woensdag 21 december 2011

Markelo : vangdag op de Bree.

Tussen alle nog steeds voortdurende drukte van twee verhuizingen, afronding van zowel broedseizoen als najaarstrek door (om nog maar te zwijgen over de al wekenlang aanhoudende regen) hebben we een dagje kunnen vinden om voor het eerst sinds 3 November weer een vangdag te houden op de vangbaan van de vogelwerkgroep. We hebben het mooi uitgekiend op de kortste dag van het jaar, de dag van het joelfeest/Yule.
Bij aanvang van het eerste daglicht stonden alle netten weer opgesteld. Merkwaardig genoeg hoorden we deze maal totaal geen roepende bosuilen. Dat zou nu in December toch zeker wel moeten gebeuren want die vogels zitten al midden in hun baltsperiode. Het is dus maar de vraag of ze er nog zijn. Er vertrekken vroeg in de morgen weer enkele tientallen merels uit de slaapbomen op de vangbaan maar we vangen er merkwaardig genoeg niet één van. We hebben wel meteen een grote bonte specht te pakken in de eerste ronde. In die ronde ook totaal geen roodborsten of winterkoningen, weer zoiets merkwaardigs. Zou het allemaal nog iets te maken hebben met het feit dat er eerder deze week een jachtpartij hier in het bos plaats heeft gevonden? We troffen toen deze groep jagers tijdens het brengen van voer naar de vangbaan. Ze hadden op dat moment al 3 hazen geschoten en schoten er nog eens 2 nadat wij ze ontmoet hadden. Op basis van onze ervaring hier ter plaatse en de waarnemingen van de fotografen die hier regelmatig in de fotografiehut zitten kunnen we constateren dat er hier vanaf nu dus geen enkele haas meer aanwezig is. Tijdens de ontmoeting met de groep van 3 jagers en ongeveer 10 drijvers meende men ons te moeten vertellen dat wij hier niet met de auto mochten rondrijden. Ach ja, dat doen we nog maar zo'n 40 jaar met officiële toestemming (sterker nog, tegen betaling...) van de dienst der domeinen. Het is altijd weer merkwaardig, die hooghartige arrogante houding ten aanzien van andere in het veld aanwezig personen zonder dat daar dan ook maar enige aanleiding of noodzaak toe is...
Maar goed, terug naar onze vangdag... het bleef dus aanvankelijk een stuk rustiger op de baan dan we normaal gesproken zouden verwachten. Al snel meldde zich een tweede grote bonte specht; deze was wel geringd en had een ring van 7 December 2008.
De mezen meldden zich al wel snel op de baan maar van andere soorten merkten we tot ver in de ochtend maar weinig, geen grote groepen houtduiven, geen sijzen of schreeuwende vlaamse gaaien. Wel kwam er een paar keer een groepje koperwieken door de boomtoppen en hoorden we enkele goudvinken. Ook zaten er inmiddels wel wat meer vinken en die meldden zich met enige regelmaat uiteindelijk toch ook wel in de netten. Ook bij die vinken vingen we er 1 terug met een wat oudere ring en deze bleek van 7 Maart 2010.
Bij de mezen was de hoofdmoot van de terugvangsten, zoals te verwachten, een mix van als nestjong geringde vogels (best wel een hoog aantal) en reeds voor het RAS-project gekleurringde adulten.

Pas in de loop van de dag meldden zich een paar roodborstjes en heggenmussen. Deze vogels hadden zich vrijwel zonder uitzondering flink tegoed gedaan aan de kruimels die van de vetbollen op de grond terechtkomen want ze hadden enorme gewichten bereikt. wat te denken van een roodborst van 20,9 gram of een heggenmus van 23,8 gram! Omdat het na 15 uur erg rustig werd met de vangsten besloten we om toch maar iets vroeger te beginnen met opruimen. toch duurde het wel tot in het donker voor we de netten allemaal binnen hadden en ook nu kwam er van alle terugkerende merels niet één in de netten. Volgende keer beter zullen we dus maar zeggen...

Dagtotaal (nieuw geringd/teruggevangen):
----------------------------------------

Grote Bonte Specht 1 / 3
Glanskop - / 5
Winterkoning 1 / -
Pimpelmees 7 / 19
Heggenmus 3 / 3
Koolmees 20 / 27
Roodborst - / 4
Boomklever 2 / -
Goudhaantje 1 / -
Vink 10 / 1
Staartmees 2 / 1
---------------------------------------------
Totaal: 110 exemplaren, 11 soorten, met
134 mtr mistnet in 9:45 uren.

zondag 11 december 2011

Goor, project ringmus : GEEL !

Vanmorgen hebben we eindelijk weer eens een vangsessie kunnen houden. Het weer was er afgelopen week totaal niet naar en we hebben de hele week bij m'n broer aan de verfkwast gestaan. Gisteren was het weliswaar ook goed vangweer maar we zijn naar de landelijke ringersdag in Wageningen geweest. Een als altijd interessante dag met enerzijds weer aangename ontmoetingen met collegaringers en interessante en/of leerzame lezingen. Zo heb ik gisteren in een lezing van Peter Das over onze deelname aan de Ghana-expeditie van vorig winter kunnen ervaren hoe iemand van je kan denken dat je altijd aan het eten bent terwijl je toch de helft van de expeditie ziek in bed hebt gelegen... om nog maar te zwijgen over wie je verrekijker in de tussentijd gebruikt.... opde ringersdag werd ook een lezing verzorgd door Jan van Dijk uit Zwolle en hij deed verslag van zijn eerste ervaringen met het project ringmus. Hij bleek een complete ineenstorting van zijn vogelpopulatie te hebben gehad nadat dit najaar in zijn tuin en omgeving de vogelziekte geel oftewel trichomoniasis uitbrak.
En wat wil nou het noodlot? Juist ja, wij zetten vandaag onze netten in de tuin op en vangen een Turkse Tortel met...inderdaad, het geel oftewel Trichomoniasis.
De vogel is broodmager, heeft al gezwellen in de mondhoeken, een harde keel en een mond die helemaal vol zit met de bekende kaas-achtige weke gezwellen. Wat is dit enorm balen zeg! En dan vanzelfsprekend vooral voor de vogelpopulatie hier want de ziekte staat bekend als zijnde enorm besmettelijk.





We besluiten om de vogel door een kennis met meer expertise uit z'n/haar lijden te laten verlossen want zoals we gisteren hebben begrepen is de ziekte dodelijk voor vogels waar het geel al in dit stadium aanwezig is. We nemen vandaag nog contact op met het DWHC (Dutch Wildlife Health Centre) om onderzoek te laten uitvoeren op de vogel. Na het raadplegen van het volgende document op het internet merken we echter dat die uitspraak over de ongeneeslijke ziekte het geel ook wel enige nuance kan gebruiken want vogels kunnen er toch wel voor behandeld worden. Je moet je bij wilde vogels echter afvragen of dat wel lonend zal zijn, om het nog maar niet te hebben over de praktijk, kortom hoe organiseer je het om je populatie aan de medicijnen te krijgen. Daarnaast is er nog de discussie rondom het gebruik van antibiotica en resistentie. In het geraadpleegde document wordt daar ook al voor gewaarschuwd.

Zie de informatie over de ziekte op: http://www.sierduif.nl/hollandsekropperclub/PDF-files/het_geel.pdf

De vangsten vielen vandaag niet tegen, wellicht geholpen door het feit dat het vannacht toch nog weer een paar graden heeft gevroren. Hoofdsoort was wederom de groenling. Huismussen hebben we vandaag niet alleen helemaal niet gezien, deze keer hebben we ze ook niet eens gehoord. Het is met de wetenschap van vandaag in het achterhoofd maar de vraag of de trichomosiasis niet mede debet is aan de afwezigheid van de mussen. Eergisteren hoorde ik nog wel een hele groep een paar huizen verderop in de struiken lekker met z'n allen babbelend, dus weg zijn ze allemaal nog niet echt. Naast de Turkse tortel vingen we ook nog een houtduif, een eerste kalenderjaarvogel die hier al een tijdje de tuin bezoekt. Aan deze vogel was (nog) niets te zien dat op het geel kon wijzen, hopelijk blijft dat zo en ook bij de rest van de vogels.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Merel 1 / 0
Roodborst 0 / 1
Pimpel 1 / 0
Vink 2 / 0
Heggenmus 1 / 0
Houtduif 1 / 0
Turkse Tortel 1 / 0
Groenling 4 / 4
Koolmees 1 / 1
-----------------------------------------
Totaal 18 vogels met 15 mtr mistnet en 1
inloopkooi in 7,5 uur.


aan het eind van de middag zijn we nog snel het bos in geweest want gisteren merkten we dat er veel bomen gezaagd waren in één van de bossen waar we nestkasten van de vogelwerkgroep hebben hangen. Ter plaatse bleek er inderdaad een zware dunning aan de gang te zijn en troffen we tussen de gevelde bomen 3 nestkasten op de grond aan en hebben we er nog 2 op tijd kunnen verplaatsen die aan gebleste bomen hingen.

zaterdag 10 december 2011

Bleke koolmees, of toch niet...

Vorige week in Raalte vingen we tijdens een vangsessie voor het project ringmus weer een paar mezen. Daarbij zaten weer een paar heel bleke mezen waar onder ringers ieder jaar opnieuw over wordt gediscussieerd als er weer mezentrek is en er heel bleke exemplaren onder die vogels worden aangetroffen. Één exemplaar daarvan trok ditmaal nog extra onze aandacht. Het bleek een vogel te zijn die op de borst, flanken en mantel een aantal veren aan het verversen was of waar die veren al volledig vernieuwd waren. Da's niet zo heel bijzonder want veel vogels wisselen wel eens veren buiten de reguliere postjuveniele of postbreeding rui om en dan vooral als ze veren hebben verloren na een ontsnapping bij een aanval door een predator. maar deze veren waren toch wel bijzonder want al deze veren hadden in tegenstelling tot de bleke veren (lichtgeel op de onderdelen) en grijs (i.p.v. groen) op de mantel/rug. Dat kan dus verklaren dat het bij die bleke vogels helemaal niet om exemplaren van een ondersoort ver uit Rusland of zelfs Azië gaat maar gewoon om vogels die éénmalig een afwijkend verenkleed hebben aangelegd in hun normale rui. We zijn benieuwd of we hier nog meer aanwijzingen voor kunnen verzamelen, het zou bijvoorbeeld erg interessant kunnen zijn om deze vogel nog een paar jaar op rij opnieuw enkele malen terug te vangen. Zie hieronder enkele foto's van de vogel in kwestie.




Vorige maand werd er op de ringersnet-mailgroep nog van gedachten gewisseld over deze bleke koolmezen. Ringer Henk Luten uit Staphorst gaf mij toen nog door dat hij wel eens mezen had teruggevangen in het gewone kleed terwijl bij het ringen nog opgeschreven was dat het een bleek exemplaar was. Onze ervaring met deze vogel illustreert dat het zeer waarschijnlijk is dat het proces inderdaad zo in z'n werk gaat. We hebben het zelf ook wel eens geconstateerd bij jonge vogels in de nestkasten, al ringen wij die jongen meestal al voordat ze goed en wel in de veren zitten. In zulke voorkomende gevallen heb je wel eens één of meer jongen in een nestje zitten die een geheel bleek verenkleed hebben. Hoe lokaal dat kan voorkomen wordt wel geïllustreerd door het feit dat dit effect binnen één nestkastenterrein maar in één nestkast optreedt.

YES ! Stavanger-groenling.

Afgelopen week hebben we in de paar uurtjes voordat we aan de slag gingen met de verhuizing van m'n broer, Han, nog een paar vogeltjes kunnen ringen. Het ging hierbij vooral om groenlingen en mezen. De groenlingen vingen we meestal in de groenlingenkooi. Op een gegeven moment zag ik met de verrekijker dat er een groenling in de inloopkooi zat met een ring aan de poot waar ik normaliter nooit een ring aanleg (tenzij de andere poot niet in orde is, een oude breuk heeft of vergroeid is). Omdat de vogels deze kooi in sommige gevallen ook wel weer zelfstandig kunnen verlaten ben ik toch maar snel naar buiten gegaan om de vogel uit de kooi te halen. Dat bleek een heel verstandige keuze want de ring was inderdaad niet door ons aangelegd..... het was er namelijk één van de ringcentrale STAVANGER in Noorwegen. Mooi ! Het is de eerste vogel met een buitenlandse ring die we in m'n achtertuin vangen. Het moest er een keer van komen na enkele honderden gevangen groenlingen in de afgelopen winters. Het betrof een na 1e kalenderjaar vogel dus we zijn enorm benieuwd waar die geringd is en wanneer. De totalen van onze vangsten van deze week zijn te vinden op onze pagina op trektellen, zie: http://www.trektellen.nl/trektelling.asp?telpost=1056


Foto: STAVANGER-groenling.

donderdag 24 november 2011

Schiermonnikoog 23 November : de laatste vangsten voor 2011.

We hadden vandaag nog een wens in te lossen… en dat was de 5500-ste vogel op de lijst te krijgen. De teller voor 2011 stond gisteravond op 5497 en dat kunnen we natuurlijk niet op ons laten zitten. Daarom gingen we tijdens de laatste loodjes van het opruimen nog even verder met rallenkooien nummer 4 & 8 en de netten van sectie 1. In de eerste ronde bleken er vannacht flink wat waterrallen te zijn aangekomen want er knorden er heel wat en er lagen diverse nieuwe poepspetters op de paden. In de kooi… jawel, 3 rallen tegelijkertijd… 5497 + 3 =…. Maar nee hoor… 1 van de drie was al geringd. Dan voel je de bui al wel hangen… Maar gelukkig hadden we nog een paar mistnetten en daar vingen we naast een paar terugvangsten dan toch uiteindelijk de 5500-ste vogel van dit seizoen, een Koolmees.
Daarna hebben we de netten verder afgebroken en ben ik begonnen met de ontmanteling van de geluids-installatie en is Hanneke verder gegaan met het opbergen van de inmiddels gedroogde netten van gisteren en het altijd weer zeer aangename klusje van het wassen der vogelbewaarzakjes. Daarna dook ik het terrein weer in en ben begonnen met het opruimen van de laatste 2 kooien.
En ja hoor… daar was ie dan… waterral nummer 121 voor dit jaar en dus vogel nummer 5501 voor 2011…. Zo gaan die zaken dan…
Maar goed, we hebben weer lekker een dagje in mist en nattigheid kunnen werken en alles in het veld was uiteindelijk om 16 uur binnen. Daarna nog het gebouw opgeruimd en morgenochtend de laatste loodjes voordat we de boot kunnen pakken.
2011 was een jaar dat voor ons de boeken in kan gaan als het op 2 na magerste jaar in de periode waarin we met deze netopstelling en geluidsprotocol werken. Het meest opmerkelijke van dit jaar was eigenlijk nog wel dat er niks opmerkelijks was. Als enigste soort die ver bovengemiddeld in aantallen gevangen werd kunnen we met 187 exemplaren de Rietgors aanmerken. Ook de Merel deed het dit jaar met 1037 ex. best wel goed, zeker als je bekijkt dat we van deze enorm op geluid reagerende soort dit jaar geen geluid draaiden. Het is ook de enigste soort waarvan we er meer dan 1000 hebben geringd.
Andere soorten als Fitis, bonte Vliegenvanger, Koperwiek, Sijs, Keep, Goudhaan en Vink vingen we in opmerkelijk lage aantallen. Van een soort als de fitis is in de laatste jaren duidelijk een blijvende neerwaartse trend te bespeuren, van de meeste andere genoemde soorten betreft het seizoensfluctuaties die jaarlijks enorm kunnen verschillen, al dan niet extra beïnvloed door het effect van verschillen tussen vangseizoenen waarin we wel of beperkt geluid draaien.
Dit was het dus weer voor Schiermonnikoog voor dit jaar; de komende dagen staan er weer vangsessies voor het project ringmus op de planning en daarna beginnen we weer af en toe te vangen op onze wintervangbaan voor de mezen.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Waterral 3 / 1
Koolmees 1 / 1
Vink - / 1
-------------------------------------------------
Totaal: 7 exemplaren, 3 soorten, met 39 m mistnet
en 2 inloopkooien in 7:00 uren

dinsdag 22 november 2011

Schiermonnikoog : verder met afbouwen..

We hadden vanochtend alleen netsecties 1 / 2 / 6 en 7 nog staan, tezamen toch nog goed voor 254 meter. In de eerste ronde hing in het eerste net bij het gebouw de verrassing van de dag… jawel, een huismus ! Ze hadden zich al een paar dagen aangekondigd, maar nu hing dan toch echt een exemplaar van deze lokaal inmiddels zeldzame vogel. In ons geval betrof het een mannetje.

Het zal geen verrassing meer zijn dat ik schrijf dat we vandaag wederom de hele dag in de mist verkeerden. Het is ook waterkoud met een temperatuur die de hele dag om de 0 graden schommelt.
Wederom zaten er continu pareltjes van water aan de netten en dus vingen deze amper. We zijn in het gebouw verder gegaan met het opruimen van alle spullen, uitzoeken van netten, drogen van netten en deze opbergen voor de winter. Ook worden er al armenvol netstokken uit het veld gesleept, met een temperatuur van nul graden een lekker koud karweitje.
Tussendoor waren er toch nog wel een paar vogeltjes te ringen. Slechts een paar nieuwe ringen hebben we kunnen uitdelen, maar er waren ook nog wel een paar leuke terugvangsten. 2 merels waren oude bekenden ; 1 exemplaar was hier op 12 Nov 2010 geringd en nu pas voor het eerst teruggevangen en een ander exemplaar dat hier in dezelfde periode geringd was, te weten 9 November 2010 en daarna in dat jaar alleen teruggevangen op 26 November en dit jaar alleen op 9 November en dus vandaag op 22 November. Een curieuze herhaling van vergelijkbare vangperiodes dus. Maar wat nog opvallender is: deze merel heeft afgelopen week ineens besloten om eens flink vet aan te gaan leggen en wel 24 gram in 13 dagen tijd. Maar dan nu weer de interessante stellingen : local of trekker ? Of : local en VER-trekker? We zullen het niet weten want hartje winter vangen we hier niet…
Verder vingen we een koolmees NVO oftewel niet door ons geringd. Deze blijkt door Ardie Noorman in oktober 2008 te zijn geringd in het dorp en is niet eerder in het glop gecontroleerd.
Na het middaguur vorderen we snel met het opbergen van de netten; morgen proberen we met een paar netten nog 3 ongeringde vogels te vangen om zo op het jaartotaal van 5500 vogels uit te komen, het op 2 na magerste jaar sinds de totstandkoming van de huidige netopstelling. En eigenlijk moeten we het het magerste jaar noemen want in dit jaartotaal zitten in tegenstelling tot die andere 2 jaren ook nog de voorjaarsvangsten meegerekend.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Waterral 1 / -
Roodborst 1 / 3
Merel 1 / 9
Koperwiek - / 2
Koolmees - / 1
Huismus 1 / -
Vink - / 1
-----------------------------------------
Totaal: 20 exemplaren, 7 soorten, met 254 m
mistnet, 30 m grofmazig net en 2
inloopkooien in 15:59 uren.

maandag 21 november 2011

Schiermonnikoog : en weer mist....

Het wordt saai en vervelend, maar wederom hebben we een dag met zware mist en geen wind. De hele nacht heeft het gelekt uit de bomen bij luchtvochtigheid van 100 % en hangen er gedurende de gehele dag waterdruppels aan de netten die meteen na het afschudden weer aangroeien. Van vogels is er dan ook niet al te veel te merken. Toch springt er af en toe nog één in de netten. Daaronder ook de Koolmees met kleurringen uit het Lauwersmeergebied die we vorige week nog met de kijker voor het gebouw hadden afgelezen. Een echte nieuwe eilandbewoner na dispersie in Noordelijke richting dus. Ook is er weer nieuws van het mussenfront, en wel de mededeling dat er vanochtend niet 1 maar 2 Huismussen in de eik voor het veldlab zaten te wachten tot we broodkruimels van het tafelkleed zouden uitstrooien; leuk.
Er zijn hier dit jaar voor het eerst sinds jaren ook in totaal 5 huismussen geringd, allen op 13 en 14 Mei in de ringperiode van Joop van Ardenne.
We zijn rond het middaguur verder gegaan met het opbreken van een deel van de opstelling. Vandaag zijn daarbij uiteindelijk de resterende netten van sectie 3 en de gehele secties 8 en 9 en 0 binnengehaald. We zijn vandaag dus teruggekropen van 350 meter naar 254 meter net. Ook zijn er 2 inloopkooien weggehaald, de kooien van sectie 5 en die naast sectie 7.
Aan het eind van de middag vangen we ineens 4 Vinken tegelijk in 1 net. Het zijn in tegenstelling tot voorgaande dagen zonder uitzondering vogels met vet; hadden deze willen vertrekken of kwamen ze ineens het glop binnenvallen om er te gaan slapen? Een ander heel opmerkelijk fenomeen is dat van alle vangsten van Vinken 97% uit mannen bestaat, een opmerkelijk scheven verhouding die ik niet kan bespeuren in voorgaande jaren.
We hebben geen waarnemingen te melden voor vandaag, we waren al blij genoeg dat we in staat waren om het eind van een netsectie te zien.
Als we de resterende dagen nog 7 vogels ringen hebben we een jaartotaal van 5500 vogels. Met aanhoudende weersomstandigheden zoals deze weken zal dat nog een opgave worden ook...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-------------------------------------------

Winterkoning - / 3
Goudhaantje 1 / -
Roodborst - / 5
Pimpelmees 2 / 1
Merel 2 / 8
Koolmees - / 3
Koperwiek 2 / 1
Vink 6 / 1
-------------------------------------------
Totaal: 35 exemplaren, 8 soorten, met 250 m
net + 30 m grofmazig net en 2 inloopkooien
in 15:59 uren

zondag 20 november 2011

Schiermonnikoog : een zonnige dag met een kraanvogel toe.

De dag begon met het ophangen van slingers voor een jarig Jetje in het veldlab. Daarna snel langs de netten om het water van de mist van afgelopen nacht af te schudden. Dat ging perfect tot het einde van het bos maar daarna waren de netten tot in de derde baan weer behangen met glaspareltjes van ijs. Kortom vanaf daaqr slechts enkele vogeltjes in de netten. Het was inmiddels al redelijk helder geworden, tenminste ten opzichte van waar we de afgelopen week aan gewend zijn geraakt. Bij het veldlab vlogen vandaag overigens bij vertrek voor de eerste ronde langs de netten een paar huismussen weg.

Er komen weer heel veel ganzen laag over het glop vliegen. We vragen ons de hele periode al af of dit nu nog steeds ganzen zijn die vanuit zee aankomen of dat het exemplaren zijn die iedere nacht slapen op de strandvlakte en overdag in de polder foerageren. Net als gisteren is de vorst niet de enige reden waarom we weinig vangen; er zit gewoon nog heel weinig in het veld. Toch hebben we de eerste rondes wel weer een paar nieuwe merels die ook goed in het vet zitten. We zien ook weer een bleke tjif met een eentonig roepje in de nabijheid van de luidspreker, maar vangen ho maar.
De rallen deden het vandaag ineens weer wat beter, we vingen er verdeeld over 2 rondes 5 vandaag waarvan 2 er eerder dit seizoen geringd waren en wel op 25 Oktober en 5 November.
Toch hebben we vandaag ook wel weer een afwijkende vangst gedaan. Na de koffie met appeltaart met kaarsjes voor m'n lief hingen 'out of the blue' ineens 2 mannetjes groenling in het allereerste net achter het veldlab, na ringen waren het nummers 15 en 16 voor dit jaar. Wederom een soort waarvan we beneden het gemiddelde hebben geringd.


Omdat er weinig vooruitzichten in weersverandering zijn hebben we besloten om vanaf vanmiddag geleidelijk te beginnen met het afbouwen van de netopstelling. Vanmiddag zijn vanaf 14 uur secties 4 en 5 en de helft van sectie 3 opgeruimd en vangen we morgen dus met 200 meter minder.
Tijdens het opruimen van de laatste netstokken van die secties hoor ik aan het begin van de schemer een heel herkenbaar maar toch enorm onverwachts geluid in de lucht…. Een KRAANVOGEL ! Wat? Hier?
Jazeker… prachtig komt er in de inmiddels al weer opzettende mist vanuit de polder een solitaire kraanvogel over het glop vliegen. Hij vliegt al roepend in Noordelijke richting naar het groene strand / de Noordzee. Een behoorlijk uniek waarneming en we slaan de avifauna er op na. Daarin vernemen we dat tot de publikatiedatum er 25 waarnemingen op het eiland bekend zijn en dat de laatst bekende waarneming van de 24e November is en dat was alweer in 1990. Het is ons nog niet bekend of er ook nog waarnemingen van na 1990 bekend zijn.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Waterral 4 2
Tjiftjaf 1 -
Winterkoning 1 1
Pimpelmees - 1
Roodborst 2 3
Vink 1 1
Merel 4 11
Keep - 2
Zanglijster 1 -
Groenling 2 -
Koperwiek 1 2
Putter 1 -
Zwartkop - 1
---------------------------------------------
Totaal: 42 exemplaren, 13 soorten, met 550 m
net tot 14 uur, daarna 350 m en 30m grofmazig
en 4 inloopkooien in 15:59 uren

zaterdag 19 november 2011

Schiermonnikoog : minder minder minder.

De dag begon met een leuke waarneming : op het terrasje bij de ringtafel zat voor vertrek voor de eerste ronde een…. Huismus ! Die zien we hier niet vaak. Gisteren hoorde ik er al een paar over het gebouw komen vliegen, maar vanmorgen zat er een mannetje voor het veldlab. Hij was helaas niet gekleurringd, maar dat had zo maar gekund…
Het was vanochtend redelijk helder, tenminste als je het vergelijkt met de mistige dagen van eerder deze week. Wat de vogels betreft zette de lijn van afgelopen dag zich voort, minder en minder. Er vlogen ineens wel een aantal Barmsijzen over het terrein en er zaten wat meer sijzen in de elzen.
We vingen een merel-vrouw met een oudere ring terug. Het bleek in tegenstelling tot wat we in deze Novembertijd vaker meemaken een vogel te zijn met een echte Glop-life history. Ze was geringd als juveniele vogel op 17 Juli 2008 en is nu 13 maal gevangen, 4 x in 2008, 4 x in 2009, 2 x in 2010 en nu 3 x in 2011. Op 21 Juli jongstleden woog deze dame nog 88,5 gram maar nu had ze ineens flink vet aangelegd (we scoorden het vetgehalte op vetgraad 3) en had ze een gewicht van 115 gram ! Dat is een leuk geval om over te filosoferen… is dat nou een vogel die toch nog van plan is om het eiland te verlaten en een ander overwinteringsgebied heeft? Kortom, hoort een deel van de Schiermonnikoger merelpopulatie nog tot het zuidelijke deel van de trekkende populatie? Dan zou je toch af en toe 's winters hier een aantal dagen willen vangen… ik heb in een grijs verleden 's winters tijdens een snoeiweekend al wel eens een tiental merels zien water drinken in de kleine kwelgaatjes in het ijs van de glopsloot en dat waren allemaal ongeringde vogels…
Verder vingen we vandaag ook een roodborst terug waarvan je aanvankelijk denkt weer te maken te hebben met één van de langzaam verzwakkende achterblijvers. Maar nee, dit was een op 8 Oktober jongstleden geringde vogel die nu pas voor de 3e maal gevangen is en ineens in gewicht is toegenomen van 17 naar 21 gram. Voor wat we in onze database aan verblijfstijden van roodborsten gewend zijn is dat een behoorlijk lange tijd voor een roodborst die in een trekgolfje hier geringd is.
De inmiddels dagelijkse roofvogel kwam vandaag in de vorm van een eerstejaars sperwerman die we terugvingen nadat hij afgelopen Zondag door ons hier geringd was.
Verder was het zoals gezegd heel rustig geworden in het Glop en gebeurde er niet al te veel meer. Wel vingen we in de schapenweide de derde zwarte roodstaart voor dit jaar. Vermakelijk was nog wel de keep die tijdens een ronde vlak voor me op het pad zat te foerageren en daar onverdroten mee verder ging terwijl ik naderde. Pas op een meter afstand vloog hij op en herhaalde dat enkele malen voor mij uitvliegend. Daarna sprong hij in de onderste baan van een net. Ik kon de ring controleren en vaststellen dat het een vandaag eerder geringde vogel was. Dus liet ik hem direct weer los en vervolgde mijn weg. Wat schetst mijn verbazing? Bij terugkeer zat de vogel er weer en het gehele verhaal herhaalde zich nog een keer. Tot aan het gebouw sprong de vogel 3 x voor me uit in het net. Voorbij het laatste net vloog hij met een boog om me heen om pal achter mij weer op het pad te gaan zitten en gewoon verder te gaan met het zoeken naar elzenzaad…
De laatste 2 rondes van vandaag leverden helemaal geen vogels meer op, maar wel hoorden we in de schemer merels vertrekken. Het eiland begon op dat moment opnieuw mistig te worden. Wat zal de dag van morgen ons brengen?

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Sperwer - / 1
Tjiftjaf 1 / -
Winterkoning - / 3
Pimpelmees - / 1
Roodborst - / 6
Koolmees 2 / -
Zwarte Roodstaart 1 / -
Vink 1 / -
Merel 5 / 6
Keep 1 / -
Koperwiek 1 / 1
-----------------------------------------------
Totaal: 30 exemplaren, 11 soorten, met 550 mtr
net, 30 mtr grofmazig net en 4 inloopkooien
in 15:59 uren.

vrijdag 18 november 2011

Schiermonnikoog : zo bont maakten we het nog niet eerder...

Het eiland zit weer in potdichte mist en bij het krieken van de dag is het in het glop totaal windstil. De zuidenwind van vannacht is doorgegaan met het aanvoeren van warmere lucht waardoor het voor ons meteen al vroeg aanvoelt als voorjaarstemperaturen. Het is dan ook al 7 graden !
We vangen meteen in de eerste ronde een heel leuke merel. Als ik bij het net kom aanlopen denk ik eerst dat we een Kramsvogel hebben gevangen maar het blijkt een adulte man die voor 50% wit is. Een Ekstel ? Wat een bont beest zeg… we kennen allemaal wel de Merels in de stad die enkele witte veren hebben en een aantal jaren geleden werd er ook een erg bonte man gevangen op Vlieland, maar zo bont als deze heb ik er nog niet eerder één in de handen gehad, een waterral daarentegen wel… Na het ringen hebben we vanzelfsprekend foto's gemaakt. Bij het loslaten was het echt een heel vreemde ervaring om zo'n bont beest te zien vliegen. Zou het hele verhaal zich andersom hebben afgespeeld dan zouden er bij het eerste zien van deze vogel wel alarmbelletjes zijn afgegaan.



Foto's : Merel-man, na 1e kalenderjaar.

Verder is het erg rustig in het vangterrein, de meeste merels zijn nu wel weg maar we vangen toch nog wel een paar achterblijvers. Het is vanaf een uur of tien in de ochtend een stuk helderder aan het worden en dat zou uiteindelijk in de middag resulteren in bijna 2 uur lang zonnig weer… dat hebben we na afgelopen Zaterdag niet meer meegemaakt.
We hebben vanochtend ook Barbara Bezema op bezoek gehad, zij kon haar pret niet op want meteen om de hoek van sectie 1 vingen we een Sperwer. Het bleek de Sperwer-man van gisteren te zijn die we vanochtend tijdens het ontbijt ook al vlak voor het gebouw vanuit een lage zijtak van een berk hadden zien loeren op een Winterkoning in de braamstruiken. De vogel bleek ten opzichte van gisteren 15 gram lichter te zijn. Maar ja, toen vingen we hem in de avondschemer en had hij een halfvolle krop.
We vangen ineens weer een paar Tjiftjaffen die qua uiterlijk wel wat neigen naar de ondersoort Abietinus; we plaatsen ze alledrie onafhankelijk van elkaar in een bunnetje om te kijken welk roepje ze maken. In alle gevallen blijft het helaas stil en ook na loslaten geven ze geen kik.
Het bleef de rest van de dag erg rustig met weinig vermeldenswaardigheden op vogelgebied. Wel liep Hanneke na de middag een ronde met een aantal Vinken, Kepen en een paar Koolmeesjes. Aan het eind van de middag komt er alweer nieuwe mist opzetten; in de avond is de mist zo dicht dat het water uit de bomen lekt en het lijkt te regenen. Het is mooi windstil en het rallengeluid draait weer, het ontwateren van gisteren heeft goed geholpen….

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Sperwer - / 1
Tjiftjaf 2 / 1
Waterral - / 1
Staartmees - / 1
Winterkoning - / 2
Pimpelmees 1 / -
Roodborst - / 4
Koolmees - / 3
Merel 6 / 11
Boomkruiper - / 1
Zanglijster 1 / -
Vink 3 / -
Koperwiek 1 / 1
Keep 2 / -
Zwartkop - / 1
---------------------------------------------
Totaal: 43 exemplaren, 15 soorten, met 550 m
mistnet, 30 m grofmazig net en 4 inloopkooien
in 15:59 uren

donderdag 17 november 2011

Schiermonnikoog : het geluid boven water halen...


Het heeft vannacht weer gevroren en ditmaal in combinatie met hoge luchtvochtigheid dus was het aan de grond wit van de rijp. De eerste ronde werd dus gelopen met vorst tot in onderste 2 banen. Bij sectie 5 waren de netten wit als lakens. Toch deed een Winterkoning nog zijn uiterste best om voor mij uit het net in te komen. Hij vliegt in de lengte over het pad en stuitert maar liefst 4x tegen de bevroren netten aan om vervolgens in de bocht het paadje naar de rallenkooi in te vliegen en te verdwijnen. De merels zijn ook wel weer verdwenen, we vangen maar een paar ongeringden en alle terugvangsten zijn overwegend vogels die in mindere of slechte conditie verkeren. Er zitten vandaag ook weer een paar afwijkende merels tussen de vangsten; we hebben er één met een herstelde afgebroken bovensnavel en een vrouw met witte veren in onderstaart en stuit. Bovendien heeft deze vrouw ook nog eens een geheel roodgekleurde binnenkant van de snavel en keel, zie onderstaande foto.

Foto: merel-vrouw rode mond.

Na de eerste ronde komt er iets meer wind die afgelopen nacht is gedraaid van oost naar zuid-zuid-west. Dus aanvoer van warmere lucht voor zover je daar van kunt spreken. Het wordt vandaag uiteindelijk 3 graden boven nul. En ook dat heeft weer gevolgen : mist ! De wereld wordt weer klein, vooral van mist die zwaar is van water. Iedere ronde hangen er de hele dag ondanks het afschudden opnieuw pareltjes water aan de netten.
We hebben vandaag een Sijs teruggevangen van 4 Oktober 2010, vandaag voor de 1e x terug. Verder een Koolmees van 7 September 2010 nu ook voor de 1e x terug. Verder hebben we een Vink ongeringd losgelaten omdat deze vogel aan beide poten dikke wratvorming had. Het ringen van zo'n vogel zou het risico met zich meebrengen dat de ring klem zou kunnen gaan zitten en dus dan maar geen ring er om. De biometrie hebben we wel in de database opgeslagen, dan hebben we die in ieder geval wel. Ook vingen we nog een Vink voor de 1e x terug na 10 September 2010. De vinken deden het vandaag weer wat beter. Niet dat er meer in het bos aanwezig waren maar ze gingen wat makkelijker naar de bosbodem om op het elzenzaad te foerageren. De putters blijven daarentegen nog afwachtend.
Vanmiddag zat er tussen de koolmezen die rond het veldlab foerageren een koolmees met kleurringen. We hebben hem af kunnen lezen en geconstateerd dat het om dezelfde vogel gaat die hier dit jaar al 2 x eerder is gevangen. Dus hebben we meteen na aflezen de gegevens in GRIEL ingetikt en weten we nu dat het een als nestjong geringde vogel is uit het nestkastengebied dat de Rijks-universiteit van Groningen in de Lauwersmeer heeft. Hij komt uit het bosgebied bij het Landal-bungalowpark aldaar, 11 km hier vandaan over het Wad. Toch geinig…
In de laatste ronde die ik in de schemer loop hoor ik aan de merels dat er weer wat gaande is in het terrein; even later tref ik in het lange grofmazige net in de schapenweide een mannetje sperwer aan. Een eerstejaars en de 8e sperwer van dit jaar.


Foto's: sperwer-man 1e kalenderjaar.

Ik ben vanmiddag ook nog even met de geluids-installatie aan het puzzelen geweest. Dat wil zeggen : ik heb een poging gedaan, maar op het moment dat ik de roodverroeste kroonsteentjes (die volledig onder water stonden in een potje dat er omheen geplakt zat om water buiten te houden ) wilde vervangen kon ik nergens een schroevendraaier vinden. Na het hele gebouw afgezocht te hebben trof ik er één in een emmer met oude zooi maar…. Speelde het geluid ineens weer. Het boven water halen bleek vooralsnog voldoende.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Sperwer 1 / -
Koperwiek 5 / 2
Waterral 2 / 1
Zwartkop 1 / -
Winterkoning - / 1
Goudhaantje - / 1
Roodborst 1 / 5
Pimpelmees - / 2
Merel 13 / 15
Koolmees 1 / 2
Kramsvogel 1 / -
Vink 3 / 3
Zanglijster - / 1
Sijs - / 1
----------------------------------------------
Totaal: 62 exemplaren, 14 soorten, met 550 m
mistnet, 30 m grofmazig net en 4 inloopkooien
in 15:59 uren

woensdag 16 november 2011

Schiermonnikoog : actie ! We zijn beroofd...

Omdat er vanochtend vroeg in het donker toch nog behoorlijk wat wind stond te blazen heb ik de normale netten in de schapenweide vooralsnog dicht gelaten. Bij de eerste ronde merkten we al meteen dat er nieuwe aankomst van merels was geweest. Boven het glop hoorde je de tsjirpjes in de lucht en zag je af en toe een merel de landing inzetten. De eerste ronde zette me meteen aan het rennen want toen ik bij sectie 6 aan kwam lopen zag ik een grote vogel flappend aan de poten aan de onderste baan hangen, een buizerd ! Voordat ik over het schapenraster was gesprongen zag ik dat de vogel losraakte en wegvloog. Dat deed ie parallel aan het lange grofmazige net, maar precies in de laatste halve meter maakte hij toch een inschattingsfout en belandde voor de tweede keer in het net; hebbes ! De vogel bleek al een ring te hebben en had al een geslagen merel in het net achtergelaten.
De ring was van onszelf en het bleek de buizerd te zijn die vorige week door Bennie v.d. Brink en Symen Deuzeman is geringd. Ik heb de dode merel naast het net laten liggen op de plek waar de buizerd er mee in het net was gevlogen.


Foto: Buizerd, 1e kalenderjaar.

In het bos zaten vanmorgen meerdere kepen en vinken, groepjes van zo'n 20 tot 30 vogels; later op de ochtend ook vergelijkbare zwermpjes sijzen en putters ter hoogte van de Ebelbrug, maar vandaag kwam van al dat spul niets naar de bosbodem. In de tweede ronde waren er nog steeds merels aanwezig, we hadden in de schapenweide 13 merels tegelijkertijd in het grofmazige net hangen. In de derde ronde hing er in dat zelfde net een houtduif en… ja hoor, vloog dezelfde buizerd doodleuk van de grond op waar hij/zij de geslagen merel alsnog volledig opgepeuzeld had….. Verder was het inmiddels erg rustig geworden in het vangterrein, ik hoorde nog wel weer een tjiftja met een eentonig roepje, maar vangen ho maar. In de vierde ronde stonden Hanneke en ik een paar vogels uit te halen in het bos toen we een korte alarmkreet hoorden, gevolgd door een enorme vogel die met een smak tegen het net vloog dat 25 meter verderop stond. Het net gaf zo ongeveer 2 meter mee, daarna ging de vogel naar beneden en belandde op de grond. Meteen sprong hij weer op, maar bleek toch nog verward te zitten. Op dat moment was ik ter plaatse en kon hem grijpen. Het bleek een haar te zijn en haar heet een adulte havik te zijn. Wow ! Wat een bakbeest. De borst heeft nog vlekjes van de bloedspetters van de laatste prooi. Dik kans dat dit de vogel is die hier in het Glop de horst bewoond.



Foto's: Havik-vrouw, adult.

Na deze tweede roofvogel te hebben geringd, gemeten en gefotografeerd hebben we de ronde afgerond. Om 12 uur heb ik wegens mindere wind weer een paar fijnmazige netten in de schapenweide opengezet. De wind zit nu inmiddels ook in de Zuidoosthoek. Na de lunch is Hanneke naar het dorp gefietst om boodschappen bij te halen. Da's vragen om een leuke vangst, en die kwam… Op dezelfde plek waar vanmorgen een houtduif in het grofmazige net hing zag ik er van afstand nu weer één hangen. Dat dacht ik…. Éénmaal dichterbij bleek het om een sperwer te gaan en stond ik even later met een mooie adulte vrouw in de handen. Een heel mooi uitgekleurde vogel maar wel met een heel opmerkelijk kleed, het lijkt net een adulte man ! De oorstreek en kin is roestbruin gekleurd zoals bij een adulte man. Er lijkt ook iets van een verticale zwarte streep bij de keel te zitten, maar de andere uiterlijke kenmerken halen ons later bij de afhandeling snel van de gedachte aan een Balkansperwer af. Dan had de vogel ook niet zo'n abrupte scheiding tussen kopkap en oorstreek moeten hebben en was de iriskleur donker in plaats van geel. Het blijft er een prachtige vogel om.



Foto's: Sperwer-vrouw-adult (vleugel 246mm, tarsus 64,9mm, snavel 14,6mm).

Na wederom zo'n aangename onderbreking loop ik mijn volgende ronde en ja hoor… ik kom weer met een buizerd aan. Het is wederom dezelde buizerd op dezelfde plek en ik neem hem toch mee om te kijken hoe het gewicht is na de vangst eerder deze dag. Dat blijkt 50 gram hoger te zijn, kortom iets meer dan een halve merel… Daarna is het over met de afwisselingen, de resterende 2 rondes leveren niet al te veel meer op, het is ook mooi geweest….wat een roofvogeldag ! Bij sectie 5 zijn bij de laatste ronde de onderste netbanen weer bevroren.We draaien vanavond weer rallengeluid, maar de installatie heeft inmiddels de geest gegeven. Het ligt niet aan de speakers, maar er zal waarschijnlijk ergens een breuk in de luidsprekerkabel zitten, morgen maar eens op onderzoek…

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Havik 1 / -
Roodborst 3 / 8
Sperwer 1 / -
Merel 34 / 16
Buizerd - / 1
Koperwiek 3 / 1
Waterral 1 / 1
Zwartkop - / 1
Houtduif 1 / -
Vink 1 / 1
-----------------------------------------
Totaal: 74 exemplaren, 10 soorten, met
500 mtr net, 30 mtr grofmazig net en 4
inloopkooien in 16:44 uren

dinsdag 15 november 2011

Schiermonnikoog : verhip... een snip.

Er is afgelopen nacht iets meer wind over het eiland gaan blazen en dat merkten we vanochtend in de netten. Het viel in het bos best mee (wat wil je, het is al half November) maar de netten in de schapenweide hadden inmiddels al redelijk wat blad gevangen. Samen met de mist die nog steeds heerste (wel iets minder ster door de wind…) werd het verwijderen van de blaadjes een ijzig koud karwei waarbij regelmatig in de handen geblazen moest worden teneinde de vingers nog te kunnen gebruiken. Maar goed, niet klagen want we komen hier doelbewust…. Het scheelde genoeg dat het niet meer vroor, maar de wind zorgde voor een nog lagere gevoelstemperatuur dan voorgaande dagen. Wederom ving het nog steeds het best in de schapenweide. Nog steeds verblijven de lijsters daar graag, zoals vanmorgen ook de vangst van een kramsvogel illustreerde. Tevens vingen we in sectie 6 de zwarte roodstaart terug die vorige week alhier is geringd.
Er zaten vanmorgen gedurende korte tijd duidelijk meer en nieuwe merels op het eiland. We vingen in de eerste ronde meer ongeringde exemplaren dan gisteren en ze hadden vet. Wederom zaten er enkele behoorlijk zwarte vrouwen bij. De tweede ronde waren ze eigenlijk al weer vertrokken want op dat moment vingen we al weer overwegend reeds geringde vogels. Daarbij ook de eerste merel met een ring van voor dit seizoen in onze vangweek. Het was een man die hier in 2010 in het broedseizoen als juveniel in jeugdkleed is geringd en daarna nog tweemaal in dat jaar is teruggevangen. Dit jaar is ie inmiddels 5 x gevangen en dan voor deze vangst alleen in de maanden Mei en September.
Er was vandaag ook veel meer roofvogelactiviteit. Daar zal zeker in meegespeeld hebben dat de mist langzaam maar zeker wat minder dicht werd, maar we zagen ook enkele malen een sperwer vlak voor het gebouw aan het jagen en troffen in de overgang van sectie 7 naar 6 ook een vers geslagen koperwiek die losjes in het net lag en een verse sperwerwond in z'n romp had. De vogel moest zo zijn geschrokken van de aanval dat hij zijn poten verkrampt had dichtgeknepen en in het net nog steeds kluitjes vegetatie in de poten had geklemd.
De rallen waren vannacht ook best wel in leuke aantallen op het geluid afgekomen want op meerdere plekken lagen kakelverse witte poepspetters van rallen op het pad. Ze hebben waarschijnlijk het terrein vrij snel weer verlaten nadat ze constateerden dat het er veel te droog was (ringers van de Septemberperiode zullen niet geloven hoe droog het hier nu is…) want we merkten overdag na de eerste 2 rondes amper iets van hun aanwezigheid. Toch vingen we er 3 in de kooien en hadden we er 2 in de netten. De kooi van sectie 8 had vandaag weer iets anders in petto, een prachtige watersnip was er ingetuind, het derde exemplaar voor dit jaar.
S'middags vliegen er even 2 buizerden, een ruigpootbuizerd en een havik-vrouw boven het achterste deel van het vangterrein, allemaal in oostelijke richting tegen de wind in. Verder hoor ik een oeverpieper over komen bij het meteoveld en zitten er regelmatig kleine groepjes putters in de eiken en berken in de schapenweide. Vangen doen we er daarvan echter niet één vandaag. Wel vangen we rond de super-elzenboom bij de Ebelbrug weer een paar vinken en een keep met op de bovensnavel wratachtige gezwellen die de vogel bij nog iets meer groei het zicht behoorlijk zullen ontnemen. De vogel was dan ook al in slechte conditie. Tegen de avond neemt bij het vallen van de duisternis de wind toe van 2 naar 4 bft en besluit ik om in het donker de netten in de schapenweide toch maar te sluiten om muren van blad te voorkomen.

Dagtotaal (nieuw geringd / teruggevangen):
------------------------------------------

Waterral 2 / 3
Kramsvogel 2 / -
Watersnip 1 / -
Koperwiek 5 / 1
Winterkoning 1 / 1
Pimpelmees 3 / 2
Roodborst - / 6
Koolmees - / 1
Zwarte Roodstaart - / 1
Vink 4 / 1
Merel 11 / 13
Keep 1 / 1
---------------------------------------------
Totaal: 60 exemplaren, 30 nieuw en 30 terug,
12 soorten, in 15:59 uren met 550 m mistnet,
30 m grofmazig net en 4 inloopkooien.

maandag 14 november 2011

Schiermonnikoog : vangen met planken is janken......

Het was gisteravond tijdens de laatste ronde eigenlijk al wel duidelijk : mist ! Vanmorgen was het bij de eerste ronde helemaal windstil en zat het potdicht met zware mist. Er deed zich de merkwaardige situatie voor dat er aan de grond geen vorst was maar tot boven de bovenste netbanen wel. De netten stonden als planken in het veld en de mazen hingen vol met pareltjes van 3 mm grootte die zich gedurende de nacht hebben kunnen vormen. De paar vogels die in de eerste ronde gevangen werden waren 2 waterrallen in de kooien en een paar merels die het toch voor elkaar hadden gekregen om in de onderste baan te blijven hangen. Bij terugkomst hing er in de onderste baan van sectie 1 ook nog een geringde zwartkop maar deze viel door een gat op het moment dat ik het net aanraakte. De hele dag hebben we geen zwartkop teruggezien, laat staan gevangen. Pas na 10 uur begon het iets dooi te worden, maar de mist bleef even hardnekkig rondhangen en maakte iedere ronde opnieuw glazen pareltjes aan de netten. Toch sprokkelden we de hele dag wel weer vogeltjes bij elkaar al leek het uitgestorven in het Glop.
Ik heb vanochtend de rallenkooi van sectie 8 verplaatst nadat ik een ral had gevangen in een opvangkooitje dat niet eens vast bleek te zitten aan de hoofdkooi. De vogel had zonder moeite aan de zijkant de kooi uit kunnen lopen. Verder was deze kooi helemaal dichtgegroeid met vegetatie. Ik heb de kooi verplaatst naar de zwarte modder en de eerstvolgende ronde daarna leverde 2 waterrallen en een roodborst in deze kooi op….. Daarbij een reuzen-waterral met een vleugel van 130 mm en een gewicht van 163 gram ! Morgen ga ik proberen om ook de kooi van sectie 3 ter verplaatsen.
Tegen 13 uur liep ik een ronde voordat Hanneke boodschappen ging halen en trof zo ineens 15 vogels aan waarvan er 13 in sectie 6 hingen. Daar moet schrik voor een roofvogel aan vooraf zijn gegaan. Een ronde later hoorde ik aan de doodskreten dat er achter de takkenbos van snoeihout achter sectie 8 een lijster werd geslagen. Ik keek snel over het snoeihout en zag nog net het laatste van een schim in de mist wegvliegen, waarschijnlijk een havik of een buizerd. Op de grond bleef een plukje lichaamsveren van een merel achter.
Vanmiddag vingen we ook nog een keep, de 8e van het seizoen... ik denk dat we niet eerder zo'n mager kepenjaar hebben gehad.
Verder viel er amper iets te beleven in het grijze kleine wereldje dat groene glop heet. Bij de avondschemering wordt de mist opnieuw dikker en lijken de kansen op verbetering voor morgen te vervliegen.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Waterral 5 / 1
Tjiftjaf 1 / 1
Grote Bonte Specht - / 1
Pimpelmees 1 / 3
Winterkoning - / 1
Boomkruiper - / 1
Roodborst - / 6
Vink 5 / 1
Merel 12 / 14
Keep 1 / -
Koperwiek 3 / 1
------------------------------------------------
Totaal: 58 exemplaren, 11 soorten, in 16:00 uren
met 550 mtr mistnet, 30 mtr grofmazig net en 4
inloopkooien.

zondag 13 november 2011

Schiermonnikoog : een gewichtige dag.

Met houtduiven en een sperwer toe...

Het is een kraakheldere nacht geweest en kraken deed het vanochtend dan ook. In tegenstelling tot gisteren waren nu ook de overige netten buiten het bos bevroren aan de onderste 2 banen. Er zaten amper vogels in het glop en we vingen dan ook slechts 8 vogeltjes in de eerste ronde. Daarvan waren er maar 3 ongeringd. In de achterste hoek van secties 8 en 9 hoorde en zag ik een tjiftjaf-tristis roepend en foeragerend van tak tot tak gaan. Langzaam verplaatste de vogel zich al peuterend in tak-oksels richting de netten van sectie 8 maar een halve meter voor de rand van de vegetatie klom hij van tak naar tak omhoog om vervolgens met een prachtig boogje het net over te wippen…
De tweede ronde was iets beter, o.a. een houtduif in de schapenweide. Verder een Vink man terugvangst, nu voor de 1e maal terug na te zijn geringd op 5 November 2010. In het terrein vooral stilte wat vogels betreft, inclusief de waterrallen. Daarvoor is het kennelijk een goede VERtreknacht geweest want er was er totaal niet één te horen gedurende de gehele dag.
In de ronde van circa 10 uur hoorde en zag ik een geelgors achter sectie 4 in een berkentop zitten, hoorde ik bij terugkomst bij het gebouw een piepergeluid dat mij het sterkst aan een siberische boompieper deed denken en hoorde in in de ronde van 15 uur een pestvogel over komen vliegen; helaas was toen het daggeluid waarop de pestvogel ook opgenomen is al uit.

We vingen vandaag ook weer zo'n zwarte merel-vrouw die we dit jaar ook al eerder vingen op alle andere locaties waar we actief zijn geweest. Alleen aan de streping op de keel en kin is te zien dat het om een vrouw gaat. In dit geval had de vogel ook nog bonte veren, zwart met bruine randen.


Foto's: bonte, zwarte merel-vrouw.

Na de middag hebben we Ardie nog even op bezoek gehad. In de eeerste ronde na zijn vertrek arresteert Hanneke een sperwer-man in sectie 6 ( hing in één van de gewone netten die nog tussen de grofmazige netten staan). Het is een eerstejaars mannetje met een opvallend witte keel en witte veren die nog tot in de nek doorlopen, zie foto's hieronder.


Foto's: sperwer-man 1e kalenderjaar.

Rondom de sperwer hangen ook nog 4 merels. Sectie 6 is momenteel (volgens Symen ook in zijn week) ronduit de best vangende sectie. Vooral de lijsters zitten onder de eiken graag te foerageren op de randjes van de lager liggende delen aldaar. Sectie 6 wordt op de voet gevolgd door de omgeving van de Ebelbrug. Daar valt op het moment elzenzaad uit de dikke els die daar op de hoek staat en daar doen vinken en putters zich tegoed aan. Het is op die plek vandaag ook raak met de vangst van een zeldzaamheid…..

Jaaaa, de derde sijs van dit seizoen…. Deze soort stond tot nu toe met 2 exemplaren gelijk met de dwerggors. Waarin een zeer matig vangjaar goed kan zijn….. Op deze plek vangen we vandaag ook weer putters, net als gisteren 3 exemplaren die met hetzelfde doel deze plek zullen hebben opgezocht.
Er stond vanaf het middaguur weer een beetje wind op het eiland, maar niet noemenswaardig om ons zorgen te maken om teveel blad in de netten; het is nu goed bij te houden.
In de avond is het weer helder en draait het rallengeluid weer; misschien heeft het komende nacht meer resultaat tot gevolg... In de laatste controleronde voor het slapen gaan zit er nog een waterral in de kooi bij sectie 8; de wereld is dan door dichte mist al erg klein geworden, da's alvast niet best voor de vangsten van morgen met de mistnetten.

Foto: bloeiende braam in November.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Goudhaan 1 / 1
Heggemus 2 / 0
Houtduif 2 / 0
Koolmees 1 / 0
Koperwiek 2 / 1
Koolmees 0 / 1
Merel 12 / 14
Putter 3 / 0
Pimpel 0 / 2
Roodborst 2 / 8
Sijs 1 / 0
Sperwer 1 / 0
Tjiftjaf 1 / 0
Vink 3 / 1
Waterral 1 / 0
Winterkoning 0 / 5
Zanglijster 1 / 0
--------------------------------------------
Totaal: 33 nieuw geringd en 33 terugvangsten
= 66 vogels met 550 meter mistnet, 30 mtr
grofmazig net en 4 inloopkooien.

zaterdag 12 november 2011

Schiermonnikoog : Yes! BRUXELLES-putter!

Gisteravond zijn wij eindelijk voor het eerst dit jaar op Schiermonnikoog aangekomen om als hekkensluiters (of bezemwagen, het is maar zoals de lezer het lezen wil…) de komende weken het seizoen af te ronden. Gisteravond hebben we in de haven van Lauwersoog prachtig merels de oranjerode avondlucht in zien klimmen om daarna te vertrekken voor een volgende etappe op hun reis naar de overwinteringsgebieden. Afgelopen nacht ving Symen net na sluitingstijd van de elfde van de elfde van de elfde nog 2 waterrallen die dus uiteindelijk bij op de lijst van vandaag zijn gekomen. Vanmorgen ben ik solo begonnen aan de eerste ronde en dat vond voor het eerst dit jaar plaats op knisperende bladbodem. Vooral achteraan in de netopstelling op 'de vlakte van 5' was het wit bevroren op zowel de bodem als tot en met de tweede baan van de netten. Toch hingen daar net boven die tweede baan nog een paar vogels, roodborsten in dit geval. Die soort blijft ons dit jaar verbazen; wat trekken die langdurig door dit jaar. In de polder staat na de stevige zuidoostenwind van gisteren nu nog een matige wind uit dezelfde richting, de lucht is strakblauw, volledig onbewolkt. Tijdens de eerste ronde vangen we zoals te verwachten hoofdzakelijk merels en roodborsten. Aan het eind van de ronde word ik in de schapenweide vergezeld door de deelnemers aan de integrale wadvogeltelling, Frank Majoor c.s. Zij komen op het perfecte moment want nu kunnen we mooi met z'n allen de bladeren uit de netten van sectie 6 verwijderen. Ondertussen is er al een grote groep van honderden brandganzen laag over het vangterrein komen vliegen. De tweede ronde levert qua vangsten een vergelijkbaar beeld op, vooral merels en een paar roodborsten, maar ook een behoorlijk bleke tjiftjaf. In de kooien inmiddels 2 waterrallen en ook nog één uit een mistnet. En zo sprokkelen we de ochtend door met bij de merels een langzaam groeiend percentage terugvangsten. Bij die terugvangsten ook nog een winterkoning die in 2009 in totaal 9 maal de ringtafel heeft bezaocht, in 2010 twee maal en ook dit jaar nu voor de tweede maal.
We treffen in de loop van de ochtend in één van de netten ook een vers geslagen merel aan die al helemaal geplukt is tot een hapklare brok. Ik verwijder de ring die we vanochtend hadden aangelegd en hang het boutje terug in het net omdat roofvogels nogal eens willen terugkeren naar een plek waar ze hun maaltijd hebben voorbereid maar waar ze daarbij gestoord werden, wie wil dat niet graag doen…. De volgende ronde was de bout dus weg en lag er een verse witte poepstreep op het pad naast de plukplek. Ik was blij dat ik de ring nog van de bout verwijderd had, wisten we in ieder geval om welk individu het ging. Na het middaguur liep ik een ronde met ineens 6 vinken tegelijk (allemaal mannen), meerdere merels en 2 houtduiven in de schapenweide waarvan 1 jong exemplaar de hele krop strak vol had met eikels. Het was toen wel even handig dat Evert-Jan Rietbergen op dat moment aanwezig was en kon helpen met die twee zware jongens. Later op de middag lopen naast Evert-Jan ook Frank Majoor en Jeroen Nagtegaal weer even mee en treffen we ter hoogte van de Ebelbrug 3 putters in de netten aan. Één daarvan draagt al een ring en Frank constateert al snel dat dat geen Arnhem-ring is…. Juist, een BRUXELLES-putter. De eerste voor het VRS en echt wel een leuke onverwachtse vangst. Daarna loopt het wat verder terug met de vangsten maar blijven we toch lekker aan het werk. In de laatste ronde vangen we nog een paar merels die van plan waren om in het Glop te gaan slapen en hangt er tevens nog een waterral in het net boven de Ebel-brug. Bij de inloopkooi naast sectie 8 vliegt een wintertaling op en 10 meter verderop op het pad loopt er één voor mij uit. Tijdens het vrijwel loodrecht opvliegen komt hij toch nog even tegen het net aan maar ontsnapt daarna alsnog.

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Goudhaan 3 / 1
Houtduif 2 / 0
Koolmees 0 / 3
Koperwiek 4 / 1
Merel 26 / 24
Pimpelmees 1 / 0
Putter 2 / 3
Roodborst 8 / 7
Tjiftjaf 4 / 1
Vink 6 / 0
Waterral 5 / 0
Winterkoning 0 / 2
Zanglijster 1 / 0
-----------------------------------------
Totaal: 62 nieuw geringd, 44 teruggevangen,
= 109 vogels met 550 meter mistnet,
30 mtr grofmazig net en 4 inloopkooien.

vrijdag 4 november 2011

Markelo : mezenreprise

Vanmorgen ben ik naar de ringbaan teruggefietst omdat de netten nog verder ontbladerd moesten worden nadat ik dat karwei gisteravond wegens 'overweldigend succes' had moeten staken. Onderweg totaal geen trekgeluiden in de lucht gehoord. Het was wel een heerlijke rustige najaarsnacht die met 15 graden celcius aanvoelde als een gemiddelde Augustusnacht. Onvoorstelbaar, wat een merkwaardig weerjaar hebben we... Op de baan kwam meteen bij het eerste daglicht na aanvankelijk totale windstilte een briesje opzetten met als gevolg dat de netten die ik op dat moment open had staan onmiddelijk weer volliepen met bladeren. OK, ik had voorlopig weer wat te doen... Er was vanochtend weinig beweging te bespeuren in en boven het bos. Mezen waren er ook vrijwel niet. Wel kwamen er af en toe kleine groepjes koperwieken en spreeuwen laag over het bos vliegen en heb ik 1 maal een groep kolganzen gehoord. Nadat ik tegen 10 uur de grootste hoeveelheden bladeren verwijderd had en die netten meteen gesloten en opgeruimd had ben ik nog even verder gaan vangen met 25 meter net met mezengeluid erbij. Dat was te overzien en beheersbaar. Ondertussen ben ik begonnen met wat snoeiwerk op de baan. Ook op dat gebied komt de winter eraan en er moet wederom heel wat gebeuren want drie Afrika-expedities hebben zo hun gevolgen als er in het veld aan onderhoud niks gebeurt...
De vangsten vallen na de middag nog verder stil, de resteredne netten zijn om 14:15 uur dicht. Leukste vangst van vandaag was een heggenmus die alhier in 2008 geringd is. Bij de pimpels vandaag 2 exemplaren met bij de armpendekveren nog ongeruide juveniele veertjes, zoals op de foto te zien is. Dit duidt meestal op een jonge vogel uit een tweede broedsel, of als het om trekvogels gaat vogels van verre herkomst uit gebieden waar het broedseizoen pas heel laat plaatsvindt.

Nadat alles opgeruimd was ben ik op de terugweg over het landgoed het Weldam gefietst; ook daar moet nog het nodige werk gebeuren want dar moeten we nog verder met het verwijderen van nestkastspijkers uit de bomen. De eiken en beuken staan daar nu ook volop in hun herfsttooi. bij het kasteel zaten 2 buizerden op muizen te jagen en vloog er bij de beek een ijsvogel bij de stuw weg.

Dagtotalen (nieuw gerngd/teruggevangen):
----------------------------------------

Heggenmus - / 1
Roodborst - / 1
Pimpelmees 7 / 3
Koolmees 6 / 11
--------------------------------------------
Totaal: 29 exemplaren, met 134 m net (vanaf
10 uur 25m); 4 soorten, 6:00 uren.

donderdag 3 november 2011

Markelo : mezentrek... Yes ! GDANSK-koolmees !

Vandaag heb ik eindelijk weer eens een keer kunnen vangen op m'n wintervangbaan. Er waren afgelopen week duidelijke signalen van opnieuw optredende mezentrek vanuit Oost-europa en ik kon dus amper wachten om op pad te gaan. Omdat m'n sleutelbos in Raalte was blijven liggen moest ik in het donker eerst even bij m'n ouders langsfietsen om een andere sleutel van de ringhut op te halen die ze in de kersverse zwarte aardetuin voor mij hadden verstopt. Na dus een iets langere fietstocht kwam ik op de vangbaan aan om te constateren dat de bramen zo laat in het seizoen nog goed doorgegroeid hebben. Tja, dat spul groeit ook als je er niet bent.... Sterker nog: er zaten nog enkele rijpe frambozen aan de struiken. In de psarren zaten al meerdere duiven te slapen en bij de eerste schemer vertrokken er ook weer merels en vooral koperwieken uit de boomtoppen. Verder was het rustig in de lucht. Er stond vrijwel geen wind, maar de wind zou later op de dag een behoorlijke pestkop worden... Bij terugkomst van het plaatsen van de laatste netten (van de 134 meter die ik vandaag heb gezet) hingen er al 2 goudvinken, een man en een vrouw. De man was reeds geringd. De eerste echte volle ronde was het meteen raak, de mezen hingen in kransjes voor de geluidsbron. Ik kon met iets meer dan 50 vogels beginnen te ringen. In dat rondje opvallend genoeg meteen adulte gekleurringde koolmezen uit het RAS-project. Normaal gesproken zijn die er nooit zo vroeg op de dag bij, zelfs niet in November als ze nog geen territorium te verdedigen hebben, al zijn ze dan uitgesproken laat. En meteen zat er een verrassing tussen de mezen: ik ontdekte het in de ringhut pas, er zat een net iets dikkere ring van waarschijnlijk 2,5 mm tussen die met 1K begon... Juist, GDANSK POLEN ! Yes, ik wist het... een eerstejaars koolmees die dus inmiddels oost-Nederland heeft bereikt.

Het is de eerste Poolse koolmees die ik in m'n ringersbestaan in handen heb. Jaren geleden hadden we met Ben Nijeboer uit Rijssen eens een koolmees met een Hiddensee-ring en door de jaren heen hadden we nog een paar maal een Belgische mees en tevens een keer een eigen geringde koolmees die teruggemeld werd uit Kaunas, Litouwen, maar dat was het dan ook wel.
De vogel had totaal geen trekvet, net zolas alle andere vogels van deze en latere rondes. Sterker nog, de gewichten waren opmerkelijk laag, ook van de terugvangsten van lokaal geringde vogels. Je zou toch verwachten dat ze hun voordeel wel hebben kunnen doen met de enorme hoeveelheden beukennootjes die in dit goede mastjaar talrijk in de bossen aanwezig zijn.
Ook de tweede ronde levert weer heel wat mezen op en nu hangen er ook weer een paar roodborsten tussen.
Vanaf 11 uur begint het weer om te slaan; van windstil weer gaat het naar af en toe een windvlaag. De gevolgen daarvan blijven niet uit... in korte tijd lopen de netten helemaal vol met blad van vooral eik. Ik moet de logische keuze maken om de vogels in de netten voorrang te geven en dat leidt er toe dat ik een chronische achterstand in het ontbladeren van de netten aan het opbouwen ben. Als gevolg daarvan valt het vangen rond het middaguur behoorlijk stil. De vogels zien de muren van blad inmiddels zo duidelijk dat ze wel heel stom zouden moeten zijn om daar nog weer eens tussen te gaan hangen. Het resterende deel van de middag word dus grotendeels bladpeuterend doorgebracht. Meteen nadat je een net weer schoon hebt begint het ook weer te vangen, al blijft het toch beduidend rustiger dan de eerste ochtenduren. Rond drie uur komen m'n ouders ook even buurten en heb ik dus mooi enige tijd 2 blad-assistenten tot m'n beschikking. Dat scheelt zeg....
Ik besluit om tot in het donker door te vangen om te kijken of de merels en koperwieken terugkomen naar de slaapbomen waarbij ik nog gebruik kan maken van laag aanvliegende vogels. Dat blijft echter totaal uit, de paar vogels die verschijnen zoeken meteen de boomtoppen op, wellicht doordat het in de schemer lichtjes is begonnen te regenen. Met nog een paar roodborsten en een winterkoning kan ik deze wel zeer geslaagde dag afsluiten. Omdat het leegpeuteren van de netten toch zeer tijdrovend was moet ik morgen toch nog wel weer terug naar de baan. Ik ben benieuwd of er dan ook nog weer beweging van mezen is...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Grote Bonte Specht - / 1
Staartmees 3 / -
Winterkoning 2 / 1
Glanskop 4 / 1
Heggenmus 2 / -
Pimpelmees 39 / 11
Roodborst 5 / 1
Koolmees 51 / 41
Merel - / 1
Vink 1 / -
Goudhaantje 2 / -
Goudvink 2 / 1
----------------------------------------------
Totaal: 169 exemplaren, 12 soorten, 11:00 uren

zaterdag 29 oktober 2011

Vlieland : nog 1 dag toegift.

De vogeltrekradar gaf voor afgelopen nacht een heel hoge trekverwachting weer. Die verwachtingen hadden wij zelf ook wel want het weersysteem lag er prima voor. Aanvankelijk hadden Hanneke en ik vanmogen met de boot van 11:45 uur naar huis zullen vertrekken, maar voornoemde verwachting samen met de wetenschap dat Hans vanochtend alleen op de baan zou zitten deed ons besluiten om nog een dag te blijven teneinde Hans te kunnen helpen met de grote stoot vogels die er aan zat te komen.
we zaten er vanochtend helemaal klaar voor; Hanneke had gisteren alle bewaarzakjes nog even extra uitgeklopt en gedroogd (zie foto gisteren) en de voorraad appels op het slag was uitgebreid met nieuwe appels.
In het donker hoorden we regelmatig koperwieken over komen vliegen en in de vroege schemer begonnen zich merels te manifesteren in de lucht en in de struiken. In het hout werd het echter net als voorgaande dagen helemaal niet druk. Kortom, ik kon slechts een klap van 2 merels en een klap van 1 merel slaan. Daarna was het tijd voor de eerste ronde waarvoor we met hooggespannen verwachting op pad gingen. Dat werd niet eens echt een slechte ronde, maar toch hadden we er meer van verwacht.
De volgende rondes bleven net zo terwijl die toch echt beter hadden moeten zijn. Het was al snel duidelijk, dat kon Hans toch ook wel alleen aan en onze aanwezigheid was niet meer dan een gedegen voorbereiding waarvan je alleen achteraf kunt vaststellen of dat nodig was geweest of niet...
We besloten dus om na de middag nog maar eens even wat van het eiland te gaan bekijken. We hebben een eind rondgefietst en nog even een stukje langs de wadkant gelopen.

Daarna zijn we bij het pad van 20 nog even het strand op geweest. Daar troffen we een dode Jan van Gent aan die al in een dusdanige staat van ontbinding verkeerde dat de kraaien er al hele slierten weefsel af haalden. Op een drooggevallen zandplaat tussen dam 18 en 19 zagen we een zeehond liggen. Nadat we de gewone zeehond waren genaderd tot op zo'n 75 meter werd duidelijk dat dit dier niet in orde was want hij had niet eens de kracht om voor ons te vluchten en het water in te gaan. De meeuwen begonnen hun stellingen al in te nemen en stonden al naast de zeehond te wachten tot het zover was en er wat lekkers voor hen in het verschiet lag. dus hebben we besloten om de vondst maar door te geven aan Staatsbosbeheer. Maar ja, zoals dat dan altijd gaat: geen telefoonnummers bij de hand. dus Hans maar gebeld, hij zou het verder afhandelen.

Morgen verlaten we het eiland al weer, terugkijkend op toch wel weer erg geslaagde weken met weliswaar over de gehele linie minder vogels maar dat maakt de beleving alleen maar leuker, je komt dan ook nog eens aan gewoon waarnemen toe...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Waterral 5 / -
Zwartkop 20 / 1
Winterkoning 3 / -
Tjiftjaf 2 / -
Roodborst 19 / 2
Goudhaantje 2 / -
Merel 58 / 1
Pimpelmees 1 / 1
Zanglijster 12 / -
Spreeuw 17 / -
Koperwiek 27 / -
Keep 4 / -
Kleine Karekiet 1 / -
----------------------------------------------
Totaal: 176 exemplaren, 13 soorten, 12:30 uren

vrijdag 28 oktober 2011

Vlieland : en weer een zwarte dag.

Voor de eerste keer in deze periode moesten we vanmorgen door de motregen naar de baan fietsen. Ter plaatse aangekomen werd het echter al snel droog. In de lucht waren meteen al weer piepjes van zanglijster, merel en heel af en toe koperwiek te horen. Bij het eerste licht bleef het echter (net zoals gisteren) lang rustig. In het hout maar twee merels gedurende lange tijd (meteen maar geslagen) maar daar kwam later verandering in. Op dezelfde plek waar gisteren een eend ontsnapte sprong er vandaag weer één op uit het water en raakte ditmaal amper het net. tijdens het lopen van de eerste ronde sprong er bij één van de netten nog een houtsnip op. Hier waren we al helemaal kansloos want deze vogel vloog loodrecht omhoog; dat had ie kennelijk al veel vaker gedaan...
Het werd een ochtend waarop de merels behoorlijk binnen kwamen maar wel op een mooi gedoseerde wijze, lekker verdeeld over de gehel dag. zo gespreid dat we zelfs regelmatig het slagnet hebben kunnen gebruiken en op die manier vandaag op de kop af 40 vogels hebben kunnen slaan. In de middag werden de rustige uurtjes gebruikt om even een paar gaten in het slagnet te repareren en terwijl ik daar mee bezig was sprongen er toch nog een paar keer merels in het hout en zelfs nog een keer één naast mij op het gesloten net.
Terug naar vanmorgen: tussen de merels door zagen we ook nog wel wat van trek, er kwamen een paar maal enkele kleine groepjes pimpels over. Waarschijnlijk afdwalers van de groepjes die momenteel vanuit het noordoosten het land binnenkomen maar in de meeste gevallen het binnenland in lijken te duiken. Tevens hoorden we weer een paar maal barmsijzen over komen en passeerden er met enige regelmaat veldleeuwerikken. Deze waren vooral te horen vanaf het moment dat de zon volop doorbrak.
We vingen vandaag ook nog wel weer een paar zanglijsters; één daarvan droeg een bling bling fonkelnieuwe ring van de centrale HELGOLAND. Dat gaat geheid een snelle terugmelding genereren. De zanglijsters die deze dagen nog doortrekken zijn over het algemeen vogels met een behoorlijk oranjebruin verenkleed waarvan de meeste exemplaren bijna alle armpendekveren nog ongeruid hebben. dat kan duiden op afkomst uit een laat geproduceerd legsel en dat duidt dan weer op verre afkomst waar het broedzeizoen laat plaatsvindt. Hoorden we maar vaker meer terug uit het broedgebied....


Foto: we hadden mooi T-shirtweer, tijd om de vogelzakjes te drogen. Let op de merel...

Verder vandaag nog een ander krentje, er hing dan toch eindelijk een sperwer in het net. Velen zagen we er deze weken rondjagen in de polder en nu pas voor het eerst treffen we er één in de netten en die vangen we ook nog. Het is een eerste kalenderjaar mannetje dat na het ringen en fotograferen met een ferme snel klimmende vleugelslag afscheid van ons neemt. Verder zien we vandaag ook nog weer een ruigpootbuizerd. Er zullen er heus wel meer gepasseerd zijn, maar er was vanzelfsprekend te weinig tijd om regelmatig genoeg omhoog te kijken.



Aan het eind van de middag verzamelen zich weer grote groepen spreeuwen en met behulp van het afspelen van geluid van een spreeuwengroep weet ik ze goed naar de luidspreker te trekken. Als de groep eenmaal op een goede plek zit zakken ze na enige tijd langzaamaan naar beneden om te gaan zitten slapen. Maar op dat moment verschijnt er een blauwe kiekendief die een stootduik uitvoert en alle spreeuwen blindelings opzij laat stuiven. daar doen wij ons voordeel mee want verspreid door de opstelling hangen er enklele tientallen. Hans van Heiningen is inmiddels verschenen om de komende 2 weken de laatste periode van ons seizoen te dekken. Hij kan vanavond nog mooi even de laatste spreeuwen de deur uit helpen. Hij controleert ook nog even het allereerste netje dat achter de ringhut staat. Als ik bij het belendende net sta hoor ik een zware kreet: 'HENRI !!! ' Ik ren naar hans toe maar hoor hem alleen nog maar verzuchten dat de reden van roepen achterhaald is.... er zat een roofvogel in het net, volgens Hans een havik of kiekendief. Jammer dan, you can't have them all.

Dagtotalen (nieuw geringd-teruggevangen):
-----------------------------------------
Sperwer 1 / -
Zwartkop 5 / 3
Waterral 5 / 2
Tjiftjaf 1 / -
Winterkoning 6 / 1
Goudhaantje 5 / -
Heggenmus 2 / -
Vuurgoudhaantje 2 / -
Roodborst 13 / 12
Pimpelmees 2 / 2
Merel 142 / 13
Koolmees 1 / -
Kramsvogel 1 / -
Spreeuw 29 / -
Zanglijster 5 / 1
Vink 1 / -
Koperwiek 14 / 1
Rietgors 1 / -
---------------------------------------------
Totaal: 271 exemplaren, 18 soorten, met 250 m
net, 2 fuiken, 2 inloopkooien, 1 slagnet
in 12:00 uren

donderdag 27 oktober 2011

Vlieland : een zwarte dag...

Nee, geen zorgen.... niks aan de hand. later hierover meer.....
Met een zijwindje van 4 bft fietsten we vanmorgen naar de baan. Het was een bewolkte en donkere nacht. Op de baan aangekomen bleken er geode aantallen waterrallen naar beneden te zijn gekomen nadat we vannacht geluid hadden afgespeeld. Op meerdere plaatsen sprongen ze uit de struiken op en er zat er zelfs 1 op een mistnetstok. Bij terugkomst bij de ringhut zag ik een eend een vreemde fly-by rond de hut maken en vervolgens na een tweede rondje naar beneden gaan bij de netten direct achter de struiken waar ene behoorlijke plas water staat. Stilletjes naar die plek lopen leerde dat hij inderdaad in de onderste baan van het net hing, maar éénmaal ter plaatse rolde de vogel al snel uit het net en had ik het nakijken; ik heb in het donker niet eens zeker kunnen zien welke soort het was maar mijn vermoedens gaan het sterkst naar een bergeend, zo groot was ie in ieder geval wel.
Bij aanvang van de ochtendschemer hoorden we al diverse piepjes van zanglijsters, koperwieken en merels in de lucht. Er was al flinke aankomst gaande want we hoorden ze nog voor het goed licht was al in de struiken landen. De eerste 2 rondes liepen dan ook goed door. vooral merels, enkele koperwieken, zwartkoppen en roodborsten. Het viel ons tijdens het ringen op dat er vandaag opmerkelijk veel gitzwarte merelvrouwen bij zaten terwijl we ook de gewone bruine en grijze vrouwen vingen. De zwarte exemplaren waren eigenlijk alleen als vrouw te onderscheiden doordat ze toch nog streping op de kin hadden die bij mannen volledig ontbreekt. Ik ben benieuwd waar deze vogels vandaan mogen komen.
In de tweede ronde sprong een waterhoen tot 2 keer in en uit één van de netten; net als bij de eend hadden we het nakijken. Vanaf de derde ronde was goed te merken dat we met andere merels te maken hadden want de meesten hadden nu geen trekvet meer en waren flink afgevlogen op de borstspier. Wellicht zijn dit vogels die verdfer op zee hebben gezeten en dus later aankomen en geen energie meer over hebben. Het aantal koperwieken neemt snel af en wat we vangen zijn vogels die vrijwel zonder uitzondering onder de 60 gram zitten.
Ook daarvan is de grote meute die gisteren aankwam inmiddels al weer doorgetrokken.


Foto: meidoornkielwants (Acanthosoma haemorrhoidale op afstervend blad Amerikaanse vogelkers, dank aan Thijs de Graaf voor de determinatie.

We hebben vandaag 2 deelnemers aan de excursie waarvan 1 een toevallige passant, een oud NJN-er. Beide bezoekers vinden ons verhaal weer zeer interessant en verlaten ons om 12 uur weer nadat ze ieder een ringstreng hebben gesponsord. Buiten de hut kijken we samen nog even naar het spel tussen 3 blauwe kiekendieven en een slechtvalk die stootduiken op elkaar aan het uitvoeren zijn. Even later hebben we een groep spreeuwen in het hout zitten die snel groeit naar ongevver 60 exemplaren. En daar zitten er een paar bij die stapje voor stapje naar beneden gaan om vervolgnes op het slag te druipen. Dat gaat leuk worden.... maar ineens spuiten alle spreeuwen al gekken alle kanten op de struiken in. Meteen daarna gooit een sperwer zich in het hout. het blijkt een mooie adulte man te zijn (ongeringd) die zeker 10 minuten zit te kijken op er iets op het slag te halen valt, wat een prachtig gezicht en wat een mooie vogel.
Na de excursie werden de vangsten snel minder, het is duidelijk dat de meeste aanvoer van vogels wel geweest is en dat de meeste vogels vrijwel meteen verder zijn gevlogen. Hanneke keert op tijd terug naar de zwaluw en ik breng de rest van de middag door met diverse onderhoudsklussen waaronder het wisselen van een paar netten van dunne naar dikke kwaliteit.
Het is vandaag net als gisteren opvallend hoe we ineens veel meer merels op het slag weten te krijgen, en dat ook nog gedurende de gehele dag en niet eens alleen in de schemer. We pakken uiteindelijk ongeveer 20 exemplaren op het slag, waaronder ook weer enkele spreeuwen.


Foto: het slag op slot...

Aan het eind van de middag verschijnen er weer diverse groepen spreeuwen in de polder die aangroeien tot een heel grote groep van naar schatting 2000-3000 exemplaren. De vogels scheren laag over de opstelling en een deel van de groep gaat in het gout zitten.
Het merendeel schiet echter de wilgen in die een meter of 20 aan de zuidwestzijde van de ringhut staan. Ik zie ze langzaamaan naar beneden in de struik hippen teneinde daar te gaan zitten slapen. maar dan verschijnt er plots een blauwe kiekendief boven de struik en in no time is de hele groep verdwenen in zuidwestelijke richting; ze gaan zitten slapen op de dijk van de vierde polder . toch heb ik er in de voorlatste ronde nog een achttal in de netten. daarvan blijkt er 1 gewond te zijn. de vogel heeft een typische diepe roofvogelwond aan de linkerflank en is dus net aan de dood ontsnapt. Afwachten maar wat er van deze vogel terechtkomt... Van wegtrek heb ik deze avond weinig gemerkt, maar ja als er al niet veel meer op het eiland zit... Wel merk ik tijdens het terugvliegen dat er flink wat koperwieken over komen vliegen; die zijn dan net een half uurtje onderweg en zullen wel van de duitse waddeneilanden komen.
Morgen is het alweer onze laatste volledige vangdag, de verwachtingen zien er goed uit met nu op vde radar al goede trek boven de noordzee ne noord nederland; als het aan de achterzijde nog maar even aangevuld blijft worden...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen):
-----------------------------------------

Waterral 5 / -
Zwartkop 8 / -
Winterkoning 4 / -
Goudhaantje 2 / -
Heggenmus 2 / -
Pimpelmees 1 / 3
Roodborst 9 / 6
Spreeuw 13 / -
Merel 98 / 14
Vink 1 / -
Zanglijster 8 / -
Keep 1 / -
Koperwiek 17 / 1
-----------------------------------------
Totaal: 193 exemplaren, 13 soorten, met 250
mtr mistnet, 2 inloopkooien, 2 fuiken en
1 slagnet in 12:30 uren

woensdag 26 oktober 2011

Vlieland : na een offday volgt...

Bij het naar de baan fietsen (tegen 06 uur) werd duidelijk dat het op het eiland nog maar net droog was van een nachtelijke bui. Op de Noordzee was in het Noordwesten nog een flink onweersgebied zichtbaar. Regelmatig zagen we het flitsen op de
noordzee, soms zo fel dat we een goed beeld kregen van de hoeveelheid bewolking op zee. Tijdens het openzetten van de netten zaten er heel wat vogels in de struiken; waarschijnlijk overwegens spreeuwen die als raketjes rechtomhoog het luchtruim kozen waarbij wij het nakijken hadden. Toch geeft het al een hint voor wat gisteravond en vannacht heeft plaatsgevonden. Onder het genot van een eerste kop koffie (op de baan dan...) hebben we zitten te wachten op de eerste merels die in het hout zouden verschijnen om zich op het slag op de appels te storten. Dat duurde weer lang en uiteindelijk heb ik maar 1 merel kunnen slaan. Tijdens de eerste ronde bleek la wel dat er inmiddels toch merels binnen kwamen vallen en ook de koperwieken lieten zich niet onbetuigd. In de rallenkooi zaten 2 waterrallen en er liepen er nog 2 rondomheen. Ook zaten er weer meerdere in de struiken en stak er af en toe ééntje het puinpad over. In de tweede ronde had ik er maar liefst 3 in één van de fuiken zitten, terwijl er ook nog 2 naast de fuik liepen.
Maar doordat er een paar gaten in de fuik zaten kwam ik na lang peuteren om het net open te krijgen toch thuis met lege handen. Ze hadden uiteindelijk toch de gaten gevonden...
Er was vanochtend maar weinig trek van de kleinere soortjes zoals zwartkop, roodborst, tjif of goudhaan. Wel bleven er tot ver in de morgen flink wat lijsters goed op het aangeboden lokgeluid af komen en vingen we lekker door.


Foto: merel man op het slag. Er werden vandaag heel wat appels tot moes verwerkt.

Om 11 uur moest Holmer toch echt het besluit nemen om naar huis te gaan waar de familie op hem wacht. Na zijn vertrek zakken de vangsten flink terug, al is het nooit rustiger geweest dan 10 vogels per ronde.
Naast de vele merels die het eiland vandaag op stroomden (waarvan we de indruk hadden dat de meesten overdag nog verder vlogen naar verdere streken) kwamen er dus ook heel wat koperwieken over maar ook zanglijsters. Daarnaast hoorden we ook met enige regelmaat barmsijzen en was er wederom lichte trek van veldleeuwerik, vink en keep. Verder weinig bijzonders onder het kleinere spul, al vingen we wel weer 13 roodborsten en zo ineens weer 4 nieuwe winterkoningen.
In de loop van de middag hebben we nog even tijd om te wachten op spreeuwen die uit een groep van circa 60 vogels het slag op druipen. We maken een snelle klap en komen met 16 van de ongeveer 30 spreeuwen thuis. Verder zaten er ook nog een koperwiek en 2 merels onder het net. Één van de spreeuwen droeg al een ring en bleek eerder vandaag door ons alhier te zijn geringd. Dat was er dus één die weinig onder de indruk was van zijn eerdere tijdelijke gevangenschap. In totaal hebben we vandaag tussen de bedrijven door 22 vogels op het slag gevangen. Aan het eind van de middag word het even heel rustig met de vangsten en daarna treed er fantastisch vertrek op. aan alle kanten zie en hoor je klimmende vogels, vooral merels en koperwieken. De voorlaatste ronde levert nog 17 vogels op en de slaapronde slechts 1 reeds geringde roodborst. Op de Noordzee zitten in het donker wederom, net zoals vanmorgen flinke buien. Ik denk dat de positie van die buien ten opzichte van het eiland er vanmorgen toe hebben bijgedragen dat we eigenlijk een soort minifall hebben meegemaakt. Vanavond is de wind weer wat meer toegenomen en staat er nu om 23 uur alweer een stevige zuidenwind van 5 bft. we wachten af wat de dag van morgen brengen zal.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Waterral 5 / -
Goudhaantje 1 / -
Winterkoning 4 / 1
Vuurgoudhaantje 1 / -
Roodborst 13 / 8
Pimpelmees 1 / -
Merel 169 / 8
Koolmees - / 1
Kramsvogel 7 / -
Spreeuw 27 / -
Zanglijster 38 / -
Vink 2 / -
Koperwiek 99 / -
Rietgors 1 / -
Zwartkop 9 / 2
----------------------------------------------
Totaal: 397 exemplaren, 15 soorten, met 250 m
net, 1 slagnet, 2 inloopkooien en 2 fuiken
in 12:30 uren