zaterdag 17 november 2012

16 November 2012: Schiermonnikoog, en weer een kerkuil !

Vanmorgen extra vroeg naar de netten gegaan om de grofmazige netten open te schuiven, de gewone netten in de schapenweide te ontbladeren en daarna de eerste ronde te lopen met mogelijk nog kans op invallende houtsnippen want het is vannacht flink afgekoeld naar temperaturen net boven nul graden en een zwakke wind die iets naar de zuidoostelijke hoek is gedraaid. Die houtsnippen blijven uit, maar als ik na het controleren van de rallenkooien terugkom bij de grofmazige netten blijkt daar een kerkuil te hangen. Weer één !!!

Foto: Kerkuil / Tyto Alba Guttatta.

Ditmaal is het een 'gewone' overduidelijke Tyto alba guttata, een geheel bruine borst en buik en overwegend grijs op de bovenvleugels en bovendelen. Da's toch maar mooi weer een goede start van weer een hopelijk succesvolle verdere dag. Naast deze kerkuil weet ik wederom nog een waterral van een spanlijn te pakken.
De later gelopen eerste ronde levert meteen al een hoopgevend aantal van 20 vogels op. De mist is afgelopen nacht goeddeels weer opgetrokken en dat zorgt er voor dat we toch helemaal niet slecht starten want er zitten gelukkig amper waterdruppels aan de netten. Tijdens de eerste ronde zien we meteen een heel grote groep van circa 1000 kolganzen recht uit zee over komen vliegen om luid roepend door te vliegen naar de polder of verder. Normaal gesproken vliegen ze verder (kolganzen pleisteren nauwelijks op schiermonnikoog) maar kennelijk wil zich een deel aansluiten bij de door de mist ingevallen kolganzen van afgelopen avond / nacht. Later horen we dat er inderdaad de nodige kolganzen in de polder zitten.
We hebben vandaag vooral een verhoudingsgewijs sterke toename bij de kleinere zangertjes. Er vliegen leuke zwermen van sijzen en barmsijzen in het glop rond. Ook vandaag weer een paar exemplaren die naar beneden willen komen en in de netten belanden. Daarbij ook 3 barmsijzen die we zeker niet kunnen duiden als zijnde kleine barmsijzen. Ze zijn minder warmbruin dan de kleine barmsijzen die we hier als broedvogel hebben en hebben duidelijk lichtere veerranden. De adulten die er bij zitten zijn ook te groot voor kleine barmsijs. We kunnen ze alleen plaatsen als zijnde de ondersoort Carduelis flammea flammea.
Naast deze kleintjes hebben we ook nog een terugvangst van een merel met een ring uit 2010. Als we in de computer kijken naar het aantal terugvangsten (en in welk deel van het jaar) zien we dat we deze vogel vorig jaar al eens hebben gevangen met verse verwondingen van een sperwer of andere roofvogel. Daar was ditmaal niets meer van te zien of te merken, de vogel verkeerde in prima conditie en had dus geen handicap of uiterlijke afwijkingen overgehouden.
Verder stond de dag vooral in het teken van het vele bezoek dat uit interesse kwam aanwaaien. Martin Duisterwinkel is bijvoorbeeld weer langsgeweest voor de verzamelde teken en we hebben hem onder andere een eppendorffje kunnen geven met 16 vers verzamelde teken van 1 merel.

Foto: merel-vrouw (Turdus merula) met minstens 30 teken op de kop. We hebben er 16 van verzameld voor onderzoek naar de borrelia bacterie.

In de loop van de middag vielen de vangsten behoorlijk terug en lieten ook de waterrallen het afweten. In de avondschemering verschenen er echter opeens groepjes koperwieken in het bos; slechts een paar vingen we er van. Het gaf toch wel weer een echt Oktobergevoel (maar dan dus in November) om later de lucht vol roepende vertrekkende koperwieken te horen, het eiland lijkt weer leeg te lopen.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
----------------------------------------
barmsijs (ssp Flammea) 3 / 0
goudhaantje 1 / 6
kerkuil 1 / 0
kleine barmsijs 1 / 0
koolmees 1 / 5
koperwiek 3 / 1
merel 13 / 11
pimpel 4 / 5
putter 1 / 0
roodborst 0 / 5
sijs 2 / 0
spreeuw 1 / 0
tjiftjaf 1 / 0
waterral 19 / 3
winterkoning 0 / 2
zanglijster 0 / 1
----------------------------------------
totaal 90 vogels, waarvan 51 nieuw
geringd en 39 teruggevangen.

vrijdag 16 november 2012

15 November 2012: Schiermonnikoog, witte kerkuil.... witte kerkuil?

Zoals te verwachten viel met prachtig windstil en helder weer met direct aan de kim een mooie rode band van de later te verschijnen zon. We hebben deze nacht in één van de grofmazighe netten een kerkuil gevangen en het betreft hier een waarschijnlijke witte kerkuil, de ondersoort Tyto alba alba. We gaan de kenmerken nog nader vergelijken met de recntste publicaties over witte kerkuilen. We hebben dus altijd de foto's nog. Ardie Noorman kwam op een dusdanig tijdstip dat hij de vogel nog heeft kunnen bekijken nadat hij een tijdje op een boomtak achter de strandwagen heeft zitten kijken. Wat een prachtvogel was het weer….




Foto's: witte kerkuil / Tyto alba alba of kerkuil / tyto alba guttata?

Tijdens de eerste ronde hoorden we bij het meteoveld een suizend geluid naderen en dachten we onafhankelijk van elkaar dat er een vliegtuig aan kwam vliegen. Al snel bleek wat het werkelijk was : er kwam vanuit de polder een slechtvalk in een gierend tempo laag over onze hoofden vliegen. Jeemig !!! Wat een indrukwekkend geluid… de vogel vloog in pal Noordelijke richting naar sectie 4 en dook tussen de berken door. Even later troffen we op het pad bij sectie 4 een vers dode waterral aan met nat bloed op het lichaam. Dit moet een prooi zijn geweest waarmee de slechtvalk tegen de netten is gevlogen, om vervolgens (natuurlijk…) te ontsnappen.
De eerste rondes waren ook ronduit uitmuntend wat de waterrallen betreft; 7 in de ene kooi, 5 in de andere, een paar in de netten en sprokkel zo maar door. De zangertjes laten het inmiddels meer en meer afweten, maar we krijgen het sterker wordende vermoeden dat de sijzen en barmsijzen op het punt staan om de bosbodem meer op te zoeken, we vingen vandaag dus zowaar ook de eerste sijzen.
Medio de ochtend arriveert André Duiven met een gastgezelschapje te weten VPRO documentaire filmmaker Cherry Duyns met echtgenote en een TV presentator die de voorkeur heeft om incognito te blijven, maar vooral bekend is van een inmiddels ter ziele gegane talkshow bij één van de commerciële zenders, ook met echtgenote. De gasten vermaken zich opperbest bij het aanhoren van onze lotgevallen en informatie over het fenomeen vogeltrek. Cherry Duyns is vooral verrukt van de waterrallen. Zelden heeft hij er één gezien en nu kan hij er zo ineens zomaar een stuk of 12 vrijlaten…..
Na ruim 2 uur verlieten de gasten uitermate tevreden het ringstation. De niet nader te duiden presentator begon net voor vertrek nog even met mij te converseren over het eilandgevoel en wat mij ooit naar het eiland had gebracht. Na een wederzijdse herkenning in mijn argumenten verliet hij ons door mij te bedanken voor de mooiste indrukken die ik op hem had kunnen overbrengen voor de rest van zijn leven tot aan zijn dood. Dat gaat je dan even niet in de koude kleren zitten......

Foto : Schiermonnikoog en het eilandgevoel.... geen verdere uitleg nodig.

Na de middag verschuiven de vangsten ineens van vooral rallen naar kleinere zangertjes, maar lopen we ook nog een ronde waarin we een stuk of 6 merels en 3 koperwieken in de netten van de schapenweide vangen. Ardie had ons bij zijn vertrek aan het eind van de ochtend nog verzocht gebeld te worden als we een kleine bonte specht zouden vangen. Het laat zich al raden…. Om iets over twee uur kunnen we de concierge van de inspecteur Boelensschool bellen en binnen een half uur arriveert een groep scholieren voor een praktijkles biologie in het groene Glop. De kleine bonte specht die we vangen is hetzelfde exemplaar dat dit jaar in Augustus werd geringd als de 97e baansoort voor de VRS en nu inmiddels voor de derde keer is gevangen.

Foto : kleine bonte specht / Dendrocopos minor.

Aan het eind van de middag passeren we de magische 600 grens voor het jaartotaal van de waterrallen; maar ja, ook de 400 en de 500 grens was eerder dit jaar al magisch; waar gaat dit heen? Bij het vallen van de avond komt er in zeer korte tijd vanuit de polder stevige mist opzetten en begint er een uniek fenomeen te ontstaan. Er gaan massaal ganzen de lucht in die zich naar de slaapplaats hadden willen verplaatsen, maar ze weten niet meer waar heen te gaan. Tot ver in de avond horen we vrijwel onafgebroken ganzen boven het gebouw en de polder rondvliegen. Vanaf ongeveer een uur na het invallen van de duisternis horen we bij de brandganzen ook kolganzen rondvliegen. Het fenomeen gaat nog door tot ver na middernacht als ik na de vangst van nog eens 3 waterrallen in bed kruip.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
-----------------------------------------

Barmsijs 1 / 0
goudhaan 1 / 1
grote bonte specht 0 / 1
kerkuil 1 / 0
kleine bonte specht 0 / 1
koolmees 0 / 4
koperwiek 7 / 0
merel 14 / 7
pimpel 0 / 4
roodborst 1 / 2
sijs 4 / 0
vink 2 / 0
waterral 37 / 1
winterkoning 0 / 1
zanglijster 1 / 0
---------------------------------------------
totaal 91 vogels waarvan 69 nieuw geringd
en 22 terugvangsten.

donderdag 15 november 2012

14 November 2012 ; Schiermonnikoog : LONDON-ring !

Een verademing trof ons vanochtend bij het opstaan… de wind was vrijwel helemaal gaan liggen. En dus werden vanaf het eerste licht de resterende gesloten netten in de schapenweide ook weer open geschoven want de bladval zou nu wel bij te houden zijn met het uit de netten peuteren. Trek van betekenis was niet merkbaar maar we hadden wel weer rallen in de kooien al waren het er minder dan we hadden verwacht doordat ergens gedurende de nacht de luidspreker toch weer was uitgevallen om ons niet bekende redenen. Het geluid deed het slechts heel zacht en heel af en toe ging het slechts met een zware tik ineens weer aan. Maar ja, bij daglicht heeft het niet zoveel zin om rallengeluid te draaien, helaas dus.
Ondanks de verwachtingen dat we vandaag af en toe de zon zouden zien liet deze de gehele dag verstek gaan. In de eerste ronde werd er een houtsnip opgepest die ons leek te willen afleiden alsof ie jongen of een nest had zitten door slechts vleugelflappend door het terrein te rennen. Nadat ik de vogel met de hand had weten te vangen bleek echter dat deze een oude verwonding aan de rechtervleugel had en daardoor een stijve vleugel had gekregen. Omdat we graag zouden willen weten of deze vogel van deze verwonding zou kunnen herstellen hebben we hem/haar van een ring voorzien en op de vindplaats weer losgelaten. We zullen zien of ie zich nog een keer wil melden.
Zoals reeds gezegd waren de merels hoegenaamd uit het terrein verdwenen, op een aantal exemplaren met overduidelijke net-ervaring na. Er waren er een aantal bij die zigzaggend tussen de parallelopstelling in de schapenweide door wisten te vliegen zonder een net te raken. Toch vliegt er in een ronde een exemplaar voor Nadia uit tegen een grofmazig net aan, maar valt er net zo snel weer uit. De merel vliegt laag tussen de eiken door om vervolgens een eind verderop alsnog in een gewoon mistnet te belanden. Daar weet ik hem te pakken te krijgen en zie al snel dat hij een bleke ring heeft. Da's meteen verdacht…. En ja hoor !!! We hebben er weer een buitenlander bij : LONDON staat er op de ring die echt al een heel eind dun is gesleten aan de onderkant van de ring die op de voet van de vogel rust. Ook staat op de ring nog niet het europese internetadres dat sinds een jaar of 4 op de Britse ringen vermeld staat.
We hebben dus met zekerheid met een oudje van doen. Hoe vaak deze merel dus al vanuit het noorden of oosten van Europa naar Groot Brittannië en vice versa is gevlogen is vooralsnog dus een onbeantwoorde vraag; dat we nog leuke terugmeldingen tegemoet kunnen zien is echter een feit.

Foto : LONDON-ring aan merel man >1e kalenderjaar.

Precies op het juiste koffiemoment krijgen we bezoek van mederingers André Duiven en Ardie Noorman die ons gastronomisch komen ondersteunen met gebak.
We horen vandaag wel weer met wat grotere regelmaat alarmerende mezen gevolgd door een overvliegende sperwer. Waarnemingen van roofvogels in de buurt van de netten blijven echter uit. Om 14 uur melden zich de deelnemers voor de woensdag-excursie; ditmaal gaat het om 8 personen, allen adult en 2 Duitse deelnemers in het gezelschap. We hebben ditmaal helaas niet al te veel vogels in de aanbieding, maar twee tjiftjaffen, enkele roodborstjes en merels doen het altijd goed. Op de vetbollen die naast het gebouw hangen zien we vandaag net als gisteren een pimpel hangen die maar 1 poot heeft; ongelooflijk hoe goed mezen in staat zijn om zich daar nog mee te redden. Zelf heb ik tijdens mijn nestkastwerk eens een mannetje koolmees aangetroffen die ondanks het feit dat hij slechts 1 poot had toch gewoon een vrouwtje wist te bevruchten en een voltallig nest met jongen tot uitvliegen wist te krijgen. Van mezenbewegingen zoals we deze gisteren waarnamen was vandaag geen sprake.
In de avonduren is het weer een heel mooie zachte herfstavond met heldere hemel en om 23:30 uur nog een temperatuur van 7,9 graden celcius. Het is onwaarschijnlijk stil op het eiland op het rallengeluid uit de luidspreker na; helaas valt dit geluid wederom regelmatig weg. In de avonduren vangen we in totaal nog 3 waterrallen in de kooien en netten.

Dagtotalen
Nieuw geringd / Teruggevangen:
----------------------------------------------

kleine barmsijs 1 / 0
goudhaan 3 / 1
houtsnip 1 / 0
koperwiek 0 / 1
merel 10 / 4 (waarvan 1 x LONDON.)
pimpel 2 / 2
roodborst 1 / 8
staartmees 0 / 3
tjiftjaf 2 / 1
vink 1 / 1
waterral 19 / 3
winterkoning 1 / 6
zanglijster 0 / 1
----------------------------------------------
Totaal 72 vogels waarvan 41 nieuw geringd
en 31 teruggevangen.

dinsdag 13 november 2012

13 November 2012: Schiermonnikoog, Litouwen koolmees !

Door het zwaar bewolkte weer was het vanochtend een stuk later licht dan we gewend waren. Daarom de eerste ronde iets later gelopen. Op het grasveldje naast het veldlab zaten op dat moment 5 merels, dus dat gaf enige hoop. Die hoop vervloog echter snel want in het bos hing totaal geen merel in de netten. Die vingen we later pas verderop in de opstelling, en dat waren er slchts 4. Verder bestond de ronde uit nog een roodborst, een late zwartkopman en een koolmees Arnhem niet van ons (op de 5e en 10e november hier ook al gevangen). De rest van deze ronde bestond uit 11 waterrallen. In de kooi van sectie 3 zat naast 3 waterrallen ook nog een grote adulte bruine rat.
Er was verder totaal geen trek in de lucht merkbaar, maar dat had de vogeltrekradar ook al aangegeven. Er werd alleen maar wegtrek geregistreerd van vogels die gedurende de nacht het radarbereik uitvlogen. Het bleef dus een rustige ochtend op zangvogelgebied, maar de waterrallen hielden ons nog lekker aan de gang. Bovendien waren er natuurlijk nog altijd wel massa's blaadjes uit de netten te plukken.
We zagen tijdens het ringen vandaag weer een gaai naast het gebouw. In de zeer korte waarnemingstijd hebben we echter niet kunnen zien of de vogel een ring droeg of niet….
Na de middag begonnen er rondom het gebouw ineens opvallende aantallen mezen te verschijnen; het aantal staartmezen viel daarbij op, maar vanaf de lunchtafel zagen we ook 3 pimpels zonder ring in de wilgenstruiken voor het gebouw. En Hanneke zag nadat er ineens alarm werd gegeven merels over het pad naar de slagboom wegspurten samen met minimaal 30 mezen. Dan begin je na te denken…..
De eerstvolgende ronde leverde inderdaad een paar mezen op, ook staartmezen, verspreid door de vangopstelling. De ronde daarna een paar meer gelijktijdig in sectie 9 met daarbij wederom een Nederlandse koolmees NVO en een buitenlandse koolmees, een LITOUWER ! De 10e buitenlandse ring voor dit jaar.
De laatste paar rondes bleven wederom beperkt tot enkele merels en waterrallen. Bij de merels een aantal terugvangsten van vogels die inmiddels heel goede gewichten hadden bereikt. Daarbij bijvoorbeeld een merel met een gewicht van maar liefst 126,2 gram. In de avond luwt de wind die de hele dag met 4 tot 5 bft uit het zuidzuidwesten stond te blazen enigszins en vangen we toch nog 2 waterrallen, 1 in het mistnet recht voor de luidspreker en 1 nog in een inloopkooi.

Foto: Geweizwammetjes / Xylaria Hypoxylon.


Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------------------------------

Goudhaantje 1 / 1
Koolmees 3 / 6 (waarvan 2 x niet van ons en 1 x Litouwen)
Merel 8 / 10
Pimpel 3 / 2
Roodborst 1 / 2
Staartmees 0 / 5
Waterral 25 / 2
Zanglijster 1 / 0
Zwartkop 1 / 0
-----------------------------------------------------
Totaal 71 vogels waarvan 43 nieuw geringd
en 28 teruggevangen.

Maandag 12 november 2012; schiermonnikoog : een buizerd met kleur.

Na een heldere nacht waarin de vogeltrekradar vooral wegtrek in het noorden van het land registreerde bleken de netten vanmorgen vooral vol te hangen met dauwdruppels. De eerste vangsten waren dus vooral waterrallen en die soort zou aan het eind van de dag wederom de meest gevangen soort blijken. Met dank aan het goed werkende en gedurende de gehele nacht draaiende lokgeluid.Meteen in de eerste ronde hebben we ook in zowel kooi 5 als 4 een waterhoentje zitten, beide juveniele vogels.
Er bleek inderdaad ook wel veel minder aankomst en dagtrek te zijn dan gisteren, maar toch merkten we in de eerste 2 rondes wel weer merels die binnen kwamen vallen en vooral een toename van barmsijzen. Gaat er dan toch ook met die soort nog iets leuks gebeuren? De groepjes sijzen zijn ook nog steeds wel aanwezig, maar wederom hoog in de elzen. Omdat de zon er vandaag meteen vanaf het begin erbij is horen we ook met enige regelmaat veldleeuwerikken over komen vliegen.
Tijdens de ronde van 11:20 uur hoor ik tijdens het ontkooien van waterrallen ineens KRAANVOGELS overkomen. Ik weet dat ze boven de polder tussen het Glop en de eendenkooi vliegen, maar ben niet op tijd uit de sloot om ze ook daadwerkelijk te zien. Afgaand op het geluid moet het een groep van mininaal 10 exemplaren zijn geweest. In de volgende ronde weer een leuke waarneming: als ik bij de netten van het meteoveld loop komen er ineens in volle snelheid een twintigtal pestvogels roepend laagvliegend over de netten vliegen. In een rechte lijn vliegen ze door richting de boerderij van Visser waar ze hoogte moeten winnen om over het dak van de schuur te vliegen en in Zuidwestelijke richting te verdwijnen.
In de loop van de ochtend is de wind uit zuidwestelijke richting langzaam maar zeker in kracht toegenomen en noodzaakt het ons om de dwarsnetten van sectie 6 te sluiten wegens toenemende bladvang. De vangsten van zangvogels zijn tegen die tijd ook al behoorlijk teruggelopen dus dat zal niet veel schelen. De waterrallen blijven wel de hele dag actief en die vangen we verdeeld over de meeste kooien, alleen kooi 5 stelt in die zin iets teleur.
In de ronde van 14:30 hangt er in één van de grofmazige netten in de schapenweide een buizerd. Meteen als ik het net bereik zie ik in 1 oogopslag dat ie geringd is en weet ik ook waar ie vandaan komt en wie hem heeft geringd. Huh?
De buizerd heeft namelijk aan de ene poot een aluminium ring en aan de andere een gele kleurring met 2 letters. En ik weet dat aan de overkant vna het Wad veel buizerden van deze kleurringen voorzien worden door collegaringer en oud-Ghana en Zambia-expeditiegenoot Peter Das. Een vlot in de strijd gooien van de moderne communicatiemiddelen levert in een half uur tijd zowel de ringgegevens als een eerste foto van de vogel op de ringdatum op. Handig toch? De buizerd blijkt op 18 November 2011 te zijn geringd in de haven van Lauwersoog; vraag is nu nog of ie de veerboot heeft gepakt of na een goede maaltijd bij het pierenend uitbuikend de oversteek heeft gemaakt….




Foto's: buizerd met kleurring.

Foto's : De buizerd op 18 November vorig jaar, de dag dat hij geringd en gekleurringd werd. (Foto: Peter Das, DANK).

Aan het eind van de middag vangen we nog 2 waterrallen terug van eerder dit seizoen. Daarbij 1 exemplaar van de rallendag der rallendagen, 20 oktober jongstleden waarop Kees van Kleef een stevig schoolreisje van 122 waterrallen te verwerken kreeg. Deze vogel is dus in ieder geval al 3 weken hier aanwezig en getuige het gewichtsverloop lekker aan het opvetten, net zoals een andere ral die sinds de 25e oktober van 77,4 gram naar 108 gram is gegroeid als ware het een plofkip.
In de avonduren blijft de wind stevig doorstaan maar is het wel redelijk helder. Bij het vallen van de duisternis is er onverwachts toch nog vertrek van redelijke aantallen koperwieken; die hebben waarschijnlijk overdag in het duin op de duindoornbessen gezeten. De vogeltrekradar geeft lichte trek aan voor noord Nederland en af en toe is er een overtrekkend groepje koperwieken te horen. Afwachten maar weer wat de dag van morgen gaat brengen.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
---------------------------------------

Buizerd 0 / 1
Goudhaantje 2 / 0
Koolmees 0 / 2
Merel 10 / 10
Pimpel 0 / 5
Roodborst 3 / 4
Staartmees 1 / 1
Tjiftjaf 0 / 1
Vink 1 / 0
Waterhoen 2 / 0
Waterral 26 / 3
Winterkoning 2 / 0
---------------------------------------
totaal 74 vogels waarvan 47 nieuw
geringd en 27 teruggevangen.

maandag 12 november 2012

Zondag 11 November 2012 : Schiermonnikoog, nieuwe baansoort !!!

Foto: HAD JE WAT ????

Vanochtend voor de eerste ronde al in het donker vertrokken om de netten voor de rallenspeaker weer open te zetten en te proberen de twee resterende gesloten netten in de schapenweide open te schuiven. Het was immers een mooie vrijwel windstille nacht geworden en dat zou perspectieven bieden in relatie tot nieuwe bladval. Het kwam er niet van……
waarom denkt u nu ? Nou, omdat moeder natuur had besloten om ons maar eens voor te zijn en vannacht in combinatie met de passerende regenbuien maar eens flink wat blad van de takken naar beneden te laten mieteren. Met andere woorden: in het grootste deel van de opstelling, maar in het bijzonder de bossectie en de schapenweide bergen maar dan ook echt bergen met blad…. Op enkele plekken hing de onderste baan op de grond onder het gewicht van het blad. We wisten dus meteen wat ons deze ochtend te doen stond.
En toch vingen we tussen al dit blad ook nog vogels. Er was meteen vanaf het eerste licht aankomst van merels en in mindere mate koperwieken. De meeste vlogen zoals te verwachten was meteen door in zuidwestelijke richting. Altijd weer mooi om te zien, maar als ringer wil je er toch liever wat van in je netten hebben. Het was inderdaad een mooie ochtend met vrijwel geen wind en flinke opklaringen. Bij de overvliegende soorten ook enkele veldleeuwerikken en een pestvogel die boven het glop bijdraaide richting noord, wellicht onderweg naar de bottelrozen in het duin. De meeste merels die we vanochtend vangen hebben we in de hoger gelegen delen van de opstelling, net als afgelopen week omscheven door onze voorgangers. Kortom, in sectie 5 en 6. In het allerlaatste net van de lange sectie van 5 hangen 6 merels tegelijk die duidelijk op de rand van de polder zijn komen binnenvallen. In het grofmazige net iets verderop hangen er ook drie. Daarbij 1 adulte man met een bleke ring met daarop www.ring.ac en…. LONDON ! Jammer dat dat internetadres op de Nederlandse ringen na een kort experiment nooit vermeld is gebleven; het zal zeker tot meer terugmeldingen leiden.

Foto: London-ring bij een merel-man adult.

Het rallengeluid heeft na de reparatie van gisteravond vannacht de gehele nacht gedraaid en dat heeft samen met een stukje 'fine tuning' aan de kooien (sluiten van vluchtgaten en half gesloten klepjes) ons geen windeieren gelegd. Meteen vanaf de eerste ronde hebben we ze in de kooien en later op de ochtend zelfs een ronde met 6 tegelijk in 1 inloopkooi. Bij de rallen 1 terugvangst van 21 oktober jongstleden, nu al 3 weken ter plaatse dus. In de ronde van 9 uur treffen we in de schapenweide tussen de stapels blad een silhouet van een middelgrote vogel in een kleurcombinatie wit, zwart en een grijsbruine rozige zweem. We kennen deze combinatie thuis wel heel goed en voordat we ter plaatse zijn stroomt enige adrenaline gelardeerd met de geur en smaak van appeltaart naar m'n hersenen. YES ! Nieuwe baansoort !!!!
Er hangt een GAAI in het net. Het moest er een keer van komen met een najaar met intense trek van gaaien in heel west-europa verhogen zelfs je kansen op het zeer gaaien-arme Schiermonnikoog. Voor het verschijnen van de tweede avifauna van Schier werden de gaaien nog intensief bejaagd, al waren ze ook toendertijds verre van algemeen, en in de inventarisatiejaren van de tweede avifauna zijn slechts 9 waarnemingen bekend. De laatste waarneming van een gaai die wij hier in het Glop zelf zagen dateert van 9 november 2008, toen sprong er een exemplaar net zo hard weer uit het net dan ie er in sprong. We hebben in dit geval te maken met een ongelooflijk fel dier. We zijn thuis heel wat gewend met gaaien maar deze vogel rijt met de snavelpunt m'n vingers echt open. Het betreft ook een vogel die met een vleugellengte van 166mm kleiner is dan de kleinste ondersoort waarvan maten worden genoemd in de Identificationguide van Svensson.




Foto's: De eerste geringde gaai van Schiermonnikoog.

De hele dag vliegen er ook mooie groepjes sijzen en barmsijzen over het glop en lopen we vaak loodrecht onder ze door. Er zitten kennelijk nog steeds voldoende zaden in de elzenproppen die nog niet gevallen zijn. Verder af en toe nog mezen waarbij de aanwezigheid van pimpel en staartmees nog het meest opvalt.
Om 14 uur hebben we weer de Zondagseditie van de vogelringexcursie op het programma staan. Er melden zich 9 bezoekers waarvan er drie nog in het behoorlijk juveniele stadium zitten.
Allen genieten van de leuke variatie van soorten die we ze kunnen laten zien, daarbij zitten vuurgoudhaan, goudhaan, roodborst en waterral als aansprekende en fotogenieke soorten. De houtsnip die we vandaag vingen kwam een uurtje te laat voor de deelnemers.


Foto's: Houtsnip.

De zwarte merelvrouwen en de bonte merels zijn er vandaag ook weer bij. We treffen 1 exemplaar die in een eerder stadium is ontsnapt aan een predator. Bij deze vogel valt op dat precies op de plekken waar hij veren in actieve regeneraat heeft nieuwe veren ontstaan die… jawel, bonte zijn. Dat wil zeggen, veren met zoompjes of gewoon een mix van bruin en zwart aan 1 veer. Dit suggereert dus dat die bonte veren kunnen duiden op een storing in het aanmaken van het pigment in de veren en dat ze volgend jaar net als bij (Nederlandse) bleke koolmezen weer een normaal verenkleed kunnen hebben. We noteren al deze kenmerken maar expliciet in de computer.

Foto: Merel met 'bonte' regeneraatveren.

Bij het vallen van de avond is er weer volop vertrek van merels en koperwieken, afwachten maar of er morgen weer aankomst zal plaatsvinden. Het rallengeluid draait weer gedurende de nachtelijke uren. Het heeft voor de dagwisseling nog niet tot vangsten mogen leiden, maar het is wel een heel geschikte heldere rallennacht.

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
--------------------------------------

Goudhaantje 2 / 1
Heggenmus 1 / 0
Houtsnip 1 / 0
Koolmees 0 / 2
Koperwiek 1 / 0
Merel 31 / 10 (waarbij 1 ex. LONDON).
Gaai 1 / 0
Pimpel 4 / 3
Roodborst 6 / 3
Vink 2 / 1
Vuurgoudhaan 0 / 1
Waterral 23 / 1
Winterkoning 6 / 5
----------------------------------------------
Totaal 105 vogels gevangen waarvan 78 nieuw
geringd en 27 teruggevangen.

zondag 11 november 2012

10 november 2012: Schiermonnikoog, start van de laatste periode van 2012.

Vanmorgen vertrokken naar schiermonnikoog alwaar Hanneke en ik inmiddels traditioneel het najaarsseizoen gaan afsluiten. we zijn benieuwd wat we aan het eind van een najaar met opmerkelijke trek van gaaien, zwarte mezen, koolmezen, pimpels en inmiddels ook pestvogels nog meer gaan beleven. Het kan ook maar zo als een nachtkaars uitgaan....

wat ik de lezers in ieder geval zeker niet wil onthouden is een link naar een paar prachtige filmpjes van pestvogels die gemaakt zijn op Fair isle in het uiterste noorden van Schotland. De onderstaande links even kopieren en in je browser plakken en : KIJKEN !

http://fair-isle.blogspot.nl/2012/11/waxwing-waxwings-in-my-hand-video.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed:+FairIsle+(Fair+Isle)

En :
http://fair-isle.blogspot.nl/2012/11/henry-waxwings-hand-feeding-again.html

Vanmiddag om 13:30 in het Glop aangekomen en na een rondje samen lopen de baan overgenomen van André Duiven die in de ochtend en begin van de middag een 34 vogels op de lijst had weten te krijgen.
In de resterende uren vingen we nog twee pimpels terug van vorig seizoen waarvan 1 een prachtig genezen tarsus had nadat ie eerder dit jaar na een breuk een spalk had gekregen van EHBV-er Joop van Ardenne. Aan het eind van de middag ook nog een koolmees retour met een ring van elders. De wonderlijke tijdcentrifuge van het vogeltrekstation zal ons op termijn leren waar deze vogel zijn ring heeft verkregen.
Ook nog een paar merels gingen door onze handen. Daarbij viel meteen het kenmerkende onderlinge verschil in kleden op die je in deze tijd kunt aantreffen. Vooral de vrouwen variëren van bruin met grijze buik en bruine borst met vaak schubjes tot vrijwel zwart en heel donkere staart waarmee ze met uitzondering van de streping op de keel amper van de mannen te onderscheiden zijn.
In de voorlaatste ronde heerst er tot tweemaal toe flink sperweralarm onder de staartmezen en zie ik samen met Barbara Bezema, die een rondje meeloopt voor een mogelijke waarneming van een houtsnip, uiteindelijk een mooie adulte sperwervrouw laag over de opstelling vliegen. Wat die waarneming van een houtsnip door Barbara betreft: het blijft bij mogelijk.

In de avonduren ben ik maar eens even gaan kijken wat er met de geluidsinstallatie aan de hand kan zijn. Waarom speelt ie nog maar heel zacht het waterrallengeluid af? Eerst maar eens even de draaiknop van de mixfunctie teruggezet naar nul. Juist ja….. Niks aan de hand.
In de eerste rallenronde langs de netten zat er een waterral op de bovenste spanlijn van het net voor de luidspreker. De vogel was snel gearresteerd en bleek vanmorgen om 8 uur geringd te zijn door André. Leuk als dan blijkt dat je met de biometrie tussen 2 ringers vrijwel gelijk uitkomt. Het is in de avonduren vrijwel windstil en het is helemaal niet koud. Sterker nog: het is zo zacht dat er nog diverse soorten nachtvlinders actief zijn en de ramen van het veldlab bezoeken.
Ondertussen is het groot feest in het veldlab. Onze voorgangers hebben het de muizen zo aangenaam gemaakt door ze brood boven op de broodkast aan te bieden, een gespreid bedje in de vorm van een slaapzak in een vuilniszak op de grond voor ze te hebben klaargelegd, compleet met klamboes erbij, dat ze in de avonduren in hordes door de kasten, over de pc-tafel en over de vloer rennen. Op de bank heeft een ringer zich na gedane arbeid zo snel laten neerploffen dat er een geplette muis tevoorschijn kwam. Dat wordt dus muizenvangen de komende dagen.... maar welke ringmaat krijgen die?

Dagtotalen
nieuw geringd / teruggevangen:
----------------------------------

Goudhaan 0 / 1
Koolmees 0 / 2 (waarvan 1 x elders in NL geringd)
koperwiek 1 / 0
Merel 20 / 1
pimpelmees 0 / 3
Roodborst 3 / 3
Staartmees 0 / 2
Tjiftjaf 1 / 0
Waterral 1 / 3
Winterkoning 0 / 4
Zanglijster 2 / 0
--------------------------------------------------
totaal 47 vogels ( 28 nieuw en 19 teruggevangen).