vrijdag 4 november 2011

Markelo : mezenreprise

Vanmorgen ben ik naar de ringbaan teruggefietst omdat de netten nog verder ontbladerd moesten worden nadat ik dat karwei gisteravond wegens 'overweldigend succes' had moeten staken. Onderweg totaal geen trekgeluiden in de lucht gehoord. Het was wel een heerlijke rustige najaarsnacht die met 15 graden celcius aanvoelde als een gemiddelde Augustusnacht. Onvoorstelbaar, wat een merkwaardig weerjaar hebben we... Op de baan kwam meteen bij het eerste daglicht na aanvankelijk totale windstilte een briesje opzetten met als gevolg dat de netten die ik op dat moment open had staan onmiddelijk weer volliepen met bladeren. OK, ik had voorlopig weer wat te doen... Er was vanochtend weinig beweging te bespeuren in en boven het bos. Mezen waren er ook vrijwel niet. Wel kwamen er af en toe kleine groepjes koperwieken en spreeuwen laag over het bos vliegen en heb ik 1 maal een groep kolganzen gehoord. Nadat ik tegen 10 uur de grootste hoeveelheden bladeren verwijderd had en die netten meteen gesloten en opgeruimd had ben ik nog even verder gaan vangen met 25 meter net met mezengeluid erbij. Dat was te overzien en beheersbaar. Ondertussen ben ik begonnen met wat snoeiwerk op de baan. Ook op dat gebied komt de winter eraan en er moet wederom heel wat gebeuren want drie Afrika-expedities hebben zo hun gevolgen als er in het veld aan onderhoud niks gebeurt...
De vangsten vallen na de middag nog verder stil, de resteredne netten zijn om 14:15 uur dicht. Leukste vangst van vandaag was een heggenmus die alhier in 2008 geringd is. Bij de pimpels vandaag 2 exemplaren met bij de armpendekveren nog ongeruide juveniele veertjes, zoals op de foto te zien is. Dit duidt meestal op een jonge vogel uit een tweede broedsel, of als het om trekvogels gaat vogels van verre herkomst uit gebieden waar het broedseizoen pas heel laat plaatsvindt.

Nadat alles opgeruimd was ben ik op de terugweg over het landgoed het Weldam gefietst; ook daar moet nog het nodige werk gebeuren want dar moeten we nog verder met het verwijderen van nestkastspijkers uit de bomen. De eiken en beuken staan daar nu ook volop in hun herfsttooi. bij het kasteel zaten 2 buizerden op muizen te jagen en vloog er bij de beek een ijsvogel bij de stuw weg.

Dagtotalen (nieuw gerngd/teruggevangen):
----------------------------------------

Heggenmus - / 1
Roodborst - / 1
Pimpelmees 7 / 3
Koolmees 6 / 11
--------------------------------------------
Totaal: 29 exemplaren, met 134 m net (vanaf
10 uur 25m); 4 soorten, 6:00 uren.

donderdag 3 november 2011

Markelo : mezentrek... Yes ! GDANSK-koolmees !

Vandaag heb ik eindelijk weer eens een keer kunnen vangen op m'n wintervangbaan. Er waren afgelopen week duidelijke signalen van opnieuw optredende mezentrek vanuit Oost-europa en ik kon dus amper wachten om op pad te gaan. Omdat m'n sleutelbos in Raalte was blijven liggen moest ik in het donker eerst even bij m'n ouders langsfietsen om een andere sleutel van de ringhut op te halen die ze in de kersverse zwarte aardetuin voor mij hadden verstopt. Na dus een iets langere fietstocht kwam ik op de vangbaan aan om te constateren dat de bramen zo laat in het seizoen nog goed doorgegroeid hebben. Tja, dat spul groeit ook als je er niet bent.... Sterker nog: er zaten nog enkele rijpe frambozen aan de struiken. In de psarren zaten al meerdere duiven te slapen en bij de eerste schemer vertrokken er ook weer merels en vooral koperwieken uit de boomtoppen. Verder was het rustig in de lucht. Er stond vrijwel geen wind, maar de wind zou later op de dag een behoorlijke pestkop worden... Bij terugkomst van het plaatsen van de laatste netten (van de 134 meter die ik vandaag heb gezet) hingen er al 2 goudvinken, een man en een vrouw. De man was reeds geringd. De eerste echte volle ronde was het meteen raak, de mezen hingen in kransjes voor de geluidsbron. Ik kon met iets meer dan 50 vogels beginnen te ringen. In dat rondje opvallend genoeg meteen adulte gekleurringde koolmezen uit het RAS-project. Normaal gesproken zijn die er nooit zo vroeg op de dag bij, zelfs niet in November als ze nog geen territorium te verdedigen hebben, al zijn ze dan uitgesproken laat. En meteen zat er een verrassing tussen de mezen: ik ontdekte het in de ringhut pas, er zat een net iets dikkere ring van waarschijnlijk 2,5 mm tussen die met 1K begon... Juist, GDANSK POLEN ! Yes, ik wist het... een eerstejaars koolmees die dus inmiddels oost-Nederland heeft bereikt.

Het is de eerste Poolse koolmees die ik in m'n ringersbestaan in handen heb. Jaren geleden hadden we met Ben Nijeboer uit Rijssen eens een koolmees met een Hiddensee-ring en door de jaren heen hadden we nog een paar maal een Belgische mees en tevens een keer een eigen geringde koolmees die teruggemeld werd uit Kaunas, Litouwen, maar dat was het dan ook wel.
De vogel had totaal geen trekvet, net zolas alle andere vogels van deze en latere rondes. Sterker nog, de gewichten waren opmerkelijk laag, ook van de terugvangsten van lokaal geringde vogels. Je zou toch verwachten dat ze hun voordeel wel hebben kunnen doen met de enorme hoeveelheden beukennootjes die in dit goede mastjaar talrijk in de bossen aanwezig zijn.
Ook de tweede ronde levert weer heel wat mezen op en nu hangen er ook weer een paar roodborsten tussen.
Vanaf 11 uur begint het weer om te slaan; van windstil weer gaat het naar af en toe een windvlaag. De gevolgen daarvan blijven niet uit... in korte tijd lopen de netten helemaal vol met blad van vooral eik. Ik moet de logische keuze maken om de vogels in de netten voorrang te geven en dat leidt er toe dat ik een chronische achterstand in het ontbladeren van de netten aan het opbouwen ben. Als gevolg daarvan valt het vangen rond het middaguur behoorlijk stil. De vogels zien de muren van blad inmiddels zo duidelijk dat ze wel heel stom zouden moeten zijn om daar nog weer eens tussen te gaan hangen. Het resterende deel van de middag word dus grotendeels bladpeuterend doorgebracht. Meteen nadat je een net weer schoon hebt begint het ook weer te vangen, al blijft het toch beduidend rustiger dan de eerste ochtenduren. Rond drie uur komen m'n ouders ook even buurten en heb ik dus mooi enige tijd 2 blad-assistenten tot m'n beschikking. Dat scheelt zeg....
Ik besluit om tot in het donker door te vangen om te kijken of de merels en koperwieken terugkomen naar de slaapbomen waarbij ik nog gebruik kan maken van laag aanvliegende vogels. Dat blijft echter totaal uit, de paar vogels die verschijnen zoeken meteen de boomtoppen op, wellicht doordat het in de schemer lichtjes is begonnen te regenen. Met nog een paar roodborsten en een winterkoning kan ik deze wel zeer geslaagde dag afsluiten. Omdat het leegpeuteren van de netten toch zeer tijdrovend was moet ik morgen toch nog wel weer terug naar de baan. Ik ben benieuwd of er dan ook nog weer beweging van mezen is...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Grote Bonte Specht - / 1
Staartmees 3 / -
Winterkoning 2 / 1
Glanskop 4 / 1
Heggenmus 2 / -
Pimpelmees 39 / 11
Roodborst 5 / 1
Koolmees 51 / 41
Merel - / 1
Vink 1 / -
Goudhaantje 2 / -
Goudvink 2 / 1
----------------------------------------------
Totaal: 169 exemplaren, 12 soorten, 11:00 uren