zaterdag 13 oktober 2012

Schiermonnikoog 12 Oktober : omslagdag, mezen en regen.

Afgelopen nacht heb ik solo nog geprobeerd rallen te knallen. Achteraf bezien was dat niet zo'n goed idee, maar ja, als je t niet probeert weet je t nooit of t werkt.
er was in de loop van de middag al een stevige oostenwind op komen staan en die was 's avonds alleen maar toegenomen. Toch trok ik de stoute schoenen aan en ging posten bij de netten. Ik zat nog geen 5 minuten ter plaatse of de eerste waterral sprong al tegen de netten, wow, da's een snelle start zeg.. helaas bleef de vogel totaal niet tegen het net doordat het strak stond van de wind. Nog geen 5 minuten later scheerde er al een uil over m'n hoofd; feilloos ging deze iets opwippend over de netten heen. Ongeveer een half uurtje later weer een ral tegen het net en nog voordat ik bij de vogel was nog één en nog één. De wind was wederom spelbreker en al grabbelend kreeg ik het niet voor elkaar om snel genoeg te zijn om er ook maar 1 te pakken te krijgen. Er ging zelfs nog een vierde tegen een net maar deze was op dat moment echt te vers weg. Conclusie: minder verstandig bij harde wind, al vliegen ze wel, en beter niet aleen op pad. Tegen 01 uur werd de hemel ineens verlicht, niet door de maan maar omdat er in de zuidwesthoek van de polder vuurwerk werd afgestoken. Gedurende de gehele sessie viel de trek van ganzen op, vooral de rotgans kwam vannacht massaal over.
Om 03:30 uur staakte ik de strijd maar want wederom ontsnapten er 2 rallen die door de harde wind niet genoeg vast kwamen te zitten. Een vruchtelozen maar wel leerzame nacht dus.

De latere dag zou er 1 worden met sterk wisselende beelden. zoals we al op de weerbeelden hadden gezien begon het droog maar wel stevig bewolkt. Er was weinig waarneembare lijstertrek; zouden ze dan toch tengevolge van de ligging van het regengebied op de Noordzee voor de afslag richting Noord hebben gekozen om rechtstreeks vanuit Noorwegen in grott brittannië terecht te komen? Waarschijnlijk wel. Tijdens de tweede ronde vingen we als vervolg van de late vangst van gisteren al een groepje koolmezen. Even later bleek de verwachtte regen vroeger te komen dan werd gedacht en vingen Leo en Kees tijdens een ronde in de regen ineens een behoorlijke groep mezne. die moeten als reactie op het begin van de bui nog snel even een droog heenkomen hebben gezocht. Maar ook later op de dag bleven er toch verbluffend veel vogels invliegen tijdens de regen. en nadat het droog was geworden zakten de vangsten juist verbluffend in. En aan het eind van de middag leefde het aantal invliegende koolmezen ineens weer op op het moment dat het opnieuw begon te regenen. Daarvoor zag ik al meermalen dat er groepjes tot zo'n 50 exemplaren van de koolmees over het bos onverdroten doorvlogen in zuidwestelijke richting. Ze maakten totaal geen indruk te willen stoppen in het glop. Vlak voor het donker haalde ik in sectie 9 tussen de zegge nog een sprinkhaanzanger uit het net; een latertje en erg grijs van kleur. toch viel er verder niks afwijkends aan de vogel op om hem tot een kleine- of siberische- te bombarderen; gewoon een latertje dus.
De regen hield aan het eind van de dag een gestaag karakter; dit, maar dan vooral de harde aanhalende wind deed ons besluiten om alle netten onder de bomen te gaan sluiten. Dankzij alle blad die er toen al in de netten zat deden we daar ruim een uur over. De regenmeter gaf na deze dag een stand van 14,5 mm aan.
Ook onze trouwe bezoekster Barbara Bezemer is weer op bezoek geweest; ook zij vertelde dat er op het eiland wel heel veel koolmezen aanwezig waren, wat een fractie daarvan bezoekt dan maar ons glop.... al met al was deze dag onverwacht maar vooral veelzeggend de dag met de meest gevangen vogels van heel 2012, tevens de 1e dag met meer dan 100 nieuw geringde vogels.....

Foto: fase 2 van vogels ringen, de avond-administratie.

Dagtotalen:
Nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------
Goudhaantje 2 / 0
Kleine barmsijs 2 / 1
Koolmees 67 / 5
Koperwiek 6 / 0
Merel 6 / 0
Pimpelmees 0 / 2
Rietgors 3 / 0
Roodborst 2 / 0
Sprinkhaanrietzanger 1 / 0
Tjiftjaf 2 / 0
Vink 10 / 0
Vuurgoudhaantje 1 / 0
Waterral 3 / 0
Winterkoning 0 / 1
Zanglijster 8 / 0
Zwartkop 2 / 0
-----------------------------
Totaal 115 nieuw geringd en
9 teruggevangen = 124 vogels.

11 Oktober : Schiermonnikoog , goede trek en oostelijk toetje.

Afgelopen nacht hebben Kees van Kleef en ik het weer op de rallen geprobeerd. We knalden er wat van af... Om 12 uur posteerde zich aklereest Kees en nadat ik mijn verslag van gisteren grotendeels af had vervoegde ik mij bij hem. Het was toen al goed fris te noemen buiten. Een prachtige heldere sterrenhemel met zo nu en dan een lange streep van een vallende ster. En weer een totaal afwezige wind. Op het moment dat ik arriveerde had Kees net misgegrepen naar een waterhoen die op de bovenste spanlijn was gaan zitten. Behoorlijk snel daarna vloog er een uil over onze hoofden die eerst doorvloog en toen snel draaide om mooi in het midden van een net te gaan hangen. Nou ja, hangen... voordat wij er waren was ie alweer vertrokken. Kees meende er een ransuil in herkend te hebben. Daarna vingen we nog 2 maal een waterral en toen werd het rustig met de vangsten. Om 03:30 uur gaf Kees de strijd op en een half uur later gooide ik ook de handdoek in de ring omdat de kou verder en verder in m'n lijf ging zitten en de arriverende maan licht op de netten begon te gooien. En dat ondanks het feit dat ie nog maar op zo'n 20% zat. In tegenstelling tot gisteravond was het gehele terrein druipend nat van de dauw. Het lokgeluid had er ook merkbaar last van en het maakte je extra koud bij alles wat je deed, heerlijk om dan onder een warme douche te springen en in je bed te duiken.

In de eerste ochtendronde sloeg met het licht worden de temperatuur ineens even iets onder het nulpunt en was o.a. het meteoveld eventjes helemaal wit uitgeslagen. De merels kwamen meteen recht uit het Noorden aangevlogen en gingen allemaal zonder uitzondering onverdroten door. Er volgden ook groepjes zanglijsters en ditmaal weer eens meer koperwieken. Even later kwamen daar ook vinken en kepen bij, maar in vrijwel alle gevallen vlogen de vogels verder in zuidwestelijke en zuidelijke richting.
Wat wel meteen opviel was dat er duidelijk goudhaantjes gearriveerd waren; we hoorden er meer in het bos, zowel voor als achter het gebouw. Overdag verder nog hoog over het eiland doortrek vanuit zee van brandgans, rotgans en grauwe gans; later aan het eind van de dag kwam er prachtig een groep brandganzen uit zee en die schroefden boven het glop naar beneden om in de polder te gaan landen.
Rondom het gebouw ook ineens weer meer activiteit van bladkoninkjes. S middags zat er 1 voor het gebouw + nog 1 achter het gebouw, beide erg actief roepend. Op een gegeven moment zag ik er 1 over het gebouw wippen en de bosjes aan de andere zijde induiken. Meteen nadat ie een tak had opgezocht kreeg hij de andere bladkoning op z'n huid en het werd flink vechten. Daarna viel mijn oog ineens op een zwarte mees die reageerde met het roepje dat in de verte wel iets aan bladkoning doet denken. Niet snel daarna waren er 5 tegelijk te ontwaren in de rijkelijk met kamperfoelie ingepakte berkenboom.
En daarna meteen gevolgd door nieuwsgierige koolmezen natuurlijk.... De hele middag viel op dat er sterke foerageer-activiteit gaande was rondom het gebouw.
Aan het eind van de middag liepen we een rondje waarbij we ineens aan alle kanten mezen hoorden. En ja hoor, halverwege sectie 4 hingen al een tiental koolmezen. Meteen na het uithalen vielen er ineens hoog uit de lucht een stuk of 25 tot 30 koolmezen in in de struiken aan de overkant van de sloot die hier ligt. Dat is duidelijk iets anders dan de lokaal rondzwervende mezen die we hier alle dagen zien.... de volgende ronde hingen er op precies dezelfde plek nog meer en zouden we uiteindelijk op een dagtotaal van 24 nieuw geringde koolmezen eindigen. Dat lijkt dan niet veel, maar voor onze ringbaan is dat een kwart van het jaartotaal voor 2012 tot nu toe.

Foto: koolmees-man. Vooral de mannen in de groep van vandaag hadden een opmerkelijk blauwige zweem in de grijze veren en een licht naar wit neigende rand in de stuitveren.
De vogels hadden zonder uitzondering allemaal trekvet in de graad 1 of 2. De enigste uitzondering daarop was de koolmees die al een ring droeg; nee, niet de in dergelijke omstandigheden te verwachten ring uit Moskou of Litouwen, maar een gewone Nederlandse ring. Maar dan wel naar later zou blijken een ring die niet hier in het groene glop is aangelegd en ook niet in de dependance die we vorig jaar nog hadden in de zeereep. Wellicht een exemplaar van Ardie Noorman of Kees van der wal uit het dorp.
Aan het eind van de middag begonnen de merels en koperwieken meer en meer te vertrekken; het was duidelijk dat er maar weinig voor kozen om op het eiland te blijven overnachten.

Foto: de herfst treedt in, ook langs de eerste netsectie.

Nachttotaal
Nieuw geringd :
-------------------

waterral 2 / 0
-------------------
Totaal 2 nieuw geringd.


Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------

Bladkoninkje 0 / 1
Boomkruiper 1 / 0
Goudhaantje 5 / 0
Houtsnip 1 / 0
Kleine barmsijs 4 / 1
Koolmees 24 / 1 + 1 ex Arnhem niet van ons
Koperwiek 4 / 0
Merel 11 / 0
Pimpelmees 0 / 1
Rietgors 2 / 0
Staartmees 0 / 1
Vink 9 / 0
Waterral 3 / 0
Winterkoning 0 / 2
Zanglijster 2 / 0
Zwartkop 3 / 0
-----------------------------------------
Totaal: 69 nieuw geringd, 7 teruggevangen
en 1 niet van ons = 77 vogels.

donderdag 11 oktober 2012

Schiermonnikoog 10 Oktober : rallen knallen.

Het was afgelopen nacht zo mooi windstil en helder dat we het idee hadden opgevat om een experiment uit te voeren. Afgelopen jaren zijn we structureel in geschikt ogende nachten 's nachts geluid van waterral gaan afspelen om ze vervolgens overdag in de inloopkooien te vangen. We hadden daarbij vastgesteld dat de rallen die op het geluid reagerend in de netten belanden er gewoon weer uitklimmen. Dus besloten we om maar eens permanent bij de netten te blijven posten om invallende rallen meteen uit te halen. Vanaf 12 uur zijn we begonnen. Het duurde tot iets na 1 uur voordat de eerste ral daadwerkelijk tegen het net vloog, meteen gevolgd door een tweede exemplaar.
Beide waren adulte vogels met een loeizwaar lijf en dus gewichten tussen de 135 en 150 gram. Daarna vingen we nog een derde ral nog voordat we het licht uit hadden gedaan en de laatste ral hadden losgelaten. Het duurde daarna tot 3 uur voordat er weer een exemplaar tegen het net ging, nummer vier dus. In de tussentijd zagen we nog een grote uil rakelings langs het net vliegen, vermoedelijk een velduil. Daarna werd het stiller dan het al was. Een bijkomstige gelegenheid tijdens het wachten was dat we nu een mooi beel hebben kunnen krijgen hoe de teek van de koperwieken zich hier op Schier nu over de nacht verspreid. Aan het begin van de sessie hoorden we ongeveer 1 x per kwartier een roepje van een koperwiek, maar vanaf het moment dat er vanaf 03:45 uur een buiengebiedje vanuit het noorden het eiland op kwam hoorde ik ineens een enorme toename van koperwiekroepjes. Dat was dus het inmiddels bekende Luit Buurma-verhaal van de koperwieken die van zo'n buiengebied gebruik maken door het op te zoeken en de hoge windsnelheden rondom die buien te gebruiken om snelheid te ontwikkelen met zo min mogelijk energiegebruik. Gelukkig trok de meeste regen om het eiland heen en bleef het voor ons beperkt tot slechts enkele spatjes. Om 06:30 dook er uit het niets ineens een uil van hoogte naar beneden om in het net te belanden, YES ! Een kerkuil. Een snelle sprint, nog struikelend over een spanlijn leverde een mooie adulte bruine vogel op, dus waarschijnlijk een vrouwtje. De kerkuil was ongeringd, maar nu dus niet meer.

Foto: kerkuil, adult. Excuses voor de onscherpte, 't was donker hè...

Om 06:45 uur ging ook het eerste kamerlicht bij één van de huizen in de polder aan en begonnen de hanen te kraaien, gevolgd door balkende ezels bij de kinderboerderij.
Al snel daarna reed het eerste autootje over de Heereweg naar de veerbootsteiger voor de komst van de vroege ochtendboot. In het eerste ochtendlicht sprong er weer een vogel in het net. Dat bleek een reeds geringde houtsnip te zijn die in het voorjaarsseizoen als jonge vogel alhier is geringd; ook een leuke beloning voor een beetje extra inspanning. Het viel ons de afgelopen dagen op dat we helemaal geen grauwe ganzen en nijlganzen in de polder hoorden; nu vielen er vroeg in de ochtend ineens 3 nijlganzen in de polder in die vanuit de Kooiduinen aan kwamen vliegen.
De winterkoningen begonnen daarna met hun luide zang en ineens begonnen er merels, zanglijsters en koperwieken lager te vliegen en in te vallen in de boomtoppen op de scheiding van de schapenweide en het wilgengriend. Tijd om eens bij de andere netten te kijken en op deze manier kon ik al snel 3 merels vangen. Daarna vielen er ook zanglijsters en koperwieken in. Ook daarvan enkelen in de netten. Als bonus dan nog een paar waterrallen in de kooien en ook nog 1 in een grofmazig net. De andere mannen waren inmiddels wakker en kwamen mij tijdens hun eerste ronde ontbijt brengen, zie foto.

Foto: catering ten velde.

Bij terugkomst van de eerste ronde zat de lucht goed vol met vogels. Er kwamen leuke groepjes merels en zanglijster binnenvallen maar de hoofdmoot was vandaag toch wel weer de koperwiek.
De tweede ronde was al direct flink minder met vooral wat kleinere soorten als zwartkop, kleine barmsijs en winterkoningen. En nog steeds horen we in het veld geen roepjes en tikjes van roodborsten... het klinkt misschien blasé, maar we horen deze dagen meer bladkoningen dan roodborstjes.
De hele ochtend landen er regelmatig koperwieken in de boomtoppen van het opgaand bos en in de rij hoge berken langs de schapenweide. Maar ja, het verhaal is bekend, als je onder die omstandigheden geen ondersteunend lokgeluid van koperwiek afspeelt blijf je met de ringen op de streng zitten. En geluid draaien doen we dus niet meer... Na het middaguur viel het ineens helemaal stil met dat koperwiekgedrag, ze leken van de aardbodem verdwenen.

Foto: Leo's houtsnippenstudie....

Maar gelukkig hebben we de bladkoningen nog in het terrein zitten. De gehele dag hoorden we dat prachtige tsuuwiet-roepje in de berkenbosjes en wilgenstruiken. Er waren er dus duidelijk meer in het terrein aanwezig dan voorgaande dagen; we vingen er vandaag 3 nieuw en ook nog 1 van eerder deze week.


Foto: bladkoning.

Ook bij de vinken weer regelmatig overvliegende en kort pleisterende exemplaren maar daarvoor geldt het zelfde verhaal als voor de koperwieken. Pas laat op de dag hadden Leo en Kees er ineens 4 in de netten hangen met daarbij ook nog een keep. Die keep was pas de eerste van 2012, terwijl er al zoveel doorgetrokken zijn; veelzeggend. Ik heb die vangst niet meer meegemaakt want ik had aan het eind van de middag toch wel wat slaap in te halen....
De avondpiek bleef vanavond ook volledig uit, slechts 1 merel was door een net onderschept en de koperwieken waren aan het eind van de middag al massaal vertrokken.
Het werd aan het eind van de dag wel behoorlijk koud. Bij het lopen van de laatste ronde hingen er al dauwdruppels aan de netten. Toch durven we het wel weer aan om komende nacht weer bij de netten te gaan zitten....

Nachttotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------

Waterral 4 / 0
Kerkuil 1 / 0
houtsnip 0 / 1
------------------------------
Totaal 5 nieuw geringd en
1 teruggevangen = 6 vogels.


Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
---------------------------------

bladkoning 3 / 1
fitis 1 / 0
goudhaan 1 / 0
heggenmus 2 / 0
houtduif 1 / 0
keep 1 / 0
kleine barmsijs 3 / 2
koolmees 0 / 1
koperwiek 3 / 0
merel 9 / 0
pimpel 0 / 2
rietgors 6 / 0
sijs 1 / 0
staartmees 0 / 1
tjiftjaf 4 / 0
vink 4 / 0
waterral 6 / 1
winterkoning 1 / 2
zanglijster 8 / 1
zwartkop 3 / 0
---------------------------------
Totaal 57 nieuw geringd en
11 teruggevangen = 68 vogels.

dinsdag 9 oktober 2012

Schiermonnikoog 9 Oktober 2012 : een magere dag.

Het was afgelopen nacht windstil en kristalhelder in de lucht, maar dat was slechts bij het ter kooie gaan om 01 uur. In de loop van de nacht was er weer wind opgestoken dus de dauw op de netten was al bij de eerste ronde helemaal verdwenen. Het
was heel stil in het glop, er was alleen wat geluid te horen van kraaien en winterkoningen, verder helemaal niets.
De eerste ronde was spectaculair met 2 retourtjes en 3 waterrallen. We hadden ons gisteren in het zweet gewerkt om twee nieuwe
rallenkooien te plaatsen, en dan vangen we twee van de drie rallen in de netten in plaats van in de kooien. Het bleef verder geheel rustig in het glop met wel een keer een groepje vinken in het bos, maar die bleven allen op afstand van de netten en waren alweer vertrokken bij de eerstvolgende ronde.
De rondjes bestonden regelmatig uit een enkel vogeltje. We zagen een havik boven het glop en af en toe nog een paar passerende boerenzwaluwen. Rondom het veldlab hoorden we minimaal 2 bladkoninkjes maar die hebben we niet van een ring kunnen voorzien.

Van trek vandaag de gehele dag amper iets merkbaar, terwijl Hans van Gasteren van de vogeltrekradar meldt dat er de gehele dag vanuit het Noorden boven de Wadden wel trek is geweest. Het kan hoogstens hoog hebben gezeten, hetgeen gezien wind 5 bft niet echt voor de hand liggend is. Vrijdag ziet er qua regenverwachting voor hier goed uit, een regenfront dat in een smalle band uitstrekkend van boven Schotland tot midden Frankrijk bij dageraad ongeveer ten westen van Texel ligt en verplaatst in noordoostelijke richting. Dan nog even afwachten of het boven de waddeneilanden breekt in 2 gebieden of gesloten blijft. Als er dan veel in de lucht zit hebben we een fall te pakken op 1 of meerdere eilanden...
We hebben vanavond vanaf begin schemer tot donker tussen de struiken bij de netten gestaan in de hoop dat er lijsters zouden neerstrijken om te slapen, maar we constateerden alleen maar vertrekkende lijsters, hoofdzakelijk koperwiek en in mindere mate merel. Verder passeerden er in de verre schemer 2 valkachtigen die met hoge snelheid pal west vlogen en daarbij heel vreemde geluiden maakten die iets deden denken aan halsbandparkiet...

Hieronder nog even twee nagekomen afbeeldingen van het scherm van de vogeltrekradar, ROBIN, zoals de trek verliep in de vroege ochtend van Zaterdag 6 Oktober jongstleden.
Het grote roze vlak op de bovenste afbeelding is het regengebied boven het binnenland en aan de noordwestzijde zijn de vele vogels te zien in de vorm van witte streepjes. ieder wit streepje is een vogelspoor. Hans van Gasteren bedankt voor het beschikbaar stellen van deze opnames. Het rechtse diagrammetje in de andere afbeelding is de trekrichting van de vogels uitgezet tegen de dichtheden.



Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
--------------------------------

Kleine barmsijs 2 / 5
Koolmees 1 / 5
Koperwiek 2 / 0
Merel 2 / 0
Pimpelmees 1 / 4
Rietgors 1 / 0
Roodborst 0 / 1
Staartmees 0 / 1
Waterral 6 / 1
Zanglijster 2 / 0
Zwartkop 2 / 0
--------------------------------
Totaal 19 nieuw geringd en
17 terugvangsten = 36 vogels.

Schiermonnikoog 8 oktober 2012 : rallenkooien bouwen.

Het was vanmorgen weer een heerlijk rustige najaarsochtend; bijna bladstil en helder. In de lucht vooral piepjes van enkele 10 tallen kleine groepjes zanglijsters die als een speer doorvlogen over het vangterrein. In de struiken ook wel weer een aantal invallende merels maar zeker minder dan gisteren.
De eerste ronde leverde 10 vogels op en de constatering dat het in het centrum van het vangterrein flink koud was. Aan de netten hingen druppels van de dauw die als pareltjes glinsterden in het zonlicht dat meteen vanaf de eerste ronde aanwezig was. In het achterste deel van het vangterrein horen we rondom roepende kool- en vooral pimpelmezen. We constateren dat het in dit geval waarschijnlijk nog geen voorhoede is van trekkende mezen want van al die beestjes die we horen belandt er niet één in de netten. Een duidelijk signaal dat het vogels betreft die de positie van de netten inmiddels feilloos kent. Af en toe kwamen er verder een paar kepen over en in nog mindere mate vinken.
De tweede ronde leverde 11 vogels op en de tweede constatering van vandaag: dat was samen met de eerste ronde 1 % van ons schrikbarend lage jaartotaal aan nieuw geringde vogels... Kortom, we zitten nog niet op 2300 vogels voor het jaar 2012...
In de derde ronde ziet Leo een slechtvalk van behoorlijke hoogte loodrecht naar beneden komen en zich in het bos achter de netten storten; er volgt wel flink alarm van staartmezen en merels. De ronde daarna horen we een roepend bladkoninkje in het elzenbos rondom sectie 1 en 2. Het vogeltje is druk aan het foerageren in de door de zon beschenen toppen van de berken die hier tussen de elzen staan. die zal dan toch eerst naar beneden moeten komen willen we enige kans maken.
tijdens deze ronde zijn de vangsten al behoorlijk ingezakt; vanaf dat moment komen we met per ronde nog maar 1 of 2 vogeltjes terug en dat zal weer het beeld van de verdere dag bepalen. Dus maken we maar mooi van de gelegenheid gebruik en gaan bezig met het plaatsen van de overige 2 rallenkooien. Dat is pas lekker prutswerk om de middag mee te vullen en het vervolgens ook nog eens goed warm te krijgen onder de najaarszon.
's middags verder alleen maar vernoemenswaard: een oevervliegende oeverpieper en met toenemende regelmaat kleine aantallen sijzen. leo ziet nog weer een groep van circa 50 barmsijzen boven het meteoveld.

Foto : juist, weer een kooi klaar....

Inmiddels hebben we tot in de schemer doorgewerkt aan de laatste kooi, maar staat ook deze vangklaar zodat we vanaf morgen met 4 rallenkooien op volle vang-inspanning zitten. De avondronde levert geen herhaling van invallende koperwieken op, maar later horen we in het donker toch wel vertrekkende koperwieken. Echter totaal niet de aantallen van de voorgaande 2 avonden. Afwachten maar weer voor morgen want het is inmiddels wel een heel mooie heldere nacht met nu al veel dauwpareltjes aan de netten en totale windstilte in het vangterrein.
De laatste avondronde levert in de kooien niets op, maar bij het voormalige meteoveld vliegt er een kerkuil voor mij uit, precies richting het grofmazige net wat daar staat. De vogel vliegt er perfect tegenaan maar valt al snel achterover nadat hij uit de veel te ondiepe zak van het net weet te springen. Het net blijkt door alle reparaties ook haast geen zak meer te hebben.... Als ik bij het gebouw terugkom en mijn ervaring aan Leo en Kees meedeel blijkt dat zij net een kerkuil voorbij hadden horen komen.
Het is ondertussen steeds spannender aan het worden wat er gaat gebeuren op gebied van de mezen; wij hadden vandaag 3 ongeringde koolmezen, maar in het oosten van het land is er door de vinkenbaan in overdinkel al een duidelijke piek in de vangsten van koolmees geregistreerd (97 nieuw geringd) en in Gedser (Denemarken) hebben ze na alle hectiek en drukte met pimpels vandaag naast weer een pimpel met een Zweedse ring ook een koolmees met een Moskou-ring gevangen. Ook Hanneke meldt dat er vandaag in Raalte in onze achtertuin opmerkelijk meer koolmezen zaten...
We zijn reuze benieuwd wat er gaat gebeuren als die mezen uit het oosten (die door de jaren heen veel meer op verplaatsing naar Nederland en België gericht zijn) zich daar echt gaan mengen met de Zweedse pimpels en deze meenemen naar onze oorden..... Kees heeft voor het slapen gaan de verbandtrommel al op tafel gezet....

Dagtotalen:
nieuw geringd / teruggevangen:
------------------------------------

Bladkoning 1 / 0
goudhaantje 1 / 0
kleine barmsijs 4 / 3
koolmees 3 / 0
koperwiek 8 / 1
merel 4 / 0
pimpel 1 / 1
rietgors 1 / 0
roodborst 1 / 0
tjiftjaf 1 / 0
vink 1 / 0
waterral 6 / 0
winterkoning 0 / 4
zanglijster 4 / 0
zwartkop 1 / 0
---------------------------------------
Totaal 37 nieuw geringd en 9 vogels
teruggevangen = 46 vogels.

maandag 8 oktober 2012

7 Oktober 2012 : Schiermonnikoog, aankomen en doorgaan...

Gisteravond na het zien van fors toenemende vogeltrek op de vogeltrekradar hoopvol in bed gekropen in afwachting van wat de dag van vandaag allemaal wel niet zou brengen.
Bij het drinken van de eerste kop koffie (zoals gebruikelijk zouden er veel volgen, ringers lopen op koffie....) hoorden we in het begin van de schemering al leuke aantallen koperwieken overkomen en begonnen er ook tientallen merels in te vallen in de bosjes rondom het veldlab. Onder luid geschetter en geflap met de vleugels waren ze goed te traceren. Maar helaas, het was een 'touch and go'.... ze hadden als snel door dat er hier kennelijk op dit moment voor hen niets te halen viel en dus kwamen we later van de eerste ronde terug met zeggen en schrijven 1 merel. Gelukkig toch ook nog wel een paar koperwieken, maar daarvoor gold hetzelfde verhaal, landen, even kijken hoe de situatie in het terrein was en na het zien van zoveel water meteen weer vertrekken met achterlaten van enkele soortgenoten in de netten.
In de tweede ronde was het al weer grotendeels gebeurd en kwamen we terug met minder i.p.v. de te verwachten meer vogels dan de eerste ronde. Vanaf die tweede ronde werden we vergezeld door Reinoud Norde, een gepensioneerd botanicus die hier afgelopen jaar op het eiland is komen wonen. De derde ronde is weer iets beter en daarbij hebben we ineens 3 geringde winterkoningen verspreid door het terrein in de netten hangen. Merkwaardig als je in overweging neemt dat je winterkoningen normaal gesproken vooral in de eerste of 2e ronde of de laatste ronde voor het donker vangt en maar af en toe midden op de dag.

Onderweg horen we een sperwer duidelijk en luid kekkerend boven het bos vliegen en als we terug komen lopen hangt er in de hoek van sectie 1 naar 2 een bijna helemaal kaalgeplukte bout van een vogel met nog 1 poot waar een ring aan zit. Alleen op basis daarvan kunnen we nog herleiden dat het hier een gisterochtend geringde merel betrof die dus duidelijk is achtergelaten door een roofvogel die zich toch nog weer uit het net heeft weten te wurmen.

Foto : roofvogelprooi in mistnet / remains of raptorprey in mistnet; the raptor caught this bird, flew into the mistnet but escaped, leaving its prey behind. Scenes like this happen on a regularly basis but in most cases the prey was unringed. I placed this picture to show that this is also a way in which a ringed bird can be recovered.

Naar aanleiding van bovenstaande foto kreeg ik uit Engeland via de Nederlandse ringcentrale een verontwaardigde reactie met het verzoek om de foto van de site te verwijderen. Ik ben van mening dat er vanwege de duidelijke uitleg over het ontstaan van de gefotografeerde situatie mijns inziens geen reden hoeft te zijn tot enige controverse. Roofvogelwebsites en -tijdschriften staan vol met foto's van geplukte prooi, ook opgevreten jonge geringde buizerden of sperwers op havikhorsten. Op alle websites kan men tegenwoordig de tekst in alle talen laten vertalen door simpelweg op de rechtermuisknop te drukken en vervolgens 'translate' te selecteren. Buiten dit heb ik inmiddels de uitleg ook in het Engels aan het bijschrift bij de foto geplaatst.

Daarna wordt het echt snel rustig in het vangterrein en is er ook niet zo heel veel meer aan trek zichtbaar boven het vangterrein. Zoveel kepen als we gisteren door hoorden komen, zo nihil zijn die vandaag aanwezig danwel overtrekkend waargenomen.
De wind is in de nacht flink aangetrokken en er staat vandaag ook een stevig doorstaande westenwind die met 4 bft het nodige berken- en elzenblad in de netten blaast; we hoeven ons dus nog zeker geen zorgen te maken als het gaat om de hoeveelheid werk met het leegpeuteren van de netten.
We worden de saaie uurtjes met slechts enkele vogeltjes doorgeholpen door Wim Weijering die op bezoek komt en altijd wel een pakket vogelverhalen weet te vertellen.
Om 14 uur is het tijd voor de Zondagsexcursie waarvoor we 8 personen op bezoek krijgen. Daarbij 1 dame met de nodige scepsis tegenover de toevoegende waarde van de ringerij voor vogels, maar onze uitleg over de vele soorten van kennis die het ringwerk oplevert haalt haar van een vraag als waarom al die stress voor de vogels naar de opmerking dat zij al eens een havik in haar kippenhok had zitten en deze met een bezem stevig tegen het gaas klemdrukte om hem te kunnen pakken.... Tijdens de excursie vangen we maar heel weinig vogels, maar wat ze te zien krijgen zijn toch wel echt leuke soorten. Leo komt met Reinoud terug met allereerst een bokje, de 7e voor de VRS in ons 21 jarige bestaan en daarna nog eens een eerstejaars sperwer-vrouw.
Na 2 uur uitleg en discussie verliet de groep het Glop weer met achterlaten van de sponsoring van 5 ringstrengen. Daarna keert letterlijk en figuurlijk de rust weer terug in het vangterrein en brengen we de rest van de middag sprokkelend, snoeiend en grasmaaiend door. Tegen de avondschemer is er als laatste handeling nog even weer een korte opleving in de vangsten en waarnemingen in de vorm van vertrekkende en voor de slaap invallende koperwieken en merels. We lopen nog een ronde van 16 koperwieken en 2 merels en dan zit er weer een dag op. Een dag waarvan we meer hadden verwacht

Dagtotalen
Nieuw geringd / teruggevangen:
-------------------------------------

Bokje 1 / 0
Heggenmus 0 / 1
kleine Barmsijs 2 / 1
koolmees 1 / 1
koperwiek 21 / 0
merel 3 / 1
onbekend 0 / 1 (de roofvogelbout dus)
pimpel 2 / 2
rietgors 0 / 1
roodborst 0 / 1
sperwer 1 / 0
staartmees 4 / 2
tjiftjaf 4 / 1
vink 1 / 0
waterral 2 / 0
winterkoning 0 / 4
zwartkop 2 / 0
--------------------------------------
Totaal 44 vogels nieuw geringd en
16 teruggevangen = 60 vogels.