woensdag 29 september 2010

Dinsdag 28 Sept. 2010: De dag der daverende deugnieten.

Sorry dat ik niet eerder wat op papier/scherm kreeg, maar we waren even best wel druk....
En nu met vingertoppen die beurs zijn, omdonderend van de slaap en een zere nek dan toch maar even aan de slag met het pogen te overzien hoe het vandaag allemaal ging. Om kort te gaan: het was weer een dag met veel, veel ,veel vogels. De vangsten en de verwerking daarvan verliepen prima dankzij goede weersomstandigheden, goede onderling afspraken en overleg en prettige, onmisbare assistenten die we extra hebben kunnen oproepen. Dat is pas goud waard onder dit soort onverwacht drukke momenten. Halverwege de 1e ronde werd al duidelijk dat de vogels werkelijk overal in de hele netopstelling de netten invlogen.

Sjeeez... Schreef ik gisteren nog : WAT EEN DAG???? Vandaag schrijf ik met vette letters : WAT EEN DAG !!!!!
We bleven aan het uithalen en merkten met z'n drieën al snel dat we in het blokje dat we dubbel lopen op de terugweg zelfs al meer vogels in de netten hadden hangen dan we er op de heenweg al uitgehaald hadden. Dus maar snel extra mensen opgeroepen en verder afspraken gemaakt. Leo en Kees zijn teruggegaan naar de ringtafel om te beginnen met het zo snel mogelijk weg te ringen van de vogels en ik ben tot het arriveren van de hulptroepen bij de netten verdergegaan met het uithalen van vogels, overwegend roodborsten en heggenmussen, maar ook zanglijsters, vinken en tjiftjaffen. Op het moment dat er meer hulp was heb ik ringen laten brengen en ben ik de roodborsten aan de netten gaan ringen en heb ze meteen losgelaten. De memofunctie op m'n mobiele telefoon was daarbij erg handig om de laatste cijfers van de geringde adulte vogels in te tikken. Alles wat daar dan niet bijstaat is een 1e kalenderjaar roodborst, ideaal en enorm tempoverhogend. Bij deze aantallen kunnen we dan maar gewoon van de meest aanwezige vogels geen biometrie nemen, het belang van de vogels staat immers ver boven het belang van extra gegevensvergaring. Bovendien is de roodborst een soort die verhoudingsgewijs veel meer teruggevangen wordt dan nadere soorten. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door het feit dat ze zich vooral in de onderste boslaag ophouden en anderzijds doordat ze na aankomst vaak een langere verblijfstijd hebben. kortom, veel roodborsten blijven als ze een zware vlucht hebben gehad nog een tijdje op het eiland en met name in het Glop om op krachten te komen en nieuw trekvet aan te leggen. De meeste vogels verkeerden echter in heel goede conditie en hadden zeker niet alle trekvet opgebruikt. Adri Vlijm assisteerde met het heen en weer lopen tussen mij bij de netten en de ringtafel en daarbij volle bewaarzakjes met vogels heen te brengen en lege zakjes naar mij terug te brengen. Opnieuw een ideale oplossing om te voorkomen dat ik ook nog eens tijd kwijt ben met het heen en weer lopen. Op deze manier hebben we de hele dag doorgewerkt met dat verschil dat ik net na het middaguur kon stoppen met het ringen aan de netten. Daarna waren we in staat om alle vogels naar de ringtafel te brengen. We raakten bij dit werk zo in de candans van halen en brengen en ringen en loslaten dat we amper in de gaten hadden hoe snel de dag verliep en opkeken van het starten van de avondschemer; zelf dacht ik op een gegeven moment dat het dreigde te gaan regenen, maar dat was dus het vallen van de avond...
Bij het opmaken van de totalen bleek dat we voor de VRS in herhaling van gisteren historie hadden geschreven. Twee dagen op rij het dagrecord in aantallen verbroken. Niet dat alles daar nou om draait, bepaald niet... , maar het zet wel in perspectief hoe uniek deze dagen genoemd kunnen worden. In de meeste jaren hebben we maar 2 dagen met meer dan 200 nieuw geringde vogels... ik bedoel maar.
Ondertussen bereiken ons meer en meer de verhalen waaruit blijkt dat het hele Waddengebied deze week met de fall is volgelopen met vogels, en dan vooral zanglijsters. Op Terschelling werden er door Jacob de Vries in zijn achtertuin 500 zanglijsters tegelijkertijd geteld en op Texel melden vogelaars dezelfde verhalen van tuinen, lijsterbessen en gazons die vol met zanglijsters zaten.

De vogeltrekradar met de intensiteit van de trek tussen 12:00 en 15:24 uur. Bij ons is het dan inmiddels even wat 'rustiger'....

In de avonduren is er tijd voor zelfreflectie en evaluatie van deze dag. We concluderen met z'n allen hoe waardevol het wel niet is gebleken om op zo'n dag het hoofd koel te kunnen houden, goed met elkaar te communiceren en het hoofd 200 % bij de vogels te houden. Ook constateren we dat we, mocht het morgen volgens het statistische trekverloop gaan lopen, dan nog met 400 tot 500 vogels te maken krijgen... goed om ook dat te realiseren.

Dagtotaal: (nieuw geringd / Terugvangst):
-----------------------------------------
Waterral 2 / -
Zwartkop 26 / -
Boerenzwaluw 1 / -
Tjiftjaf 49 / 1
Boompieper 1 / -
Fitis 9 / -
Winterkoning - / 1
Goudhaantje 3 / -
Heggenmus 196 / 10
Pimpelmees 3 / 3
Roodborst 424 / 6
Vink 46 / 1
Gekraagde Roodstaart 5 / 1
Keep 5 / -
Merel 3 / 1
Putter 1 / -
Zanglijster 68 / -
Sijs 7 / -
Koperwiek 11 / -
Kleine Barmsijs 1 / -
Kleine Karekiet 3 / -
Rietgors 5 / -
Tuinfluiter 1 / -
----------------------------------------------
Totaal: 894 exemplaren, 23 soorten, 13:15 uren

dinsdag 28 september 2010

Maandag 27 September 2010: FALL !!!!!!!!

WAT EEN DAG !!!!!
Vanmorgen wederom opgestaan om 05:15 uur en opnieuw geconstateerd dat het niet zinvol is om naar de dependance te gaan om te ringen want het regengebied ligt nog steeds op vrijwel dezelfde plek van gisteravond en dat zal er toe leiden dat we zonder fatsoenlijk verblijf str**nat zullen worden. Vervolgens dusdanig diep weer in slaap gevallen dat ik na half acht, juist op het moment dat ik door het gekrijs van een lijster wakker werd en op de rand van m'n bed zat, werd gebeld door Leo die achterin het veld stond. Of ik toch maar even wilde komen want het hing toch wel behoorlijk vol met roodborsten. Je weet dan achteraf niet hoe snel je de kleren aan hebt gekregen... Maar goed... ook op dat moment miezerde het iets van motregen en de mannen stonden aangevuld met Ardie Noorman al druk vogels uit te halen en hadden ieder al hele bossen met bewaarzakjes aan de musketonhaken om hun nek hangen. Ik heb snel een portie zakjes overgenomen en ben verder naar achteren gelopen terwijl de andere mannen naar het gebouw gingen om te beginnen met ringen. Ondertussen kwamen er ook al zanglijsters over de boomtoppen binnenvallen. In korte tijd was ik door al m'n bewaarzakjes heen en kon langs netten met tientallen vogels op een draf terug naar het gebouw om zakjes bij te halen. Het was al snel duidelijk, deze vogels moesten toch echt met heel wat minder gemeten biometrische maten maar voorzien van een metalen ring het vangterrein weer verlaten..
En dus kwam al snel een vliegwiel op gang van uithalen, lopen, ringen, lopen, uithalen, lopen, ringen enzovoorts... Daar ben je dan om beurten een paar uur mee bezig om vervolgens te ontdekken dat het in de loop van de ochtend onveranderd druk blijft. Rond het middaguur beginnen we te merken dat er steeds vaker zanglijsters vanuit het zuiden en zuidwesten het bosterrein opnieuw lijken te komen binnenvallen. We horen dat er in het binnenland veel mist hangt en bovendien zitten wij dus op de perfecte grens van nat en droog met de Noordrand van dat gebied precies op of ten zuiden van het eiland. Vogels die dat zien, of in zowel regen als mist terechtkomen besluiten dna vaak om een eindje terug te vleigen naar het laatste gebied dat ze op hun route onder betere omstandigheden hadden zien liggen. En dat leek dus op dit moment plaats te vinden.

Afb: De indexering van de verwachtte vogeltrekintensiteit, DAT WORDT HEFTIG !!!.

Tegen 14 uur lopen we een ronde waarbij ineens opvalt dat het in de lucht flink aan het rinkelen is van de heggenmussen. Tijdens het uithalen ter hoogte van sectie 3/4/7/8 zien we in korte tijd tientallen vogels als steentjes uit de lucht komen vallen en soms zelfs groepjes van een stuk of tien tegelijk. En meteen daarna lopen de netten om je heen vol met heggenmussen en merk je dat er meer invliegt dan je er uit kunt halen.. Hulptroepen erbij halen dus, en die zijn al snel gevonden. In de loop van de middag tref ik ook weer eens een vogel (in dit geval een heggenmus) die aan z'n ringetje in het net vast blijft zitten... ja hoor, een STAVANGER-ring!!!Het blijft maar doorgaan, wat een imposant en magnifiek gezicht is dat toch ierder keer weer; het bezorgt je rillingen als je er tussen staat en al die invallende vogels ziet. En op die manier ben je dan toch weer in een geconcentreerde cadans bezig en merk je helemaal niet hoe hard de tijd doortikt. Voor je het weet begint de avond zich al te melden en heb je nog geen tijd gehad voor het opmaken van een tussenstand. We schrikken ons een hoedje als we dat rond het tijdstip waarop normale mensen eten eens doen... bijna 650 vogels... In de schemerronde die ik met Kees loop beginnen de aantallen onder invloed van de naderende schemer weer toe te nemen. Op het moment dat ik besluit om bij Kees bij de netten weg te lopen omdat ik de bewaarzakjes op heb en hem verder te laten gaan met uithalen hoor ik hem nog net zeggen : 'hè? Wat is dat dan!!! Ik loop toch even terug en zie hem om het hoekje met een ROODMUS in de hand staan. Yes ! De 1e vna dit seizoen, een duidelijk 1e jaars vogel die meteen met die grote snavel wagenwijd open op de hand zit. Kees springt een gati n de lucht van opwinding... In de schemer blijkt dat veel zanglijsters het er maar niet op wagen om te vertrekken, maar om dan toch maar bij ons in de struiken of elders in de omgeving te gaan zitten. Daar vangen wij er dan altijd nog een deel van. En zo eindigt een glorieuze dag met een absoluut dagtotaal-record voor de ringgroep. We hebben 's avonds de registers en logboeken uit het verleden door zitten te spitten om te zien of er een dag met grotere aantallen in de boeken staat. Dat bleek niet het geval. De beste dag tot nu toe bleek 9 Oktober 1998 te zijn toen ik hier met Holmer Vonk zat te ringen en de nieuwe ploeg het van ons over nam. Het was ook de dag dat één van de assistenten van de nieuwe ploeg zich onsterfelijk te maken door (onder invloed van de drukte tegen de nieuwe burgemeester (die net ter kennismaking op de fiets aan kwam...) te zeggen dat de schoonmaakspullen en de bezems al in de hoek van het gebouw voor haar klaar stonden... Hij dacht werkelijk dat het de schoonmaakster was..... En het was de dag waarop we diezelfde avond volledig werden verrast door een groep van 15 studenten van de VU die het gebouw hadden gereserveerd zonder dat wij dat wisten en zij van ons wisten dat wij er waren... het eindigde in een overvol gebouw met overal op de werkzaal op kranten en dunne dekens slapenden mensen...
Het weer blijkt aan het eind van de avond en voor de volgende ochtend nog perfecter te liggen dan vandaaq. Een grote aaneengesloten regengordel onder de hele Baltische kust langs, een open ne helder gebied van Zuid Noorwegen tot aan Norfolk en Suffolk in Engeland en daarachter van noord naar zuid boven Groot Brittannië eenzelfde lange trein van aaneengesloten regen. Grote blokkades en een open tunnel voor veel onderweg zijnde vogels.... wat brengt morgen dan wel niet?

Dagtotaal (nieuw geringd / terugvangst):
------------------------------------------------
Houtduif 1 / -
Tuinfluiter 4 / -
Boerenzwaluw 1 / -
Zwartkop 10 / 4
Winterkoning - / 2
Tjiftjaf 17 / 2
Heggenmus 253 / 3
Fitis 11 / 1
Roodborst 104 / 8
Pimpelmees 2 / 6
Gekraagde Roodstaart 4 / -
Vink 15 / 1
Merel 2 / -
Keep 7 / -
Zanglijster 92 / -
Roodmus 1 / -
Koperwiek 12 / -
Rietgors 11 / -
Rietzanger 1 / -
----------------------------------------------
Totaal: 575 exemplaren, 19 soorten, 13:15 uren

zondag 26 september 2010

Nu is t echt najaar..

05:15 uur... de wekker. Snel met de slaap nog in de ogen op de regenradar kijken. Hmmm... snel naderende regen. Dat zou dus naar de dependance fietsen worden, netten opzetten en dan maar hopen hoe lang het nog droog blijft.... we hebben besloten om toch maar niet te gaan dus. Joepieee... dat heeft ook wel weer het voordeel dat we kunnen uitslapen tot 6:45 uur...
Om 7:15 uur tijd voor de 1e ronde in het Glop dus. Het is in het terrein nog erg nat van de regen van gisteravond en de vroege nacht. Vrijwel geen wind, en met een temperatuur van slechts 8 graden flink fris; uiteindelijk zou het vandaag ook niet warmer dan 11 graden worden. In de lucht al weer diverse piepjes van zanglijsters, maar die vliegen door of zitten slechts even in de boomtoppen. Achteraan in het vangterrein hangen er toch vogeltjes in de netten en dat blijken overwegend roodborsten. In de lucht ook wel regelmatig zanglijsters maar die zijn net als voorgaande dagen nog fit genoeg om onverstoorbaar door te vliegen. Slechts een enkele laat zich verleiden om de natte bosbodem te bezoeken. Om 11 uur begint het dan toch stilletjes te regenen. We besluiten om regelmatig te blijven lopen en langzaam maar zeker vallen de vangsten toch terug. Zover zelfs dat Leo en Kees het best wel een tijdje zonder mij kunnen stellen. Ik duik dus maar eens de keuken in om de traditionele appeltaart uit de broedstoof te prepareren. Emmie is al zo aardig geweest om de appeltjes te schillen. Tegen de tijd dat de excursie begint ruikt het al lekker in het gebouw. Leo neemt het woord voor de groep van 25 personen en daar heeft ie geen moeite mee. Twee uur lang hangt de groep aan zijn lippen. En ze hebben mazzel, want er komen een paar leuke vogels naar de ringtafel : maar liefst 3 houtduiven, een bladkoning en de eerste koperwieken van het seizoen...
Ook na de excursie loopt het met de vangsten nog lekker door en pas tegen de avond wordt het echt rustig. De laatste avondronde levert tegen verwachting in echter maar 1 koperwiek op. We hadden gehoopt dat bij de eerste echte aantallen wel enkele exemplaren zouden zitten die graag in ons hakhoutstruweel zouden gaan slapen, destemeer vanwege het ongunstige vertrekweer. De avonduren worden vooral zoekend op het internet doorgebracht aarbij vooral uitgebreid gefilosofeerd wordt of het nou morgen wel of niet geschikt weer zal zijn om naar de dependance te gaan vangen... De wekker gaat toch maar gewoon weer op 05:15 uur en dan kijken we dan weer opnieuw hoe het er met de regen voorstaat.

Dagtotalen:
----------------------
Houtduif 3 / -
Tuinfluiter 1 / -
Winterkoning - / 2
Zwartkop 21 / -
Heggenmus 10 / 1
Bladkoning 1 / -
Roodborst 51 / 4
Tjiftjaf 2 / 1
Gekraagde Roodstaart 4 / 1
Fitis 5 / -
Zanglijster 3 / -
Vuurgoudhaantje 1 / -
Koperwiek 3 / -
Pimpelmees 1 / 1
Kleine Karekiet 1 / -
Vink 8 / -
----------------------------------------------
Totaal: 125 exemplaren, 16 soorten, 13:15 uren