs al lichtelijk naar oranje verkleurende ogen hetgeen alleen bij Sperwers op leeftijd optreedt. Bij het verwerken van de gegevens van de ring blijkt het een ring van ons zelf te zijn, maar lopen we tegen een invoerprobleempje aan. Iets om later nog even goed voor te gaan zitten, maar voor nu komen we er goed uit want de ring klopt.


Foto: Sperwer-vrouw (Accipiter nisus).

De rest van de ochtend verloopt weer rustig en wij vervolgen onze opruimwerkzaamheden en elzen-ontpropping van de resterende netten van sectie 2. Om 11:30 willen we weer een paar netten gaan binnenhalen, maar dan blijkt er ineens een clubje van 19 vogels in een paar netten van sectie 2 te hangen, Vinken, Sijzen, een geringde Vuurgoudhaan en Staartmees en…. Jawel, een kleine Barmsijs ! Ze bestaan nog….. Bij 1 van de Sijzen treffen we nog zware lichaamsrui aan. Toch wel merkwaardig in November. Eerder deze week hadden we nog 2 keer een vogel met resterende handpenrui. Wellicht aangestuurd door de weersomstandigheden een laat jaar voor veel soorten...

In de middag wordt het weer erg rustig, maar wel is duidelijk merkbaar dat e vandaag meer Vinken in het bos zitten. Nadat 4 netten van sectie 2 zijn weggehaald vliegt er precies op die plek een grote adulte Havik-vrouw uit de sloot weg, laag over het pad waar een uur eerder de netten nog stonden….

Wel wonderlijk hoe je tijdens het afbreken van de opstelling met zoveel minder netten toch nog zo'n goed dagtotaal kunt bereiken. Je gaat dan wel denken : wat als alle netten….

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Goudhaan 0 / 1
kleine Barmsijs 1 / 0
Koolmees 0 / 1
Koperwiek 1 / 0
Merel 2 / 0
Pimpel 1 / 0
Roodborst 0 / 1
Sijs 4 / 3
Sperwer 0 / 1
Staartmees 0 / 3
Vink 10 / 1
Vuurgoudhaan 0 / 1
Waterral 1 / 0
Winterkoning 0 / 2
--------------------------------------------
Totaal 20 vogels nieuw geringd en 14 terug-
gevangen is 34 vogels.

donderdag 22 november 2018

Schiermonnikoog 22 November 2018 : oorverdovend stil, op kettingzagen na...

Bij de 1e ronde was het evenals gisteren weer oorverdovend stil in het vangterrein. De enigste verandering die merkbaar was bestond uit het feit dat er wat meer Waterrallen door het terrein heen en weer schoten.
In de netten en kooien werd nog niks aangetroffen, een nulronde dus. Bij terugkomst bij het veldlaboratorium hoorde ik ineens 2 kettingzagen aangetrokken worden.
Het werd snel duidelijk dat Natuurmonumenten begon met het zagen van Berken in de ponyweide. Dit ten behoeve van meer ruimte voor de opvang- en bijvoerkraal in de hoek van het perceel dat pal aan het vangterrein grenst. Deze actie had kennelijk snel effect op de in het terrein aanwezige vogels : de volgende ronde leverde ineens een Merel, 2 Koperwieken en 2 Waterrallen op. Duidelijk vluchtende vogels, want daarna was het goed en wel gedaan met de vangsten, slechts een Waterral en een Goudhaan waren bereid ons aan het werk te houden.

In het veld was wederom voor de zoveelste dag op rij totaal niks aan waarnemingen van beweging bij vogels te registreren, behoudens het bij vele malen opnieuw opvliegen en weer invallen van de Brandganzen in de polder. We zijn dus meteen maar weer verder gegaan met het binnenhalen van netten.
Om 11:30 uur was Hanneke het terrein ingelopen om de volgende serie op te halen, maar ze belde of ik even kon komen. Halverwege sectie 2 hing een Buizerd in de onderste baan van een net. Het bleek de Buizerd van 4 dagen geleden te zijn die zich van ellende uit honger op een Vink had gestort. Ze hebben het op het kennelijk voedselschrale eiland momenteel echt slecht. Net als de herhaaldelijk teruggevangen Buizerd uit de vangweken van Leo Oudejans en Kees van Kleef was deze vogel in die 4 dagen tijd maar liefst 75 gram in gewicht afgenomen. Ik ben benieuwd hoeveel terugmeldingen dat komende winter gaat geven met 10 geringde Buizerden.

In de loop van de middag verlaat de zaagploeg en de takkenversnipperaar het weiland weer en keert letterlijk en figuurlijk de rust in het vangterrein weer terug. Wij vangen dan alleen nog een Houtsnip in het eerste net van sectie 2, de 17e Houtsnip van dit vangjaar. De dag wordt afgesloten met nog een terugvangst van een Winterkoning in de avondronde, indrukwekkend….

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Buizerd 0 / 1
Goudhaan 1 / 0
Houtsnip 1 / 0
Koperwiek 2 / 0
Merel 1 / 0
Pimpel 0 / 1
Roodborst 1 / 0
Vink 0 / 1
Waterral 5 / 1
Winterkoning 0 / 1
-------------------------------------------
Totaal 11 vogels nieuw geringd en 5 terug-
gevangen is 16 vogels.

woensdag 21 november 2018

Schiermonnikoog 21 November 2018 : minder wind en minder vogels....

Dat een vangterrein bij het intreden van betere vangomstandigheden zo ineens helemaal leeg kan zijn is toch wel behoorlijk uniek. De wind is in de loop van de nacht behoorlijk in kracht afgenomen, maar staat nog steeds met een gerust r*tekoude kracht recht door het pad van sectie 2 te blazen. De netten aldaar staan dus met de talloze bladeren en Elzenpropjes en al erin behoorlijk strak. Bij het lopen van de eerste ronde ben ik nog heel positief ingesteld want ik hoor voor het eerst in de nu ruim anderhalve week dat we hier zitten een klein groepje Barmsijzen vliegen en overduidelijk zijn er ook meer Sijzen. Die eerste ronde blijft echter volledig vogelloos !!!!

Zelfs niet één Waterral in de kooien…. Daarvan zit er in de tweede ronde pas eentje. Niet te geloven zeg.

Het duurt zelfs tot de ronde van 13:45 uur dat de eerste zangvogel gevangen wordt… een Sijs.
En dus vullen we de dag weer met diverse klusjes waaronder het labelen van netten en het binnenhalen van sectie 4 en 5.
De voorlaatste daglichtronde zorgt voor een daverend derde van het dagtotaal van vandaag…. Een Winterkoning !
Bij terugkomst van dat rondje zie ik bij sectie 1 nog net een Sperwer van de grond opvliegen. De vogel zat echt op 20 cm naast het net en bleek daar aan het oppeuzelen te zijn geweest met een Roodborst. Wellicht de Roodborst die zich al dagen rond het gebouw liet zien....



Met zo'n magere vangdag kan morgen alleen maar beter worden, ook al hebben we minder netten staan.


Foto: grote Wintervlinder (Erannis defoliaria).

Dagtotaal (nieuw geringd / teruggevangen):
------------------------------------------

Sijs 1 / 0
Waterral 1 / 0
Winterkoning 0 / 1
------------------------------------------
Totaal 2 vogels nieuw geringd en 1 terug-
gevangen is 3 vogels.

dinsdag 20 november 2018

Schiermonnikoog 20 November 2018 : IJslandse Koperwiek !

Herhaling van zetten wat het weer betreft. Nog steeds een hard doorstaande Oostelijk georiënteerde doorstaande wind die enige tijd na zonsopkomst weer aanhaalt tot 7 bft. We zijn meteen na de eerste ronde verder gegaan met sluiten van meer netten en met het peuteren van blaadjes natuurlijk…..
In de kooien vingen we in die ronde slechts 1 Waterral en in de netten 2 Merels, een Vink en een Koperwiek. De vangsten bleven vanzelfsprekend aan de magere kant, maar het werd wel duidelijk dat de vogels het bos begonnen op te zoeken. Dat waren de best vangende netten vandaag. Logisch, vooral als je naar de soorten kijkt, vooral zaadeters. Die beginnen nu dan toch het gedrag te vertonen waar we van kunnen profiteren, zoeken naar gevallen zaadjes op het pad. Opvallend is dan nog extra dat tot 2 x toe een gemengd groepje van Sijzen, Putters en Vinken halverwege sectie 1. Ik denk dat het daar nog het meest windluw is. Er zit een geringde Putter tussen die alhier vorig jaar als jonge vogel is geringd met een nog niet eens volgroeide vleugel. Sedertdien is dit de eerste terugvangst van die vogel. Verder ook nog een paar Sijzen terug uit Oktober en wederom een paar Witkopstaartmezen en witkoppige Staartmezen van alweer ruim 2 weken geleden. Een klein deel van de destijds geringde groep heeft het naar hun zin in het Glop dus…

In de laatste ronde vangen we er eentje die toch wel behoorlijk donker is op alle onderdelen, een IJslandse ! De eerste voor het VRS want de soort zit nog niet in de database, leuk in een jaar waarin er meer zijn gevangen in ons land. In de avonduren motregent het enige tijd. Er passeert een regengebied vanuit Duitsland waarvan men aanvankelijk verwachtte dat deze neerslag zou vallen in de vorm van winterse neerslag, maar dat is weer afgezwakt.Morgen zal de wind weer wat afzakken, we wachten dat hoopvol af want dan kan een ander beeld gaan ontstaan wat de aanwezigheid van kleine zangertjes betreft…







Foto's: IJslandse Koperwiek, Turdus Iliacus Coburni Een groot exemplaar, donkere onderstaart en poten, donkere kop en zijkant kop en op de flanken zware spots die ver doorlopen op de buik resulterend in slechts hagelwit centrum van ongeveer een duivenei groot.

De Vinken die we vandaag vingen zijn zonder uitzondering allemaal mannen…. Eerdere dagen viel het hoog mannelijke gehalte in de vangsten ook al op maar nu is het extreem dus. Er zijn in de loop van de dag wat meer Koperwieken te zien en te horen in het terrein.



Dagtotaal (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Goudhaan 2 / -
Keep 1 / 0
Koperwiek 6 / 0
IJslandse Koperwiek 1 / 0
Merel 2 / 1
Putter 2 / 1
Roodborst 0 / 1
Sijs 3 / 4
Staartmees 0 / 2
Vink 7 / 0
Waterral 4 / 0
Winterkoning 0 / 1
Witkopstaartmees 0 / 2
-------------------------------------------
Totaal 28 vogels nieuw geringd en 12 terug-
gevangen is 42 vogels.


zondag 18 november 2018

Schiermonnikoog 18 November 2018 : Siberische Tjiftjaf en Buizerd !

Uitgebreide vorst aan de grond ! Vooral in het open terreindeel waren de netten tot de tweede netbaan bevroren. Niet zwaar berijpt, zoveel vocht kon de bodem niet afstaan….
Er kwamen weer lichte aantallen Merels en Koperwieken binnenvallen, maar dat vloog vooral over het Glop heen en meteen door. In de netten wel weer een aantal Roodborsten verdeeld door de opstelling. De rallen waren ook weer op sjouw geweest vannacht, de eerste ronde langs de kooien leverde maar liefst 9 nieuwe exemplaren op. In de achterste hoek bij het voormalige Meteoveld hoorde ik tijdens het uithalen van een Roodborst een Siberische Tjiftjaf meermalen roepen. De vogel was zeer actief door de struiken aan het scharrelen.

Rondom de grofmazige netten onder de Eiken bleek het een onrustig gedoe te zijn. Ik trof 3 Merels in 1 net aan, maar 1 bleek er al een bout van een vervolgens ontsnapte roofvogel te zijn. Tijdens het uithalen van de andere vogels hoorde ik boven mij de herkenbare duivenflap van een Havik. Het bleek een mooie adulte man te zijn die op de Merels zat te loeren. Vervolgens kwam er tussen de takkenrillen en de struiken naast sectie 7 nog een Buizerd van de grond met ook een Merel als prooi. De vogel vloog weg richting Meteoveld en schampte daar het achterste grofmazige net….
In totaal leverde deze eerste ronde vrijwel de helft van het dagtotaal van gisteren op; dat geeft de burger moed voor de rest van de dag….
Vergeefse hoop, want de tweede ronde leverde 'slechts' 3 vangsten op, een Roodborst… een Buizerd en een Siberische Tjiftjaf……. Ha ! In aantallen kon het meer, in soorten kon het minder…. De Buizerd hing keurig bij de Merelbout van de eerste ronde en had er voordat hij in het net belandde nog eerst van kunnen snoepen. De krop zat lekker vol, en bevatte zeer waarschijnlijk de Merel die hij in de eerste ronde al had verorberd. Ondanks de invallende kou heb ik er tot nu toe van opgekeken dat dit nog totaal geen aankomst van Houtsnippen lijkt te hebben opgeleverd, ik heb ze tenminste nog niet gezien…. En vandaag is het uitgesproken stil met kleine zangertjes, om over de Barmsijzen nog maar weer te blijven zwijgen…
Ruud en Mirjam zijn na de vangst van de Buizerd snel telefonisch te bereiken en arriveren in zeer korte tijd na onderbreking van hun ochtendbezoekje aan de Vredenhof. Ruud kan voor het eerst een levende Buizerd loslaten en is als de Koning zo rijk…



De rest van de dag loopt overwegend uitgesproken vlak met amper nog vangsten. Wel nog weer een midden op de dagronde met weer 4 waterrallen tegelijkertijd, en een Houtduif in de hoek van sectie 1 en 2. Ook de daglichtsluitende ronde is met 1 Merel weer uitgesproken tegenvallend, het terrein lijkt weer leeg.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
--------------------------------------------

Buizerd 1 / 0
Goudhaan 1 / 1
Houtduif 1 / 0
Koolmees 1 / 0
Merel 7 / 2
Roodborst 6 /0
Siberische Tjiftjaf 1 / 0
Waterral 15 / 0
Heggenmus 0 / 1
Koperwiek 0 / 1
Pimpel 0 / 2
Staartmees 0 / 4
---------------------------------------------
Totaal 33 vogels nieuw geringd en 11 terug-
gevangen is 44 vogels.

zaterdag 17 november 2018

Schiermonnikoog 17 November 2018 : aankomst van Koperwieken en Waterrallen !

De mist is gisteravond bij het vallen van de duisternis opgetrokken en niet meer teruggekeerd. We hadden een heldere nacht waarin om 00:30 uur nog 2 Waterrallen werden gevangen en er ook geluidjes van rallen in het riet hoorbaar waren. Een goede vangdag van Waterrallen leek dus in het verschiet te liggen. Een superdag werd het zeker niet, maar de vogels gaven zeker blijk van aanwezigheid.

Bij vertrek voor de eerste ronde bleek het net weer iets sterker te hebben gevroren getuige het grotere oppervlak van het grasveldje dat naast het Veldlab wit uitgeslagen was.
Er bleek weer lichte aankomst van Merels te zijn, maar vooral weer nieuwe aankomst van Koperwieken. Met enige regelmaat kwamen er kleine groepjes over het Glop vliegen. Enkelen besloten zich te laten invallen en we vingen er een deel van. In de netten tevens een paar Zanglijsters, en getuige hun gewichten helemaal geen zwakke achterblijvertjes. Nee, dit waren gewoon weer atleetjes van de bovenste plank.

Na de tweede ronde is het met de lijsters grotendeels al weer gedaan maar de Waterrallen houden ons daarna nog wel even actief. Ook lopen we nog weer een rondje met verspreid door de netten in het bos toch weer een paar geringde witkoppige Roetveegstaartmezen en 1 echte Witkop. Van deze vangsten kwam echter maar weinig reuring….
Wederom waren het allemaal eigen terugvangsten uit de 1e week van Oktober. Onze bezoekers, assistent in opleiding Ruud de Koning en Mirjam Bak oet Twente kijken hun ogen uit. 's Middags heb ik nog 2 netten vervangen in sectie 7. De ene was gaar en had meerdere grote gaten en de andere was daar bovenop ook nog eens groen uitgeslagen van de algen.
In de avondschemering rekenden we nog even op een vertrek- en/of slaappiekje, maar dat zat er totaal niet in. Ik hoorde al wel op tijd een groepje Vinken in de struikjes aan de overkant van de rietsloot gaan zitten, maar kwam verder met slechts 1 Koperwiek terug. Vlak voor het wisselen van de Zaterdag in de Zondag kon ik nog een Waterral bemachtigen waarmee we vandaag dan de beste dag van het seizoen hebben gedraaid qua aantallen Waterral.
Een bescheiden aantal, maar ja, wat wil je in een droog jaar als dit….

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen ):
--------------------------------------------

Goudhaan 1 / 0
Koolmees 0 / 1
Koperwiek 9 / 0
Merel 8 / 0
Pimpel 0 / 2
Roodborst 2 / 2
Staartmees 0 / 4
Vink 2 / 1
Waterral 22 / 0
Witkopstaartmees 0 / 1
Zanglijster 4 / 0
---------------------------------------------
Totaal 48 vogels nieuw geringd en 11 terug-
gevangen is 59 vogels in 11 soorten.

Schiermonnikoog 16 November 2018 : een kleine wereld.....

Een kleine wereld….. Een dag waar we behoorlijk kort over kunnen zijn. Mist van begin tot eind !



Hoe anders dan gisteren was het al dampig en nevelig naast het gebouw en zat het letterlijk pot maar dan ook echt potdicht vanaf waar je na de Ebelbug het open veld in loopt. Toch waren er in de mist weer een paar Merels binnen komen vallen. Achteraan in de opstelling hingen in de eerste ronde toch nog weer een aantal Vinken. Die waren dus waarschijnlijk net als die anderen in de struiken achter het riet gaan zitten slapen, toen de dans nog ontsprongen, maar bij het vertrekken vanaf de slaapplaats alsnog in de netten gevlogen. Het bleef de hele ochtend en begin van de middag doordruppelen van de mistaanslag die uitgroeide tot druppels vanaf bomen, struiken en bladeren. Andere druppels waren af en toe vogels. In de mist was er amper beweging aan de grond, maar hoorde je wel met enige regelmaat kleine groepjes ganzen laag boven de mist vanuit het Noorden binnen komen vliegen. Ook hoorde je af en toe het vleugelsuizen van Kramsvogels in combinatie met korte contactroepjes. Wel heel mystiek en mysterieus qua sfeer moet ik zeggen.

We vingen vandaag wel weer wat meer Waterrallen, daar kregen we gisteravond voor het slapen gaan eigenlijk al voorbode-signalen van. Vandaag vooral loeizware exemplaren van boven de 140 gram. De Waterral die gisteravond op een bovenste spanlijn zat werd vandaag in een kooi teruggevangen, daarmee prachtig illustrerend hoe de methode werkt. Ze worden het terrein ingelokt, gaan vervolgens zitten slapen en beginnen bij het eerste daglicht op de bodem te foerageren.

Ver in de middag hing er achterin de aankomstbocht ineens weer een groepje vogels op een kluitje bij elkaar, vooral Staartmezen en Goudhaantjes, maar ook een Pimpel en een Vuurgoudhaan. Tijdens het uithalen kwam er een adulte Sperwer-vrouw laag over de netten vliegen, aangetrokken door de geluidjes van de gevangen vogels, maar meteen zou deze Sperwer er ook wel eens verantwoordelijk voor kunnen zijn dat dit groepje überhaupt in de netten beland was.

Dat alle Merels die we hier in deze tijd van het jaar op trek ringen niet per definitie uit het Noorden en Noordoosten van Europa komen kregen we vanavond geïllustreerd door het verhaal van vrienden die we op visite hadden. Zij waren vanmiddag met de veerboot aangekomen en hadden gezien hoe een Merel van de veerboot gebruik maakte door in het kielzog van de boot te blijven vliegen en zo de oversteek van de vaste wal naar het eiland te maken… Tja, er staat hier nog geen hek voor dergelijke gelukszoekers… De mist waarin het eiland gehuld was bleek zoals beschreven werd ook met een behoorlijk scherpe begrenzing te zijn ontstaan te noorden van Dokkum, ten zuiden daarvan was het hele binnenland tot in ieder geval in Twente bedeeld met een strakblauw heldere hemel.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Goudhaan 1 / 5
Heggenmus 0 / 1
Koperwiek 2 / 1
Merel 5 / 1
Pimpel 0 / 2
Roodborst 0 / 2
Staartmees 1 / 5
Vink 7 / 0
Vuurgoudhaan 1 / 0
Waterral 5 / 2
Winterkoning 0 / 1
Zanglijster 1 / 0
-------------------------------------------
Totaal 23 vogels nieuw geringd en 20 vogels
teruggevangen is 43 vogels.



vrijdag 16 november 2018

Schiermonnikoog 15 November 2018 : Vinken in het bos.

Bij vertrek vanochtend een klein beetje witte randjes aan het gevallen blad en gras naast het gebouw. In de opstelling slechts vele pareltjes van dauw aan de netten. Er bleek zowaar wat beweging te zijn geweest want er was wat activiteit van Merels in het terrein. In de netten hingen er ook weer een paar. In de netten bij de Ebelbrug hing een Waterral en…. Jawel, een Wintertaling ! Dat is alweer een tijd geleden dat die soort hier geringd werd. In 2014 de laatste voor het VRS en voor mij persoonlijk gaat dat alhier alweer terug tot 2004.





Foto: Wintertaling, Anas Crecca.

Er zijn ook weer meer Waterrallen in het terrein aanwezig, al houden de aantallen nog steeds niet over…. In sectie 5 hangt een mooie man Keep en tevens een eerstejaars Zanglijster, beide precies in de aankomstbocht zoals ik de knik van sectie 4 naar 5 altijd noem.
Als ik via het voormalige meteoveld de ponyweide inloop zie ik een Buizerd op de grond staan te mantelen over een prooi. De prooi wil er vandoor en de Buizerd tikt er met een paar sprongen als was het een agressieve rat opnieuw op. Op het moment dat ik zie dat het om een Waterral gaat ziet de Buizerd mij en vliegt weg. Ik kan de ral na een korte achtervolging met de hand vangen. De vogel heeft alleen wat bloed bij de snavel maar oogt verder wonderbaarlijk genoeg ongeschonden. We geven de vogel een paar uurtjes rust in een donkere doos en daarna kan ie geringd en een stuk fitter het terrein weer in.


Foto: Zonsopkomst in de Banckspolder.


Foto: Opgeschrikte ganzen in de Banckspolder.

De tweede ronde is meteen al een stuk rustiger, Merels zijn er al niet meer, die raken we onder deze omstandigheden meteen weer kwijt en trekken door. Bij de rallenkooi van sectie 8 probeert een Waterral zich naar binnen te duwen, maar nadat ie concludeert dat dit er niet voor hem/haar in zit draait hij/zij zich om en wandelt vrolijk bij de kooi weg. De ingang blijkt daar dus te strak te staan. Dit euvel is meteen maar even aangepakt.

Daarna lopen we een paar rondjes met 1 vogel en nulrondes en is het weer enorm stil in het vangterrein. Om 15 uur zijn er ineens Vinken in het bos, we vangen er 11 van, verdeeld over het laatste net van sectie 1 en de eerste 3 netten van sectie 2. Aan het eind van de middag komen er daar nog een paar bij, samen met een ongeringde Koolmees.

Dagtotalen (Nieuw geringd / Teruggevangen):
-------------------------------------------

Goudhaan 1 / 1
Keep 1 / 0
Koolmees 1 / 0
Merel 5 / 3
Roodborst 0 / 2
Vink 15 / 0
Vuurgoudhaan 1 / 0
Waterral 4 / 1
Winterkoning 0 / 3
Wintertaling 1 / 0
Witkopstaartmees 0 / 1
Zanglijster 1 / 0
-------------------------------------------
Totaal 30 vogels nieuw geringd en 11 terug-
gevangen over 12 soorten.

woensdag 14 november 2018

Schiermonnikoog 14 November 2018 : bladvrij en vogelvrij.

Dat waren de netten aan het eind van de middag en dat leek het vangterrein gedurende het grootste deel van de dag.

Bij het lopen van de eerste ronde was het doodstil in het terrein. Alleen de ganzen die nerveus een plekje in de polder aan het zoeken waren zorgden voor wat beweging in de lucht. De ronde leverde niet veel meer dan vele uit de netten te peuteren blaadjes en 2 Winterkoningen op. De optimist in mij zegt dan : "Nou ja, we hebben 2 Winterkoningen" , terwijl de pessimist in mij zegt : "Nou ja, we hebben 2 Winterkoningen" …..

De wind is vannacht verder gaan liggen, maar zorgt tijdens het lopen van de tweede ronde al weer voor beweging aan de boomtoppen. Het rallengeluid heeft vannacht weer gespeeld, net zoals voorgaande nachten deze week, maar ook vandaag levert dat niet echt indrukwekkende aantallen op. Sterker nog, het is de afgelopen dagen ook met de Waterrallen stiller en stiller geworden in het vangterrein. Op vele vogelring- en tel-locaties worden momenteel heel leuke aantallen Barmsijzen gezien en/of gevangen, wij zagen en hoorden er vandaag eentje….

Meest opvallend aanwezige soorten waren vandaag de Winterkoning en de Witkopstaartmees. De enige Merel die we vandaag opmerkten was er eentje die we uit een net zagen ontsnappen. Verder was het stil stil stil in het vangterrein.
Maar….vanmiddag was het eindelijk zo ver… het laatste en langste van de 3 grofmazige netten kon eindelijk bladvrij verklaard worden….. Ben benieuwd hoe lang dit nog zo mag blijven. De bladval-periode heeft nog lang te gaan als je kijkt hoe prachtig goudkleurig het eikenblad er in het avondzonnetje nog bijstaat.
De enigste beweging van vogels die ik vandaag boven het Glop heb kunnen waarnemen was het passeren van 1 groep van circa 50 Kramsvogels en een Sperwer-man die vanaf zijn zitpost boven het laatste net van sectie 8 wegvloog. Dat was een moment waarop je ineens merkt hoeveel Staartmezen er werkelijk nog in de struiken zitten terwijl je ze niet opmerkt…. Vanaf morgen schijnt het zonniger te gaan worden en zal de temperatuur aanmerkelijk te gaan dalen. We wachten maar af wat dat nog aan vogels zal gaan losmaken.

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Goudhaan 1 / 0
Koolmees 0 / 1
Pimpel 1 / 1
Roodborst 0 / 2
Staartmees 0 / 2
Tjiftjaf 0 / 2
Vink 1 / 0
Vuurgoudhaan 1 / 1
Waterral 1 / 2
Winterkoning 3 / 3
Witkopstaartmees 0 / 4
-------------------------------------------
Totaal 8 nieuw geringd en 18 teruggevangen
is 26 vogels over 11 soorten.

dinsdag 13 november 2018

Schiermonnikoog 13 November 2018 : 55 meter blaadjes plukken....

In de eerste ronde bleek dat er een klein beetje aankomst van Merels was ondanks het feit dat we niet één Merel op het kleine veldje naast het veldlab hadden gezien. In het bos hing op dat moment al behoorlijk wat blad in de netten want voordat het licht werd was de wind al op komen zetten en blies uit het zuidwesten al het nodige blad uit de netten. Bij de Merels een alhier geringde vogel van Januari vorig jaar, kennelijk een lokale vogel want meerdere malen gedurende alle jaargetijden teruggevangen. Verder weer zo'n bont gekleurde man, ook wel Stockamsel-type genoemd en een grijze vrouw die aan de vermoedelijk regionale biometrische maten voldeed.

Naast de Merels ook nog een geringde Koolmees die ons al in 2013 met een eerste bezoek vereerde. Nu 6 jaar oud dus en een stuk of 20 maal gevangen waarvan 2 maal slapend in een nestkast aangetroffen. Verder bleek deze vogel tot vorige week nog een tijdlang de drager van een abuis 2e aangelegde ring te zijn geweest, wellicht wilde één van ons onderzoeken of een vogel met 2 ringen beter rechtop vliegt….
Na het verwerken van de vogels bleek de wind in korte tijd verder te hebben aangehaald en was in de grofmazige netten in de ponyweide het kwaad al geschied. Na een paar dagen met amper wind was het Eikenblad nu massaal uit de bomen gekomen en hingen de netten al vol. Zo ook verder verdeeld door het Glop, vooral bij het voormalige Meteoveld omdat daar inmiddels ook Eiken staan die body (lees: veel blad) beginnen te krijgen.

Net als gisteren echter amper vogels merkbaar in het veld. Wel passeerde af en toe een groepje Staartmezen, soms gemengd met wat Pimpeltjes. Bij het veldlab zat korte tijd een Tjiftjaf te roepen en ik heb zegge en schrijven 1 Barmsijs over horen komen en zien vliegen. Er mocht dag gedurende de hele dag een stevige 5 bft wind staan, dat weerhield in ieder geval 1 vrouw rode Heidelibel er niet van om nog een stukje te gaan vliegen en tegen een mistnet te gaan hangen.

Wel vingen we vandaag wat meer Waterrallen, dus daar was wel weer wat nachtelijke beweging van geweest. Daarbij 1 terugvangst van vorige week. Tijdens de lunch zagen we een groepje foeragerende Staartmezen en witkoppige Staartmezen samen met meerdere ongeringde Pimpels en een aantal Koolmezen in het Meidoornstruikje bij de ringtafel scharrelen. Zij hadden duidelijk interesse in het lege vetbol houdertje dat daar hangt. Hun aanwezigheid rond het gebouw resulteerde in de terugvangst van 2 Witkopstaartmezen in het 1e net achter het veldlab. Verderop in de opstelling hingen nog 2 witkoppigen en een Pimpel. De rode draad van de hele dag werd uiteindelijk toch echt wel het peuteren van blaadjes en blaadjes en blaadjes. Bij het verscheiden van de dag had ik in ieder geval 2 van de 3 grofmazige netten weer bladvrij en gesloten kunnen krijgen. De laatste dagronde leverde 2 Groenlingen en een Vink op die kennelijk in het Riet hadden willen slapen. In de avond zakt de wind terug naar slechts 1 tot 2 bft. We zullen zien wat er morgen gebeurt.

Dagtotaal (Nieuw geringd / teruggevangen) :
-------------------------------------------

Goudhaan 3 / 0
Groenling 2 / 0
Koolmees 0 / 1
Koperwiek 1 / 0
Merel 5 / 1
Pimpel 0 / 1
Staartmees 0 / 3
Witkopstaartmees 0 / 2
Vink 2 / 0
Waterral 5 / 1
Winterkoning 1 / 0
--------------------------------------------
Totaal 19 vogels nieuw geringd en 10 terug-
gevangen is 29 vogels in 12 soorten.

maandag 12 november 2018

Schiermonnikoog 12 November 2018 : Een troosteloos en leeg Groene Glop...

Gistermiddag aan het eind van de middag een dag later dan gepland in het Glop gearriveerd omdat Hanneke afgelopen week ziek was geworden. Ze heeft alle moed bijeengeraapt en het toch aangedurfd om naar Schier af te reizen om daar verder uit te zieken. Waar kun je dat uiteindelijk ook beter dan op zo'n plek......
In de avonduren de rallenkooien weer vangklaar gezet en het geluid aangezwengeld. Het was bij het lopen van de laatste rallenronde zelfs even helder in het oosten. Rallen lieten het echter totaal afweten en het was ook muisstil in het vangterrein.
Vanmorgen bleek het niet veel anders te zijn. Muisstil bedoel ik dan… Wat het weer betreft waren de gordijnen weer dichtgeschoven en miezerde het bij absolute windstilte. In de rallenkooien slechts 1 waterral die mij tot waanzin dreef door tot 6 maal toe van het ene opvangkooitje naar het andere te rennen, net op het moment dat je het klepje hebt geopend om de ral er uit te halen…. Wel goed voor je fitness overigens.
Ik hoorde wel een paar maal een groep Staartmezen door het terrein komen maar heb ze niet goed kunnen bekijken. Hanneke had dat bij het gebouw wel kunnen doen en kon bevestigen dat er weer witkoppen bij zaten.

In de tweede ronde heb ik de grofmazige netten opengeschoven en na de middag ben ik langzaamaan begonnen met het openschuiven van de overige mistnetten omdat het vanaf circa 13 uur droger werd en er zelfs af en toe een opklarinkje sprankelde. Het openschuiven bleek nog geen sinecure want de netten waren dichtgezet tot touwslagersniveau. Aan het eind van de middag staat daarom nog niet alles weer vangklaar, maar kunnen we vangen met circa 400 meter. In het bos vang ik 2 geringde Roodborsten en in de eerste meter van de 600 meter tellende opstelling hing een mooi grijzige ongeringde Winterkoning met vetgraad 2, vast niet van hier. De grofmazige netten leverden tussen de rijkelijk zwaartekrachtbeproefende Eikenblaadjes nog een eerstejaars Sperwer-man op. Goed op gewicht en een fel dondertje. In de polder werd vandaag de hele dag gejaagd; veel onrust onder de ganzen en overige vogels en daarbovenop volgde in de late avondschemer nog het afsteken van vuurwerk aan de overkant van de weg
Het werd mij niet echt duidelijk of er iets speciaals te vieren viel of dat dit ook met vogels verjagen te maken had. Maar ja, in een land waarin alles schijnt te moeten kunnen kijk je nergens meer van op. Vele Goudplevieren vlogen daarop rondjes boven het Glop. In de avonduren speelt het rallengeluid weer, maar levert vooralsnog nog niets op. Het kan haast niet anders dan morgen een betere dag worden….

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Koperwiek - / 1
Roodborst - / 2
Sperwer 1 / -
Waterral 1 / -
Winterkoning 1 / -
-------------------------------------------
Totaal 3 nieuw geringd en 3 teruggevangen
is 6 vogels in uren.

dinsdag 30 oktober 2018

Vlieland 27 Oktober 2018 : Volop vogels, maar tijd om naar huis te gaan.

We hadden het de afgelopen dagen eigenlijk al zien aankomen. Het weersysteem was dusdanig aan het veranderen dat er weer ideale omstandigheden waren voor nieuwe aankomst op onze kust. En zo geschiedde. Na de inleiding die we gisteren hadden begon vandaag meteen in de schemer het aantal invallende vogels meteen al toe te nemen.

Op het moment dat ik mijn extra geluidsspeler bij de achterste netten had neergelegd en terugliep naar de ringhut kon ik al de nodige vogels verzamelen. Vooral Merels en Koperwieken. Ondertussen had Holmer op het slag al een klap kunnen maken met ook een drietal Merels.

De eerste officiële rond leverde vanzelfsprekend meteen nog meer vogels op. Daarbij trof ik in één van de netten langs het dijkje een vogel waarbij in m'n hoofd die eerste jizz meteen zei : dat zal toch niet een bonte Vliegenvanger zijn? Jawel hoor... toch wel. Nooit eerder heb ik zo laat in Oktober nog met deze soort in handen gestaan. De zoveelste soort die in een jaar met weer zoals we nu al zo lang ervaren nog lange tijd in onze regio doorbrengt terwijl ze normaal al lang en breed weg zijn, kleine Karekiet, Tuinfluiter, Fitis, Sperwergrasmus en nu dus bonte Vliegenvanger.





Foto: bonte Vliegenvanger, (Ficedula hypoleuca), vrouw eerste kalenderjaar.

Verder bij die ronde nog een Merel-vrouw met aan de rechterpoot een ring. Dan weet je in een periode met 2 links-ringende ringers al zeker dat je een leuke in handen hebt. In dit geval betreft het na de Duitse en Zweedse Merel nu een tweede Merel met een Britse ring... Dat is een bovengemiddelde score aan buitenlandse ringen bij Merels in een periode van 2 weken. En al helemaal als je ziet dat we nog niet eens superveel Merels hebben gevangen tot nu toe.


Foto: LONDON-ring aan een Merel (Turdus Merula), vrouw, na 1e kalenderjaar.

Het wordt stevig doorwerken met het aantal vogels dat uit de netten gehaald is en op het slag beginnen meer en meer Merels en Kramsvogels zich flink tegoed te doen aan de Appels. Wij kunnen slechts toezien want we moeten immers de veerboot nog halen..... Om 9 uur begint Berry Striekwold maar alvast met het sluiten van de netten, al doende ondertussen vogels uithalend. En wederom kunnen wij het slagnet niet dichtslaan.....


Foto: Merels en Kramsvogels op het slag. Maar vangen kunnen we ze niet meer....


Foto: Flinke Spreeuwen- en lijstertrek in het eerste ochtendlicht.

Om 10:45 uur verlaten we de vinkenbaan met alle netten gesloten. Onze opvolgers komen met de boot waar wij mee vertrekken dus dat komt even niet handig uit.
Wij kunnen terugkijken op wederom een fantastische 2 weken ringen op Vlieland. Ieder jaar is het in Oktober op z'n eigen manier wel weer bijzonder, of het nou is met grote aantallen, veel buitenlanders, nieuwe baansoorten of zeldzaamheden. Dit jaar zat het bijzondere vooral in het algemene... en dan wel 2 nieuwe baansoorten van algemeen voorkomende vogelsoorten, de Buizerd en de Kerkuil, en een heel bijzondere terugvangst van een voor Oktober algemene soort, de Koperwiek. En dan niet te vergeten na 44 jaar een wenssoort als nieuwe handsoort, de Raddes Boszanger. Het blijft verbazingwekkend dat vogelringwerk.



Vlieland 26 Oktober 2018 : Nieuwe aankomst !

De laatste volle dag alweer....

Bij het vertrek naar de baan stond er rondom het huis al een stevige wind. Wel uit de ZW-hoek, de hoek waarbij we de meeste netten wel in de luwte hebben staan, maar of dat nieuwe aanvoer van vogels gaat brengen....

Vlak voor aankomst op de Vinkenbaan vlogen 2 uilen voor mijn fiets op van het puinpad dat naar de ringhut leidt. Vrijwel zeker Velduilen, want Ransuilen houden er niet echt van om op de grond te gaan zitten.

Aangekomen op de baan alles snel weer klaargezet en bij het uitstrooien van de appels op het slag zag ik dat achter mijn rug om de eerste Merels al in het hout waren gaan zitten.
Snel naar binnen en in no time kon de eerste klap worden gemaakt, 2 stuks verlieten snel daarna geringd de hut om hun reis te vervolgen.

Er was inderdaad overduidelijk sprake van nieuwe aankomst, maar dat dan wel in lichte mate. Het derde rondje van deze ochtend leverde beangstigend genoeg maar 1 vogel op !!!

Gelukkig was dat maar even een tijdelijke onderbreking en trokken de vangsten weer aan. Vooral vanaf het moment dat de eerste buien zich vanuit het Noordwesten aandienden. Bij de vangsten ook vandaag weer een IJslandse Koperwiek, weer o'n mooi donkere vogel met vrijwel geheel donkere onderstaartveren en ook veel donkere veren vanaf de benedenborst tot voorbij de poten doorlopend. De vleugellengte viel nog mee, maar met de biometrische tabel in de Demongnin weten we dat IJslanders niet eens per definitie een voor Koperwieken grote vleugel hoeven te hebben. Hij geeft zelfs een uitgesproken klein maatje van 113 mm als ondergrens aan.


Foto: IJslands Koperwiek, (Turdus iliacus coburni), met donkere onderstaart en ver op de flanken doorlopende donkere veren.

De middag bestond voor een groot deel uit het uitvoeren van allerhande onderhoudsklusjes, maar ook uit het beter afschoren van een aantal netten, o.a. van het grofmazig net aan het einde van de dijk. Daar was door de aantrekkende wind één van de spanlijnen doormidden geknapt en hing het net over meerdere meters lengte vol in de rozenstruiken te wapperen... Lekker karweitje....

De enige Koolmees die we vandaag vingen was er eentje met Kleurringen uit het nestkastenproject van het NIOO, meteen ook de eerste en enige die ik dit seizoen in 4 weken tijd op de Vinkenbaan heb gecontroleerd.


Foto: Duindoornstruik met Hulstbessen op de Vinkenbaan..... merkwaardig lokaal verschijnsel.

Aan het begin van de avondschemer begonnen er zich steeds meer lijsters te verzamelen in de polder en op de paden. Ook met de vangsten profiteerden we hier van. Het was duidelijk dat de vogels van plan waren om te vertrekken, maar de eerstvolgende regenbui weerhield een essentieel deel daarvan. In ieder geval 1 Sperwer en een Smelleken probeerden hier nog even van te profiteren en joegen nog even snel laag over de struiken en het puinpad.
De allerlaatste ronde leverde met meteen ook de laatste bui nog een twintigtal vogels op. We hebben er al met al toch nog weer een leuk dagtotaal van weten te maken.

Dagtotalen (Nieuw geringd / Teruggevangen):
-------------------------------------------

Houtsnip 1 / -
Merel 69 / 10
Pimpelmees 1 / -
Kramsvogel 9 / -
Koolmees - / 1
IJslandse Koperwiek 1 / -
Tjiftjaf 1 / -
Koperwiek 50 / 1
Zwartkop 6 / -
Roodborst 4 / 3
Goudhaan 6 / -
Heggenmus - / 1
Winterkoning 1 / -
Vink 2 / -
Spreeuw 1 / -
Keep 1 / -
--------------------------------------------
Totaal: 153 nieuw geringd, 16 teruggevangen,
16 soorten in 13:00 uren

donderdag 25 oktober 2018

Vlieland 25 Oktober 2018 : Nog een paar Coburni's !

Na een onrustige nacht woelend in bed toch gewoon weer op tijd naar de Vinkenbaan gefietst. In de lucht enkele piepjes van Koperwieken en in het schijnsel van de al snel kriekende dag scheren al Merels voor de fiets langs over de polderweg. Hoe dichter ik bij de vinkenbaan kom, hoe meer er langs de randen van de weg en het sintelpad wegschieten. Holmer is al extra vroeg naar de baan gegaan en heeft net een slag geslagen op de Vinkenbaan, resulterend in 2 Merels.

Uit de netten komen er meer, al houdt het niet over gezien de aankomst die onderweg merkbaar was. Het veld wordt verder goed aangevuld met Kramsvogels, de slimmerikken onder de lijsters en de soort die we eigenlijk hoofdzakelijk rond de randen van de dag vangen en dan nog het best in het grofmazige net waarin ze sneller blijven hangen met hun lange puntige vleugels.




Foto's: In de eerste ronde vangen we meteen al een extra IJslandse Koperwiek. Een heel contrastrijke vogel met weer een donkere onderstaart.

Tijdens het lopen van één van de ochtendrondes springt er een houtsnip voor m'n voeten van de grond op en schiet laag over de wilgenstruiken naar een andere netbaan. De beweging die ik zie zorgt er voor dat ik meteen denk aan het grofmazige net dat daar achter de struiken staat. Even teruglopen dus. En ja hoor... de vogel is daar in het net beland. Nummer 2 voor vandaag, want Holmer had er eerder op de ochtend ook al eentje.

We vangen ook nog een erg late Fitis. Een heel gewone, niks van een bleek kleed of zo.... , gewoon lekker knallend geelgroen.


Foto: Fitis (Phylloscopus trochilus).

In de loop van de ochtend arriveert ook André Willem Faber op de baan. Na iets van een half uur aanwezigheid wijst hij ons fijntjes op de aanwezigheid van 3 Pestvogels in het hout. Huh? 3 Pestvogels in het hout? En Berry is net bezig om het slagnet na een klap weer open te leggen...... De vogels trekken zich daar niks van aan. Ze blijven rustig zitten, maar helaas gaan ze er na een minuut of 5 toch ineens vandoor..... Later wordt er op het eiland nog een groep van 20 stuks gemeld, doorvliegend bij Nieuwe kooi.

Na de excursie met een leuk aantal van circa 20 bezoekers begint het heel langzaamaan te motregenen en valt de wind iets meer terug. Ik besluit om maar een paar uurtjes naar de zwaluw te gaan om daar nog wat invoerwerk voor het ringwerk thuis te doen. In de tussentijd vangt Berry Striekwold op de baan de tweede Buizerd in de historie van de Vinkenbaan.... Tsjonge.. de tweede, en dat in 2 weken....
Om het in het rondje daarna nog eens dunnetjes over te doen in de vorm van de vangst van een eerstejaars vrouwtje Sperwer.... Berry zat goed op de roofvogels vandaag dus.

In de laatste avondronde vangen we toch nog weer een Koperwiek die we voor een IJslandse kunnen laten doorgaan, flink donker van onderen dus. Verder is het erg rustig geworden op het eiland / in de polder. De meeste vandaag aanwezige vogels lijken weer te zijn doorgetrokken...


Foto: Ondertussen zag ik 's middags nog dat Staatsbosbeheer hier op het eiland kennelijk een nieuwe vorm van vogelskijken heeft geintroduceerd.... ;-))

Dagtotalen (Nieuw geringd / teruggevangen) :
---------------------------------------------

Sperwer 1 / -
Spreeuw 1 / -
Buizerd 1 / -
Merel 51 / 13
Houtsnip 2 / -
Kramsvogel 6 / -
Bokje 1 / -
Koperwiek 22 / 1
Koolmees - / 1
IJslandse Koperwiek 2 / -
Fitis 1 / -
Zanglijster 4 / -
Tjiftjaf 2 / -
Roodborst 3 / 1
Zwartkop 3 / 2
Heggenmus 1 / -
Winterkoning 3 / 2
Rietgors 1 / -
---------------------------------------------
Totaal: 105 nieuw geringd, 20 teruggevangen,
18 soorten in 13:00 uren

Vlieland 24 Oktober 2018 : WOW !!! IJSLANDS GEKLEURRINGDE KOPERWIEK !!!

Loop je een laatste rondje op een dag waarop je niet eens zo veel vogels in je netten hebt gehad. Nou ja, de 2e maal terugvangst van de Raddes Boszanger van eerder deze week daargelaten dan....

Tijdens de afsluitende ronde haal ik een Koperwiek uit het net waarbij ik meteen zie dat er een witte kleurring naast de aluminium-ring zit... Meteen flitst door mn hoofd dat ik 2 jaar geleden als coordinator voor de CR-birding site nog toestemming gaf aan een verzoek vanaf IJsland om met een kleurringproject aan Koperwieken te mogen starten.
Ik kijk naar de aluminium ring en zie dat er een tekst over dwars staat. Huh? London dus? Die hebben immers INFORM over dwars op hun ringen staan.... Maar nee, hier staat toch echt ICELAND ! Een honderdduizend procent zekere vogel van IJsland dus.... Dat had ik nou nooit meer gedacht om dat ooit een keer te mogen beleven, een zangvogel met IJslandse ring in de hand in je eigen land.... Maar ja, iets vergelijkbaars had ik deze periode eerder gezegd, en zie....

Het geinige aan deze vogel is dat ie niet eens heel erg eensluidend donker is op alle onderdelen waarvan tot nu toe op basis van veldkenmerken is beschreven dat het een IJslandse Koperwiek is. De vleugel is niet eens supergroot, de onderstaart is weliswaar het erg donker in het centrum van die veren en op de borst zitten veel druppelspots die de vogel weliswar een wat kleurrijker borstpatroon geven, maar alle onderdelen van de vogel zijn zeker niet zo opvallend gevlekt en/of donker dan bij de veronderstelde IJslandse Koperwieken die je wel eens op foto's tegenkomt.

Nu wat foto's, de rest van het verslag volgt :













Foto's : IJslandse Koperwiek (Turdus iliacus coburni), adult met kleurringen en aluminium ring uit IJSLAND.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Pimpelmees - / 3
Merel 36 / 4
Tjiftjaf 1 / -
IJslandse Koperwiek - / 1
Raddes Boszanger - / 1
Koperwiek 20 / 1
Zwartkop 9 / -
Zanglijster 6 / -
Goudhaan 2 / -
Roodborst 1 / 1
Winterkoning 3 / -
Rietgors 2 / -
Spreeuw 2 / -
-------------------------------------------
Totaal: 82 nieuw geringd, 11 teruggevangen,
13 soorten, 10:00 uren


De Raddes Boszanger werd vlak voorafgaand aan de IJslandse Koperwiek ook nog een keer weer teruggevangen. Het is de derde keer dat we de vogel in handen hebben gehad en in de twee opvolgende terugvangsten had de vogel in beide gevallen meer vet aangelegd en was in vliegspier-omvang wederom gegroeid. Nu woog de vogel inmiddels 12,6 gram en zal wellicht vannacht zijn vertrokken...

dinsdag 23 oktober 2018

Vlieland 21 en 22 Oktober 2018 : achterblijvertjes.

Zondag 21 Oktober 2018 : lichte aankomst en achterblijvertjes.

Het diagram van de geregistreerde vogeltrek deed voor vertrek vanaf de Zwaluw al huiveren. Er was niks maar dan ook niks geregistreerd. OKÉ, dat weten we dan ook weer.... maar goed, dan beeld je je gewoon in dat alle vogels vast en zeker onder de radar zijn gebleven....

Onderweg hoorden we tijdens het fietsen totaal niets maar dan ook niets in de lucht, en dat bleef tijdens het openschuiven van de netten ongewijzigd. Pas tijdens het wachten op een mogelijke ochtendslag verschenen één voor één een paar merels op de baan en in het hout. Vier exemplaren kregen we er op de grond maar om totaal onverklaarbare reden gingen deze alle vier op de grond zitten naast het slagnet om na een paar minuten ineens alle kanten op weg te spatten. Het was duidelijk dat ze ergens van schrokken, waarschijnlijk omdat de eerste Sperwer of andere predator zich al liet zien. Die ochtendklap werd dus niks.

De eerste ronde langs de netten bleek eigenlijk nog niet eens zo heel teleurstellend als je afgaat op de bewegingen die je tot dan hebt kunnen aanschouwen. We verzamelden toch nog een leuk aantal Merels, terwijl de andere hoofdsoort de Zwartkop was. Veel van de vogels die we vangen zijn behoorlijk mager en zullen waarschijnlijk minder fitte vogels uit de grote aankomstgolf van Vrijdag zijn die nog achterblijven om aan te sterken.
Het was na een paar rondjes wel al snel duidelijk dat het geen toppertje zou worden op deze dag.
De excursie bracht ons een echtpaar met 2 jonge kinderen waarvan de vader tevens in het onderzoek werkzaam was, en dan in telemetrisch onderzoek aan Vleermuizen. Hij wist na ons verhaal zelf razend-interessante verhalen te vertellen over de nieuwe generatie zenders die inmiddels al uitgezet worden. Hij was tevens op zoek naar mogelijkheden om op de Waddeneilanden een peilmast te kunnen plaatsen waarmee passerende dieren (vooral gezenderde vleermuizen) geregistreerd kunnen worden. Er zit namelijk nog een gapend gat in de kustlijn tussen Noord Duitsland en grofweg de Westkust van Nederland. Wie zich wil verdiepen in dat onderzoekswerk moet maar eens kijken op www.motus.org .

We wisten het toch nog tot enkele uurtjes na de excursie uit te zingen voordat we toch het besluit namen dat het wel welletjes was en het vrijwel zinloos was om de netten nog langer open te houden. Nadat ik de takkenril naast het slag nog wat verder heb opgehoogd keerden we terug naar de Zwaluw. Onderweg nog even gekeken bij het plasje naast de strandovergang van het Reddingbootpad en daar duizenden Spreeuwen zien badderen in het ondiepste deel van de plas. De één na de andere groep kwam aanvliegen en wisselde de andere groep af. Dit zijn dus de groepen Spreeuwen die we de laatste dagen na het middaguur in breed uitwaaierende vluchten laag over de netten zien golven. Al met al een prachtig gezicht en we wanen ons in hoogzomerse omstandigheden.


Foto: Ochtendgloren in de Kroonspolder Vlieland.

Dagtotalen ( Nieuw geringd / teruggevangen) :
---------------------------------------------

Pimpelmees - / 1
Spreeuw 1 / -
Tjiftjaf 4 / -
Merel 47 / 5
Zwartkop 22 / 2
Koperwiek 15 / 1
Goudhaan 4 / 1
Zanglijster 7 / -
Winterkoning 2 / -
Roodborst 7 / 1
--------------------------------------------
Totaal: 109 nieuw geringd, 11 teruggevangen,
10 soorten in 8:20 uren


Maandag 22 Oktober 2018 : te harde wind uit de verkeerde hoek.

Opgestaan met gierende geluiden door de op een kier staande ramen aan de Noordelijke kant van de Zwaluw. Geen klapperende toiletdeur, dus wind uit de voor ons verkeerde hoek kunnen we al snel concluderen. Toch snel vertrokken naar de Vinkenbaan en daar aangekomen geconcludeerd dat het nog wel meevalt. De meeste netten staan dusdanig luw bij deze wind dat we alle netten toch kunnen openschuiven. Dat biedt echter geen garanties voor de vangsten...... zoals we al snel zullen merken.
Het is nog minder dan gisteren en eergisteren en eereergisteren... Wederom geen trek en geen aanvoer dus.
Bij terugkomst van het openzetten van de netten zie ik dat er een uil of Buizerd in het hout achter het slag zit. Het blijkt een Buizerd te zijn en Holmer staat er al scherp voor. Nog geen minuut later vliegt de uil weg en hebben we het nakijken. Tijdens het openzetten van de netten weet ik langs de rand van het open veld maar liefst 3 Waterrallen te verschalken die ik met en plofje op de kussenzachte grasmat zie landen. Daar zit een geringd exemplaar bij die mij onbekend voorkomt. Het is een Arnhem-ring, maar wel eentje van buiten ons vangterrein/een ring die niet op onze naam staat.
We zien even later tot ons aller verbazing dat er uit de struiken achter het slag een Wintertaling de baan op komt lopen. Een wintertaling? De baan op lopen???? Jawel... de vogel scharrelt een beetje rond terwijl de adrenaline in de ringhut oploopt. Maar hij komt niet verder dan de rand van het slagnet, want daarna loopt de vogel terug de struiken in om vervolgens niet meer te worden teruggezien. Hij/zij laat ons in verbazing achter.....

Verder weinig opmerkelijkheden op deze ochtend. We vangen een Roodborsttapuit, de tweede van het seizoen en ook een kleine Barmsijs, de eerste van het jaar. Jawel, nu pas de eerste....
Na de excursie lopen we nog 2 rondjes en sluiten dan de netten weer.






Foto's: Roodborsttapuit-man.

Dagtotalen ( Nieuw geringd / teruggevangen) :
---------------------------------------------

Waterral 2 / 1
Merel 20 / 2
Pimpelmees 1 / -
Koperwiek 3 / -
Zwartkop 8 / -
Zanglijster 1 / -
Goudhaan 1 / -
Roodborsttapuit 1 / -
Winterkoning 1 / -
Kleine Barmsijs 1 / -
------------------------------------------
Totaal: 39 nieuw geringd, 3 teruggevangen,
10 soorten, 5:45 uren