woensdag 29 februari 2012

Winterse steenuilen.

Gisteren en vandaag zijn we op pad geweest om steenuilen te ringen en aflezen in de nestkasten van de vogelwerkgroep in de gemeente Hof van Twente. We hadden Frits Punter bij ons, hij is inmiddels in opleiding als aspirant ringer voor de uilen in ons werkgebied. Steenuilen zijn in de tweede helft van Februari vaak aan te treffen in de nestkasten omdat ze in deze tijd van het jaar hun latere broedplek al opgezocht hebben. In sommige gevallen kun je zowel man als vrouw aantreffen, dat zijn de vogels die nog geen enkele aspiratie hebben om al aan een legsel te beginnen want dan zou het vrouwtje de man al niet meer in de kast toelaten. Gisteren zijn we bij 11 erven op bezoek geweest en troffen in 4 van de 11 kasten 1 steenuil aan en in 3 kasten zowel de man als de vrouw. Van die vogels waren er 3 reeds geringd, 1 als adulte vogel in 2011 en 2 als nestjong in 2011 in 1 nest, maar nu op 2 verschillende locaties in een andere kast op respectievelijk 1200 en 2000 meter hemelsbreed afstand van hun geboorteplaats. Twee vogels uit een nest van 3 nu terug is bepaald geen slecht resultaat voor die ouders.



Foto: steenuil 2e kalenderjaar, leeftijd te zien aan rond wit centrum in kopveren.

Onderweg stopten we tussen 2 erven nog even omdat we een grote groep grote vogels met trage vleugelslag over zagen vliegen. We zaten er al een beetje op te vlassen want het is er nu echt het geschikte weer en de geschikte tijd voor, het waren kraanvogels.... Een prachtige groep van 85 vogels die heel even aarzelden en aanzet maakten om te gaan landen, maar al snel werden ze ergens onrustig van en luid trompetterend vlogen ze weer verder in Westnoordwestelijke richting om bij de tweede keer tellen meer af te buigen naar het noorden. Daarmee werd het een nog mooiere middag.

Vanmiddag zijn we wederom op pad geweest, maar nu in een andere hoek van de gemeente, ten noorden en oosten van Goor. Vandaag hadden we minder succes, wellicht doordat het vandaag minder druilerig weer was en de temperatuur ook al wat hoger was. Van bosuilen ken ik dat gedrag wel, bij druilerig weer zitten die veel liever in hun holte dan bij het weer dat we vandaag hadden. Kortom, na bezoek van 9 adressen hadden we slechts 1 maal succes. Maar wel weer een geval met zowel de man als de vrouw in de kast. Ook in dit geval droeg de vrouw al een ring en deze steenuil was in dezelfde kast al als na 1e kalenderjaar geringde broedende vrouw geringd in 2010. Een inmiddels ervaren vrouw kunnen we wel stellen, met inmiddels in ieder geval 10 nazaten.




Foto's : steenuil-vrouw, > 2kj, links en steenuil-man, 2e kj, rechts.

Bij 1 adres reden we weg nadat we ook hier in een lege kast hadden gekeken, terloops keek ik vanuit de auto nog om de hoek naar de bosuilkast die hier ook hangt en zag iets in de opening zitten... een steenuil ! Ja hoor...
De meest verbazingwekkende ervaring deden we op bij het één na laatste adres, in die kast troffen we weliswaar wederom geen steenuil aan, maar wel 2 kakelverse eieren !!! Het uilennestmateriaal was aangevuld met laatste mosresten van een mezennest dat in het broedseizoen van 2011 in de kast had gezeten en in de kom lagen 2 hagelwitte eieren. Ze waren weliswaar nog wel koud maar echt niet van vorig broedseizoen. Naast de nestkom lagen ook nog 2 ruiveren van een steenuil, een adulte uil hebben we echter niet gezien. Nu vragen we ons dus heel sterk af of we hier met een wel heel erg vroege steenuil te maken hebben of een andere soort met eieren die met vorm en afmetingen wel heel erg dicht bij de eieren van een steenuil zit en daar komt in onze ogen eigenlijk alleen de Turkse tortel voor in aanmerking. Opmerkelijk daarbij is echter dat dat nou net een soort is die ten eerste (zover mij bekend) nooit in een zo donkere kast broedt, laat staan dat die soort door een invliegopening van 7 cm kan komen.... wie hier een ander idee bij krijgt of een andere soort kan verzinnen mag het ons zeggen. Wij gaan in ieder geval over 3 weken nog eens kijken. Als het een duif betreft dan zal deze tegen die tijd jongen moeten hebben, als het toch een steenuil is dan zal deze tegen die tijd kunnen broeden.


Foto: legsel van steenuil of....

Ook vandaag zagen we weer kraanvogels, een groepje van 6 recht over het bos waar we onze ringbaan hebben en een groepje van 11 vogels recht over de voormalige vuilstort het Rikkerink. Kortom, toch weer een geslaagde middag, al was de ringopbrengst wat tegenvallend.