dinsdag 14 december 2010

Vangmiddagje op de ringbaan.

We hebben eergisteravond weer een nieuw pakje sneeuw ontvangen. Er ligt momenteel 3 tot 5 cm. Vanmiddag zijn we naar de vangbaan getogen omdat we daar toch moesten zijn om nieuwe vetbollen op te hangen omdat iets of iemand er mee aan de haal was gegaan. En dan zit het vet nog wel in stevige gazen korven die we met metalen beugels op zo'n 3 meter hoogte ophangen.... We denken nog het meest aan een vos, maar zijn hier niet zeker van. Afijn, er hangen nu weer nieuwe korven.
We zijn verder gegaan met het opruimen van snoeihout en het zagen van stammen die er ook nog van vorig winter lagen. Later dit winter zullen de volgende bomen in ons snoeiplan er aan moeten geloven.
In de tussentijd hebben we ook nog 95 meter net opgezet om ook nog wat vogels te ringen en ringen te controleren. Omdat er momenteel leuke aantallen goudvinken zitten hebben we daarvan tevens geluid gedraaid. Er was vanmiddag ook nog duidelijk sneeuwtrek. Regelmatig kwamen er kleine groepjes ganzen over; Hanneke zag hoog in de lucht ook nog 7 zwanen overvliegen en aan het eind van de middag vlogen er nog 4 grauwe ganzen over het bosgebied. Da's hier een opmerkelijke waarneming gezien het feit dat hier zoveel aanhangers van Hubertus actief zijn in het terugdringen van in hun ogen exoten.
De mezen hadden al vrij snel door dat er wer nieuw voer op de baan was en dus vingen we een paar rondjes goed met een beperkte opstelling en beperkte tijd. Vooral de laatste ronde was goed te noemen waardoor we net iets langer in het donker terecht kwamen dan we dachten. Bij goed gezamenlijk gebruik van 1 hoofdlamp kwam alles toch nog op tijd weer binnen en weg.

Dagtotaal (nieuw geringd/teruggevangen):
----------------------------------------

Grote Bonte Specht 2 / 1
Pimpelmees 6 / 9
Heggenmus - / 1
Koolmees 4 / 15
Roodborst 1 / 2
Vink 2 / -
Glanskop 1 / 2
Goudvink 2 / -
-------------------------------------------
Totaal: 48 exemplaren, 8 soorten, 4:00 uren

maandag 13 december 2010

Bij de dood van een gewaardeerde collega

Naar mij afgelopen weekend op de jaarlijkse ringersdag pas bekend is geworden is op 29 November mijn collega van het NIOO, Leonard Holleman na een langdurige ziekte overleden. Zijn overlijden stemt mij droef. Tijdens het laatste gesprek dat ik met hem mocht hebben was hij nog hoopvol gestemd. Leonard was een zeer gewaardeerde collega die mij afgelopen jaren regelmatig op de Hoge Veluwe heeft geholpen met het vangen en ringen van de mezen op de momenten dat we de drukte zonder extra mensen niet aan hadden gekund. Ik zal hem en z'n inspirerende gesprekken over de gehele cyclus van boom, rups, koolmees met vanuit zijn kennisveld de nadruk op de insecten missen. Hij heeft slechts 52 jaren van de natuur mogen genieten.
Ik wens zijn familie en vrienden vanaf deze plaats sterkte met dit grote verlies. Als eerbetoon aan Leonard plaats ik hierbij op m'n weblog een filmpje over het mezenonderzoek dat we op de Veluwe uitvoeren. In dit filmpje figureert Leonard ook. Om technische redenen staat dit filmpje niet onder dit bericht maar onder het laatste bericht op deze pagina.

zondag 5 december 2010

De laatste dag op Schiermonnikoog

Vandaag de laatste opruimdag. Het was al vrij vroeg in de ochtend begonnen met dooien en dat was snel merkbaar in het terrein en bij de schuur van de Duinhoeve.

Wat ons nog resteerde was het binnenhalen van de laatste touwen die nog hoog hingen in de schapenweide. Daarna zijn we nog even een eind het eiland opgefietst en hebben een eind langs het strand gewandeld. Prachtige en merkwaardige effecten met zand waar sneeuw onder ligt… zie onderstaande foto.

Op het strand een mooie adulte man blauwe kiek jagend gezien. Hij pestte een oeverpieper op uit de kruidenlaag op het groene strand. Een eindje verderop vloog een groep van ongeveer 40 sneeuwgorzen op, een prachtig gezicht tegen het strijkende zonlicht in. Bij de bunker nog een jonge vrouw torenvalk in de boomtoppen tussen de bunker en het Glop en langs de Bernhardweg enkele geringde merels (maar toch ook nog wel ongeringde…) en in de duindoorns foeragerende kramsvogels. Verder nog een enkele koperwiek en nog een paar kleine groepjes mezen in de zone direct achter het duin.



We kunnen afsluitend voor het VRS Schiermonnikoog terugkijken op een heel succesvol jaar. Wat zeg ik : het meest succesvolle in het bestaan van het VRS. Voor het eerst overschreden we de 10.000-lijn van het aantal geringde vogels, we stelden dit getal zelfs op net iets meer dan 11.000 !
Meest opvallende soorten qua aantallen waren in het begin van het najaarsseizoen de extreem hoge aantallen spotvogels (zelfs ten opzichte van het landelijk jaargemiddelde). We hebben er dit jaar 116 geringd terwijl we er in alle jaren daarvoor sinds 1991 589 geringd hadden. In iets bescheidener mate, maar toch ook meer dan gemiddeld werden er braamsluipers gevangen. Later in het seizoen de roodborsten en heggenmussen waarvan de influx in de laatste week van September legendarisch en indrukwekkend was. Verder natuurlijk nog de enorme aantallen kepen en vinken die op het eiland zaten en waarvan zich voor het eerst zelfs een slaapplaats vormde in het wilgenbroekbos achter de netten van sectie 5. En de vangsten van 6 fluiters en 4 draaihalzen in 1 jaar zijn, ook al gaat het bij deze minder algemene soorten om lagere aantallen, zeer vermeldenswaard. Een vergelijkbaar effect speelde dit jaar bij de soorten koekoek (7 ex.), nachtegaal (9 ex.), grote bonte specht (10 ex. een soort waarvan dit najaar ook trek werd vermoed) en houtduif (21 ex.). Er vond dit jaar een enorme influx van sperwergrasmussen plaats waarvan er op Schiermonnikoog 3 in het glop werden gevangen en 1 op onze 2e locatie elders op het eiland. Samen met hanneke heb ik overigens op vlieland een historische week gedraaid met maar liefst 15 sperwergrasmussen + 1 eigen terugvangst. zelfs op IJsland werd dit jaar voor het eerst een sperwergrasmus geringd. En dan zijn er nog spaarzamer voorkomende dwaalgasten, en ondersoorten waar we op Schiermonnikoog dit jaar de vangsten van 1 Pallasboszanger, 1 roodmus, 1 witstuitbarmsijs, 5 witkopstaartmezen, 3 siberische tjiftjaffen, 2 noordse goudvinken, 1 taigaboomkruiper en een bruine boszanger toe mogen rekenen. die laatstgenoemde was voor het VRS zelfs een nieuwe baansoort. De bladkoning, nota bene de soort van ons stichtingslogo bleef in de vangsten dit jaar ver achter ten opzichte van het jaargemiddelde, hoewel er door vogelaars op het eiland genoeg gemeld werden.
Zoals reeds eerder gesproken, het was een memorabel jaar, maar morgenochtend naar huis....

zaterdag 4 december 2010

Struinen door de sneeuwduinen.


Vandaag waren de omstandigheden weer eens drastisch anders. Er stond van meet af aan een stevige wind die de sneeuw tot sneeuwduintjes blies. De schapen stonden dicht opeen in de hoek van het weiland en hadden op het moment dat de volgende sneeuwval begon al snel een wit laagje op hun vacht liggen alsof ze met poedersuiker bestrooid waren. Ik ben vandaag bezig geweest met het binnenhalen van de kabels van de geluids-installatie. Ook dat werd zoals te verwachten was een heel verfrissende actie want bij iedere boom waar de kabel over een tak was getrokken kreeg ik een welverdiende vracht sneeuw in m'n nek. Er zat weer een buizerd in het glop, maar ditmaal toch weer een ander dan de 2 die we deze weken steeds zagen. Deze was donker van kleed en had een duidelijke lichte eindband op de staart.

Vanwege de slechte weersvoorspellingen voor morgen, dooi met kans op ijzel, hebben we besloten om dat af te wachten en op maandagochtend naar huis te gaan. Bovendien weten we vrijwel zeker dat we in Lauwersoog de wegenwacht nodig zullen hebben omdat we de handrem op de auto hebben laten staan en die is zeer waarschijnlijk vastgevroren. In het veldlab kondigen zich de eerste winterse perikelen ook al aan want de kachel haperde. Da's niet goed als dat gebeurt vlak voor je naar huis gaat en het gebouw achter je laat… Daarom hebben we de monteur er maar bijgehaald. Hij kwam lopend naar het veldlab toe want de sneeuwschuivers hadden de sneeuw van de weg voor de inrit naar het Glop geschoven (hier woont toch niemand) en op het pad bij de slagboom lag al een sneeuwduin van een halve meter hoog. Daarna zijn we dus nog maar even weer wat boodschappen gaan halen in het dorp. Onderweg nog slechts een paar kraaien gezien, de polder was verder helemaal leeg. De brandganzen zullen ook andere oorden hebben opgezocht waar het sneeuwvrij is.

Op de terugweg troffen we in de berm bij de Duinhoeve een kat aan die zat te vreten van een dode haas. Die haas ligt hier nu dus te wachten op een buizerd. We hebben ook nog even de netten open gezet en nog weer een paar vogeltjes kunnen terugvangen en zelfs nog een vink kunnen ringen. Morgen halen we de resterende 2 kabels uit het bos en gaan de laatste vier gerepareerde rallenkooitjes de opbergruimte in.
Dan is het wel klaar voor dit jaar.

Dagtotaal (vers/teruggevangen):
------------------------------------------
koolmees 0 / 2
roodborst 0 / 1
merel 0 / 1
Vink 1 / 0
------------------------------------------
Totaal 1 nieuw geringd en 4 terugvangsten.

vrijdag 3 december 2010

Klooien met de kooien.


Het heeft vannacht nog een klein beetje bijgesneeuwd en vanochtend ontwaakte het eiland in een nieuwe hagelwitte deken van 15 cm sneeuw. Als vogelringer meet je die dikte natuurlijk met je vleugellineaal, maar op dat idee kom je natuurlijk pas als je eerst in het hele gebouw naar een meetlat hebt lopen zoeken…. We zijn eerst maar eens begonnen met een rondwandeling door het gebied om te genieten van het prachtige nieuwe landschap dat de sneeuw had geschapen. Op de Glopsloot waren al loopsporen van rallen en merels zichtbaar bij de plekken waar door kwel een stukje sloot ijsvrij was gebleven. Je kon zien dat er al vogels een bad hadden genomen en ook al in de laag onder de sneeuw hadden zitten wroeten. Zo zagen we gisteravond ook al dat er een haas over het pad had gelopen (nou ja, met sprongen van meer dan 2 meter tussen de prenten kun je amper van lopen spreken) en de sloot was overgestoken. Onder de Ebelbrug ook nog volop loopsporen van waterrallen die kennelijk onder de brug hebben overnacht. Ook de bewoner van het rattenhol in de schapenweide was al buiten geweest, er liep een spoor vanuit het hol richting het berkenbos. Maar tevens was zichtbaar dat de bewoner weer thuis was want de ingang zat dicht met sneeuw maar er was een klein ademgaatje vrijgehouden van zo'n 1,5 cm diameter. Na deze wandeling zijn we begonnen met het weghalen van de luidsprekers en daarna het ontmantelen van de inloopkooien voor waterrallen. Dat werd nog een heel karwei want ze moesten letterlijk uit het ijs en bevroren modder worden gebikt. Maar na flink wat geworstel en gesjor slaagden we daar in. Ach ja, zoals ze bij ons in Twente zeggn: iej hebt wiez'n en iej hebt eig'nwiez'n...

Foto: de laatste rallenkooi is uit het ijs.

De kleine opvangkooitjes staan nu bij de kachel in het veldlab te ontdooien. En daarmee kwam er een officieel einde aan onze misukte queste naar de 2500-ste waterral in et bestaan van de VRS. Meer zit er voor dit jaar echt niet in, of een andere VRS-er moet nog plannen hebben om iets te ondernemen voor de jaarwisseling… Tijdens het veldwerk hebben we nog enkele veldleeuwerikken en barmsijzen over horen en zien komen en zagen we ook nog een roepende boomleeuwerik pal Noordoost overvliegen.
Terwijl ik binnen bezig was om de ijsvrije en vervormde rallenkooitjes te herstellen zagen we een bezoeker lopend naast zijn bepakte fiets door de sneeuw het pad naar het veldlab op komen. Het bleek Martin Duisterwinkel te zijn die dit weekend op het eiland nog teken wil gaan vangen. In het dennenbos schijnt het onder deze omstandigheden nog steeds dooi te zijn in de strooisellaag onder de dennen.
Wegens de aanwezigheid an goudvinken en sijzen rond het gebouw hebben we in de middag toch nog even een tijdje sectie 1 weer gebruikt. Dat leverde slechts 2 koolmezen en een roodborst retour op. Daar zat een boulimia-koolmees bij die dit najaar 5 keer gevangen is; op zijn 'magerste' dag woog deze man 19,4 gram en nu maar liefst 21,9 gram. De roodborst is op 19 September geringd en daarna tot op heden in 7 vangsten op een verbluffend vergelijkbaar gewicht gebleven.

Dagtotaal (nieuw geringd / teruggevangen):
------------------------------------------

Koolmees 0 /2
Roodborst 0 /1
------------------------------------------
Totaal 0 vogels geringd en 3 teruggevangen.

donderdag 2 december 2010

Aan de slag.

De wind is vannacht vrijwel geheel gaan liggen en dus kunnen we eindelijk weer buiten aan het werk. We zijn begonnen om op het ijs op de sloot alle wilgen en elzen te verwijderen. Een uitgelezen kans die jarenlang niet is samengevallen met een officieel snoeiweekend. Het ijs was op de open stukken inmiddels 5 cm dik, maar op de stukken waar meer riet en takken stonden duidelijk dunner en dat hebben we geweten… Maar goed, het knippen en zagen ging ondanks regelmatig door het ijs zakken voortvarend en we hebben heel wat meters kunnen maken, in ieder geval zijn de plekken waar het meest stond nu schoon.

Tijdens het snoeien zat er af en toe nog een enkele roodborst op het ijs, 1 maal een rechtsgeringde op 2 meter afstand. Verder vlogen er regelmatig weer groepen sijzen rond en kwam er nog weer een groep van circa 30 barmsijzen over. We pestten 2 houtsnippen op en hebben enkele malen een Noordse goudvink gezien en gehoord. In de top van de hoge berk achter het gebouw zat een vrouw Noordse goudvink.

In kooi 3 vingen we vanmiddag zowaar nog een waterral. Het was een geringde vogel uit de vangweek van Symen Deuzeman en toen geringd op 31 Oktober door Peter de Boer. Nu was de vogel 10% lichter geworden. Deze ral is nu de 2499e in ons bestand. Morgen nog 1 erbij en we hebben een heel mooie reeks vangstgegevens verzameld. De bosluidspreker is inmiddels ook verwijderd, nu de kabels nog.
Vanavond is het opnieuw gaan sneeuwen,er ligt nu, op het moment van het schrijven van dit verslag al weer 12 cm verse sneeuw…

Dagtotaal (nieuw geringd / teruggevangen):
------------------------------------------

Waterral 0 / 1
------------------------------------------
Totaal: 1 exemplaren, 1 soorten, 15:59 uren

woensdag 1 december 2010

GUURST !!! veerboot vast en kooien vast...

Een dagverslag zonder vangsten….. We hebben vandaag alleen nog gepoogd rallen te vangen met de 4 diepvrieskooien. De kooien staan nu alle 4 dik in het ijs en het zal hakken worden om ze er uit te krijgen, of afwachten tot de dooi het ons makkelijker gaat maken… We horen dat de ochtendboot naar het eiland is vastgeraakt op het Wad. Niet in het ijs, hij is door de harde wind tegen de rand van de geul gedrukt en daarin vastgeraakt. We zien midden op de dag al een vliegtuigje met een reportageploeg boven het Wad vliegen... De mensen op de boot hebben wel waar voor hun geld gekregen zeg.... Ik heb dit fenomeen jaren geleden ook zelf al eens meegemaakt; verbazingwekkend hoe de mensen dan als razende gekken naar het buffet rennen en chips en gevulde koeken inslaan....
Er zitten nog steeds wel rallen in het terrein, we horen er meerdere roepen en zien vanuit het gebouw regelmatig een (nog) ongeringd exemplaar het pad oversteken vanuit de braamstruiken bij de strandwagen naar de sloot die langs sectie 1 nog steeds open is. Wordt daar nog steeds warm water op geloosd? Ondertussen is er door de harde en extreem snijdend koude wind die vandaag de hele dag met 7 bft het eiland geselt al heel veel elzenzaad op het ijs van de Glopsloot en op de sneeuw langs het pad gevallen. De vele sijzen en een enkele barmsijs die er nog rondhangt doen er hun voordeel mee. Ondertussen zien we de merels veelal dik zitten en zo min mogelijk bewegen om energie te sparen. Er zit op het pad naast het gebouw een grijze merelvrouw om zich heen te kijken waarbij je ondanks het dikzitten nog kunt zien dat het bordtbeen uitsteekt…
Rond het middaguur komt er een buizerd weer even langs het gebouw vliegen om vervolgens boven de sloot in een berk te gaan zitten. Nog geen 30 seconden later volgt er een tweede vogel die recht op de eerste afvliegt en hem / haar wegjaagd.
Tijdens het opruimen van bordjes, stokken en haringen horen we bij sectie 5 aan de overkant van de sloot een grote ' Trompetter' goudvink roepen. Nu wel….
We hebben vanmiddag alle netten uitgeselecteerd en droog en muisvrij opgeborgen en Hanneke is druk in de weer geweest met het wassen van alle vogeltransportzakjes. Dat levert een weer een zeer onwelriekende geur op die geen wasmiddel kan onderdrukken… Morgen grijpen we de gelegenheid aan om het ijs op te gaan en op de sloot de takken weg te snoeien waar we de laatste jaren nooit meer bij hebben kunnen komen. Per slot van rekening kan het maar zo zijn dat het in Januari warm water regent….

GUURDER !!! Het hongeren begint al.

Dinsdag 30 November : Bij het opstaan bleek de wind nog even hard langs het gebouw te blazen dan gisteravond laat. Een snijdende Oostenwind met kracht 5 dus. En dat terwijl de temperatuurkaart van de KNMI aangeeft dat we in het warmste deel van het land zitten… Nou ja, warmste is maar een relatief begrip als je praat over verschillen binnen de marge van 2,5 graden. In de eerste ronde vangen we met de beperkte opstelling van slechts nog sectie 1 / 2 7 en de helft van 3 (circa 200m net) toch nog 11 vogels waarvan 1 ongeringd. In die ronde een merel die sinds de laatste vangst van 6 dagen geleden 22 gram is afgevallen, dat is maar liefst 22,4 procent van het lichaamsgewicht. En dat is niet de enige vogel: we vangen een waterral voor de 4e keer sinds 12 November en die is in die tijd 31,3 % in gewicht afgevallen. Het wordt voor de meeste vogels een kwestie van maken dat je wegkomt want beter wordt het er niet op voor je… Toch zijn er ook opstekers. We vangen roodborsten die toenemen in gewicht. Zelfs een vogel die, ik als ik hem destijds zou hebben geringd en een gewicht van 13,8 gram had afgelezen, ik niet veel kansen op overleven meer zou hebben gegeven. Wonderwel nam de vogel bij verschillende controles langzaam maar zeker toe in gewicht en woog op de 18e november zelfs 16,3 gram. Nu de laatste dagen wordt het weer wat moeilijker want het gewicht is tijdens 2 controles weer zakkend naar nu 14,9 gram. Maar ja, met het sneeuwdek dat er nu ligt wordt het ook moeilijk om nog voldoende eten bij elkaar te scharrelen. De meeste barmsijzen lijken wel te zijn verdwenen, sijzen vliegen er wel volop, en die beginnen na alle zaadworp na de wind van gisteren ook echt naar beneden te komen. We zien een groep van zeker 50 vogels van de grond opvliegen bij sectie 1, vanzelfsprekend als de netten er niet meer staan. Toch vangen we er vandaag 3 waarvan 1 geringd.
We vangen vanochtend ook nog een leuk klein vogeltje terug…. Een onmiskenbare taigaboomkruiper die hier op 24 Oktober geringd is. Het is zelfs voor een taiga een heel licht gekleurd exemplaar. Ook de snavel is veel kleiner dan die van de bij ons zo algemene boomkruiper.


Foto: taigaboomkruiper.

Om 14 uur hebben we de laatste gewone mistnetten gesloten en kan het opruimen van alle haringen, touwtjes, bordjes en stokken beginnen. Alleen de grofmazige netten moeten dan nog weg. Als ik vertrek om die op te halen zegt Hanneke 'ga nog even een buizerd halen' en spreek ik tegen haar uit dat ik het wel jammer vind dat ik dit seizoen uiteindelijk helemaal geen buizerd heb gevangen.
Je voelt hem al komen….
ik kom bij het langste net in de schapenweide en daar hangt dus een BUIZERD !!! En niet zo maar één : hij heeft een doffe oud uitziende ring en ik meen al wat aan de kop te herkennen. En dat voorgevoel blijkt te kloppen want ik heb een foto van die kop op de screensaver van m'n laptop staan !!! Ik blijk hem in 2007 alhier samen met Peter van Horssen te hebben geringd en de vogel was toen ook al adult. Niet de minste afsluiter voor de mistnetvangsten….



Foto: buizerd, >2 kj. Feitelijk minimaal 6 jaar oud want geringds als >2kj.

We gaan tijdens het verder opruimen en snoeien nog een paar dagen door met de rallenkooien. En ook daar vangen we vanavond nog een verrassingssoort : een nieuwe jaarsoort in de vorm van een WATERSNIP ! En daarmee hebben we nu een seizoen met 73 soorten.

Dagtotalen (nieuw / teruggevangen):
-----------------------------------

Buizerd - / 1
Koperwiek - / 1
Waterral - / 2
Pimpelmees - / 4
Watersnip 1 / -
Koolmees - / 6
Roodborst - / 3
Taigaboomkruiper - / 1
Merel 4 / 6
Sijs 2 / 1
---------------------------------------------
Totaal: 32 exemplaren, 10 soorten, 15:59 uren

maandag 29 november 2010

GUUR, voor de vogels begint het winteravontuur !

Het heeft vannacht weer ongeveer 5 graden gevroren. De paden zijn wit uitgeslagen, maar de netten niet. Meteen vanaf het eerste licht staat er een snijdens gure oostenwind.
Er zijn in tegenstelling tot de merels van gisteren zo goed als geen vogels in het terrein merkbaar. Wel zitten er weer meer waterrallen, althans die indruk hebben wij als we afgaan op de aantallen die we horen roepen. Het vangen wordt minder, maar dat kan sterk te maken hebben met het feit dat de kooien nu echt flink vastgevroren in het ijs zitten. Dat wordt nog een heel karwei met het opruimen ervan. We zien vandaag een havikvrouw jagen boven het vangterrein; het lijkt erop dat ze het gemunt heeft op de rallen die nu niet veel dekking meer hebben. Met het dichtvriezen van het terrein zullen ze ook wel niet lang meer blijven. Voedsel zoeken wordt moeilijker voor ze. Dat getuigd ook het gewicht van een ral die we vandaag terugvangen; deze ral is in 13 dagen na de laatste vangst iets meer dan 25 % in gewicht afgevallen. Maar goed, het 6 maal terugvangen van die ral met Zweedse ring een aantal jaren geleden suggereerde ook dat ze wellicht eerst afvallen na aankomst en dan pas weer opvetten. En de vangsten van die vogel vond plaats zonder vriezend weer… Ook bij de zangertjes merken we vandaag een paar vogels die in de afgelopen nacht alleen al voor het warm blijven tijdens de slaap 10 % in gewicht waren afgenomen, ik wou dat ik dat kon… In de eerste ronde vingen we vrijwel niets, maar helemaal achteraan in de opstelling bij sectie 5 hingen wel een paar staartmezen. Het blijken 5 vogels te zijn die allemaal al een ring hebben van 5 verschillende ringdatums. Er zit 1 vogel bij van dit jaar en de andere 4 zijn allemaal in 2009 geringd op 2 en 11 September en 11 en 13 Oktober. Vanaf een uur of 11 valt de gure wind behoorlijk terug van 3 naar 1 bft, maar dat is maar tijdelijk. Vanaf een uur of 1 na de middag komt ie dubbel en dwars terug en aan het eind van de middag waait het snijdend 6 - 7 bft uit het oosten.
Gisteren zijn we begonnen met het weghalen van de eerste netten, en vandaag zijn we daarmee verder gegaan. Tijdens dat opruimen wordt mijn aandacht getrokken door een iel hoog geluidje in de wilgen en even later zie ik kortstondig maar duidelijk herkenbaar aan de oplichtende stuit een PALLAS BOSZANGER zitten en een paar maal vlinderend voor een bemoste tak vliegen. Dat vlinderen zien we rond het gebouw ook uitgevoerd worden door meerdere mezen en af en toe een roodborst die alle kiertjes en gaten van de kozijnen aan het afspeuren zijn naar spinnetjes en andere insecten. Op een gegeven moment zit er een koolmees op de plank waar de ringstrengen aan hangen en zit er een tweede op een fietsstuur. In de voorlaatste ronde vangen we nog twee ongeringde vogels, een heggenmus en een tjiftjaf.
Aan het eind van de dag is 60 % van de opstelling weg en begint het karwei van drogen, labelen en uitzoeken wat weg kan en wat gerepareerd moet worden. Morgenochtend halen we de rest binnen.

Dagtotalen (nieuw / teruggevangen):
-----------------------------------

Waterral 2 / 2
Koperwiek - / 1
Winterkoning - / 2
Tjiftjaf 1 / -
Heggenmus 1 / -
Staartmees - / 5
Roodborst - / 2
Pimpelmees - / 2
Merel 1 / 4
--------------------------------------------
Totaal: 23 exemplaren, 9 soorten, 15:59 uren

zondag 28 november 2010

De 11.000 ste voor 2010.

Het heeft vannacht weer iets steviger gevroren, al stelt 5 graden beneden nul nog niet zo heel veel voor. Toch is het ijs in het Glop al een centimeter dik. In de eerste ronde blijkt er toch wat aankomst te zijn van merels. In het bos hangen er 5 waarbij 1 exemplaar met een mooie bleke en net iets kleiner lijkende ring…. Inderdaad, INFORM LONDON ! Een mooi stevige adulte man met van die bleke voetzolen. Aan de onderkant van de ring is te zien dat ie er al een paar jaar mee rond vliegt want die kant is duidelijk al iets dunner gesleten. Het is de 11e London-merel in het bestaan van de VRS.
Halverwege sectie 7 hangt in de eerste ronde een houtsnip in het net, wellicht de vogel die ik vannacht in de laatste ronde miste doordat ie uit het net kon opspringen?

Op 2 plaatsen langs de netten springt een watersnip uit de kant van het pad op en op een derde plek hangt er 1 even in het net maar weet toch z'n weg te vervolgen.
De paden langs de netten zijn inmiddels toch echt wel hard bevroren geraakt, het knisperen begint af en toe glibberen te worden. Alle netten van sectie 5 zijn totaal wit uitgeslagen van de rijp; nu is het pas goed gaten tellen. Vangen doen ze op deze manier natuurlijk totaal niet….


Er komen weer brandganzen recht uit zee overvliegen en tijdens de eerste ronde draait een havik ook al een mooi rondje boven het zonnige glop. In de kooi bij sectie 4 zitten 2 waterrallen; deze blijken op 12 en 14 November te zijn geringd. Ondanks de indruk van lichte aankomst duurt het toch nog tot de derde ronde dat we de 11.000ste ring voor dit jaar kunnen aanleggen. We hebben nog niet eerder de 10.000-grens gepasseerd, en dan nu ook nog eens de 11.000 ! De eer valt te beurt aan een sijsje dat aangelokt werd door alle elzenzaad dat rijkelijk in het ijs ingevroren zit. Bij vertrek voor de ronde van 11 uur komt er een bonte kraai laag over het gebouw vliegen. De vangsten zijn rond dat moment al behoorlijk teruggevallen, maar met de gemiddelden van afgelopen week mogen we niet klagen. We vangen nog een nieuwe soort voor deze periode, een grote bonte specht die ik hier zelf vorig jaar in Juli heb geringd toen ie nog in jeugdkleed was. Deze vogel is nu pas voor t eerst weer teruggevangen.
Opvallend is vandaag de activiteit van winterkoningen, we vangen er maar liefst 6 terug. Daarbij geen vogel van hoge leeftijd, wat wil je na 2 nogal strengere winters, maar wel 3 vogels van vorig seizoen. Daarvan is 1 exemplaar nu pas voor het eerst dit jaar teruggevangen. De sijzen en de barmsijzen zijn vandaag duidelijk in mindere aantallen aanwezig, toch weggetrokken met de toenemende vorst? Op het meteoveld zit rond het middaguur nog even een geelgors te roepen. In de middaguren combineer ik het lopen van een ronde met het snoeien van iedere keer een berkenboompje en begin ik met het binnenhalen van de netten van sectie 6, de netten in de schapenweide. De laatste ronde wordt weer gelopen bij flink toegenoemen vorst en levert nog 2 nieuwe merels op. De wind is dan iets toegenomen, voor de komende dagen wordt er verder toenemende tot zelfs harde wind voorspeld, dat gaan gure dagen worden, vooral als er dan ook nog sneeuwval bijkomt. We gaan geloof ik maar haast maken met opruimen.

Dagtotaal (nieuw geringd/teruggevangen):
----------------------------------------

Waterral 2 / 3
Zanglijster 1 / -
Houtsnip 1 / -
Koperwiek 1 / 2
Grote Bonte Specht - / 1
Pimpelmees 1 / -
Winterkoning - / 6
Koolmees - / 1
Roodborst 1 / 4
Vink - / 2
Merel 7 / 10
Sijs 1 / -
---------------------------------------------
Totaal: 44 exemplaren, 12 soorten, 15:59 uren

zaterdag 27 november 2010

Henri en Hanneke en de razende roodborsten..

Geheel volgens voorspelling is het vannacht weer een paar graden kouder geworden. Bij het opstaan is het -5 graden en tijdens het lopen van de eerste ronde kraakt de bovenlaag van de modder op de looppaadjes als fondant onder je laarzen in stukjes. . In de eerste ronde hangen er 2 roodborsten bij elkaar in het net. De ene is al op 3 Augustus geringd en de ander is een vogel die gisteren alhier een ring kreeg. Vul maar in hoe de hierarchie onder deze 2 vogels verdeeld zal zijn en waarom ze zo dicht bij elkaar in het net hingen. Verder nog 4 merels in deze ronde en in de kooien 3 waterrallen waarbij 1 ral van gisteren terug. In de schapenweide hangt er nog een late zanglijster in de netten. Er komen een paar maal groepen brandganzen recht uit het noorden het eiland overvliegen om even later in de polder te landen, ze waren dus nog niet allemaal gearriveerd. Daarna is het stil in het Glop…. Weer is het stil in het Glop. Er is hoogstens een enkele merel of pimpel te horen en af en toe vliegen er weer wat sijzen over de elzentoppen. Aan het eind van de ochtend sta ik in het bos blaadjes uit de netten te schudden als ik een gesuis door het bos hoor. Het blijkt een havikvrouw te zijn die recht op mij af kwam vliegen maar voor de overkant van de sloot het roer omgooit en ter plaatse van het vorig winter opengezaagde gat als een raket loodrecht omhoog schiet en over het bos wegvliegt. Direct daarna komen 2 buizerden uit het bos omhoog…Enkele rondjes later loopt Evert-Jan langs de netten en haalt een vers geslagen en deels al aangevreten merel uit het net; van roofvogelactiviteit is dus zeker nog wel sprake. Ik ben vandaag tussen de bedrijven door maar alvast met het snoeien van de berken bij sectie 5 begonnen, tijd genoeg, en mooi droog vriezend weer. We hebben vandaag nog even weer kunnen genieten van de middeldonkere buizerd die vandaag vanaf het dak van het gebouw in één van de berken vlak voor het gebouw ging zitten. Helaas met de rug naar ons toe zodat we de ring niet hebben kunnen zien.
Aan het eind van de middag vliegt er weer een wolkje sijzen boven het glop dat bij herhaling weer in de toppen van de berken op de rand van sectie 7 en 6 gaat zitten. Zo ook weer af en toe enkele barmsijzen. Pas in de laatste ronde hangt er bij verrassing in sectie 7 dan toch nog een grote barmsijs, een 'gewGeheel volgens voorspelling is het vannacht weer een paar graden kouder geworden. Bij het opstaan is het -5 graden en tijdens het lopen van de eerste ronde kraakt de bovenlaag van de modder op de looppaadjes als fondant onder je laarzen in stukjes. . In de eerste ronde hangen er 2 roodborsten bij elkaar in het net. De ene is al op 3 Augustus geringd en de ander is een vogel die gisteren alhier een ring kreeg. Vul maar in hoe de hierarchie onder deze 2 vogels verdeeld zal zijn en waarom ze zo dicht bij elkaar in het net hingen. Verder nog 4 merels in deze ronde en in de kooien 3 waterrallen waarbij 1 ral van gisteren terug. In de schapenweide hangt er nog een late zanglijster in de netten. Er komen een paar maal groepen brandganzen recht uit het noorden het eiland overvliegen om even later in de polder te landen, ze waren dus nog niet allemaal gearriveerd. Daarna is het stil in het Glop…. Weer is het stil in het Glop. Er is hoogstens een enkele merel of pimpel te horen en af en toe vliegen er weer wat sijzen over de elzentoppen. Aan het eind van de ochtend sta ik in het bos blaadjes uit de netten te schudden als ik een gesuis door het bos hoor. Het blijkt een havikvrouw te zijn die recht op mij af kwam vliegen maar voor de overkant van de sloot het roer omgooit en ter plaatse van het vorig winter opengezaagde gat als een raket loodrecht omhoog schiet en over het bos wegvliegt. Direct daarna komen 2 buizerden uit het bos omhoog…Enkele rondjes later loopt Evert-Jan langs de netten en haalt een vers geslagen en deels al aangevreten merel uit het net; van roofvogelactiviteit is dus zeker nog wel sprake. Ik ben vandaag tussen de bedrijven door maar alvast met het snoeien van de berken bij sectie 5 begonnen, tijd genoeg, en mooi droog vriezend weer. We hebben vandaag nog even weer kunnen genieten van de middeldonkere buizerd die vandaag vanaf het dak van het gebouw in één van de berken vlak voor het gebouw ging zitten. Helaas met de rug naar ons toe zodat we de ring niet hebben kunnen zien.
Aan het eind van de middag vliegt er weer een wolkje sijzen boven het glop dat bij herhaling weer in de toppen van de berken op de rand van sectie 7 en 6 gaat zitten. Zo ook weer af en toe enkele barmsijzen. Pas in de laatste ronde hangt er bij verrassing in sectie 7 dan toch nog een grote barmsijs, een 'gewone' grote… In die ronde zit er bij terugkomst ook nog een houtsnip rechtop in een mistnet te wachten; ik doe nog een poging om hem te grijpen maar dat blijft bij even aanraken. De vogel hoeft alleen maar op te springen om er vandoor te gaan...
En zo zit er al weer een vangdag op. We beginnen ons langzaam maar zeker te realiseren dat het waarschijnlijk over is. Doordat de sneeuwval die we hier hebben gehad niet dekkend over een groot gebied heeft plaatsgevonden heeft het wellicht een tegenovergesteld effect gesorteerd, het eiland is wat de zangertjes betreft leeggelopen...

Dagtotalen (nieuw geringd/teruggevangen) :
------------------------------------------

Waterral 2 / 1
Zanglijster 1 / -
Winterkoning - / 2
Staartmees - / 1
Heggenmus - / 1
Koolmees - / 1
Roodborst - / 6
Grote Barmsijs 1 / -
Merel 5 / 3
--------------------------------------------
Totaal: 24 exemplaren, 9 soorten, 15:59 uren

vrijdag 26 november 2010

Eerste sneeuw-vangdag op Schier

Gisteravond werden we na de laatste stevige sneeuwbui nogal verrast door helemaal zwaar van de sneeuw doorhangende netten. We zijn dus maar begonnen met het afschudden van de sneeuw hetgeen nog een heel karwei bleek te zijn want veel sneeuw was inmiddels al aangevroren.

In de schapenwei wisten we volledig verrast nog een RANSUIL uit één van de grofmazige netten te halen. Om 01 uur waren we terug op het gebouw zodat deze vogel pas bij deze dagtotalen op de lijst verschijnt. Doordat de vleugelveren nattig waren geworden hebbne we de uil overgehouden en vanmorgenvroeg na fotograferen losgelaten.

Er bleek vannacht ongeveer 8 cm sneeuw te zijn gevallen en dat leverde bij het eerste daglicht een sprookjesachtig tafereel op.


Het had vlak voor het krieken van de dag toch nog even gedooid want volledig onverwacht (we zagen vannacht het vangen van vogels voor vanochtend aan onze neus voorbij gaan) bleken de netten buiten het bos helemaal schoon te zijn. In het bos kleefde alles nog van de vorst aan elkaar en daar deden enkele merels tevergeefs verwoedde pogingen om in het net te belanden. Alle pogingen daar strandden en hoorbaar geirriteerd vervolgden zij schetterend hun weg nadat ze hadden ontdekt dat ze ook over de netten heen kunnen vliegen. Net voorbij de Ebelbrug springt er een houtsnip van vlak naast het net op en vliegt door het bos weg richting ponyweide. In het sneeuw is een afdruk te zien waar ie zat. We vervolgen onze weg door het witte vangterrein en genieten van het typische gedempte geluid dat sneeuw veroorzaakt. Het hele landschap krijgt er op die manier nog weer een extra dimensie bij. Vooral als er dan ook nog eens een paar duizend ganzen in de polder op de wieken gaan…

Sporen zoeken in de sneeuw is ook weer zoiets leuks; we zien meteen dat de hazen de eerste ronde al voor ons hebben gelopen. Op een paar plaatsen treffen we al sporen van muizen die buiten zijn wezen kijken. De schapen zijn vanmorgen bijgevoerd met hooi en 1 van hen heeft meteen kans gezien zich toegang te verschaffen tto de kooi waar de grote voorraad ligt opgeslagen. Bij het volgen van een schapenspoor merken we ook dat er een schaap tussen zit dat al een uitstapje heeft gemaakt onder het gaas van het meteoveld door. Die kan dus ook langs de netten lopen… zouden daar die paar grote gate van eerder dit seizoen door veroorzaakt zijn? Getuige de hoeveelheid wol aan het gaas wordt deze doorgang vaker gebruikt…

Foto: Wintersportwoning te huur voor onbepaalde tijd. Fiets aanwezig.

We hebben in de eerste paar rondes een stuk of 5 nieuwe merels, maar aan niets is echt te merken dat het hier om aankomst van 'sneeuwtrek' zou kunnen gaan. We hebben eerder de indruk dat de vogels al snel reageren op het feit dat we de paden al snel vrij van sneeuw lopen; meteen willen ze gaan foerageren. Bij sectie 4 zien we een watersnip een eindje voor ons uit lopen en vervolgens precies bij de instap naar de rallenkooi de kant inspringen. Als we bij de kooi komen springt hij echter op en vliegt naar het zuiden weg.
Vadaag totaal geen grotere groep barmsijzen gezien, wel regelmatig enkelingen of een vluchtje van een stuk of 5 vogels. Helaas blijven ze wederom allemaal op één na hoog zitten. Die ene die wel laag zit vliegt pal naast de luidspreker weg; het op het verkeerde moment op de verkeerde plek aanwezig zijn heet dat voor een ringer. Er zitten weer meerdere rallen in het terrein (het water is nog niet dichtgevroren) en we doen het met de vangsten helemaal niet slecht, 4 stuks vandaag… De eerste blijkt een afgebroken bovensnavel te hebben waarbij de ondersnavel al een beetje doorgegroeid is. Op de plek van de breuk is zichtbaar dat de snavel zich ter hoogte van de breuk aan het verbreden is. Het gewicht van deze ral valt uiteindelijk nog niet eens tegen, maar je kunt je afvragen of die het bij deze omstandigheden nog wel gaat redden als ie nog blijft. Gedurende de hele dag is ook te merken dat de mezen reageren op de sneeuw, we vangen er heel wat meer dan voorgaande dagen. Daarbij ook een paar oudere vogels waarvan één man sinds 2007 al 11 keer in onze handen is geweest. Aan het einde van de middag vangen we op één van de klassieke sperwerplekken de SPERWER-vrouw terug die vorige week door Wil Gerritse en Gerrit Gerritsen geringd was.

Gedurende de middag heeft het enkele uurtjes een klein beetje gedooid; niet genoeg om de sneeuw ook van de grond weg te krijgen, maar de meeste boomtoppen zijn weer sneeuwvrij geworden. Echte sneeuwtrek is vandaag dus nog uitgebleven, we zien dus wel wat de dag van morgen weer brengt.

Dagtotalen (nieuw / teruggevangen) :
------------------------------------

Sperwer - / 1
Merel 10 / 5
Waterral 4 / -
Koperwiek 2 / 1
Ransuil 1 / -
Pimpelmees - / 2
Winterkoning - / 3
Koolmees 1 / 8
Roodborst 1 / 3
Vink - / 3
---------------------------------------------
Totaal: 45 exemplaren, 10 soorten, 15:59 uren

woensdag 24 november 2010

Sneeuwwit.... Wytgatbarmke !!!

De wind is afgelopen nacht behoorlijk afgenomen. Tijdens de eerste ronde staat er nog slechts een zwakke 2 bft uit de Noordoosthoek. Het is al wel kouder dan gisterochtend. Al gaat het maar om 2 graden minder, het is goed voelbaar. Het rallengeluid heeft weer de hele nacht gedraaid tot protocoltijd, maar wederom merken we in de kooien geen resultaat, al zitten er wel meerdere in het terrein.
We vangen een pimpel uit 2007, als adulte vogel geringd, nu minimaal 5 jaar oud, en voor de 20e maal gecontroleerd. In die ronde ook nog eens 3 ongeringde pimpels verspreid door het hele vangterrein.
In de ronde van 10 uur hebben we een merel teruggevangen die hier vorig jaar als 1e jaars vogel in Oktober geringd is, daarna dit jaar alleen maar enkele malen in het broedseizoen is gevangen en nu pas voor het eerst in het najaar is gevangen. Een mooi voorbeeld van vestigen na postjuveniele dispersie, gevolgd door territoriumvestiging en nu opvetten voor de winter want de vogel had maar liefst vetgraad 4 en een gewicht van 120 gram. Kortom, helemaal klaar voor de naderende koude. Het is echt heel ander weer dan we deze week gewend zijn, er volgen meer en meer opklaringen en de zwakke wind maakt het heerlijk rustig. Er vliegen duidelijk weer groepjes sijzen en barmsijzen boven het elzenbos. Zouden ze dan nu met dit weertype naar beneden willen komen? Ja, enkelen doen dat vandaag. In de ronde van uur komen we in het bos de hoek om en zien nog net een sperwer bij een net wegvliegen. Dichterbij komend treffen we 2 barmsijzen aan waarvan er 1 losjes in het net ligt en dood blijkt te zijn. Nadere beschouwing levert een gapende wond in de borst op; de sperwer is dus met deze vogel in de poten het net ingevlogen en heeft er wellicht nog een andere bij ingejaagd. Heb je eindelijk een barmsijs… Met de andere vogel die er een paar meter naast hangt is gelukkig niks aan de hand. Aan het eind van het elzenbos, bij de Ebelbrug vliegt een groep barmsijzen hoog uit de proppenrijke toppen van de elzen weg en als we bij sectie 7 aankomen haalt Hanneke daar een heel contrastrijk exemplaar uit het net. WOW !!!!!!! Een adulte barmsijs-man waarvan de stuit zo stuitend is dat je een zonnebril wil opzoeken…. En op die stuit zit ook nog een prachtig fijne roze gloed. Wat een subliem getekend dier, mooier dan de beste schilder van het kostbaarste Chinees porselein kan schilderen… We weten al zeker dat dit een witstuitbarmsijs zal zijn, maar bij het nemen van de biometrie (de vogel blijkt te klein voor Carduelis hornemanni hornemanni - Groenlandse Witstuitbarmsijs) en het vergelijken daarvan met de lijst met ondersoorten blijkt dat het om de ondersoort Carduelis hornemanni exilipes gaat, die broedt in N-Eurazië en N-Amerika. De koptekening is ook anders (minder bruinig op vooral de wangen) dan je op de meeste foto's van de hornemanni hornemanni ziet). Een heel uitgebreide documentatie van deze toch wel moeilijke groep is te vinden onder :
http://vwg.natuurkoepel.be/archief/Determinatietabel%20voor%20Barmsijzen.pdf
Het is tevens een nieuwe soort voor VRS Schiermonnikoog.




De rest van de middag verloopt zonder verdere opmerkelijke zaken en we vangen ook amper nog andere vogels. De voorlaatste 2 rondes zijn weer nulrondes, maar in de laatste ronde vangen we 2 vogels en dat zijn voor ons allebei nieuwe soorten voor deze week, een putter en een tjiftjaf. Nee, die laatste is een gewone….
Het is inmiddels weer een prachtig halfbewolkte een koude avond met veel maanlicht en het hopelijk aanlokkelijke geluid van een waterral op de repeat-stand. Uit het binnenland komen al de eerste berichten binnen over de eerste sneeuw van de winter. We zijn benieuwd hoe de wereld er morgen uitziet als we wakker worden, net zo wit als….?

Dagtotalen (nieuw / teruggevangen):
-----------------------------------

Winterkoning 1 / 1
Koolmees - / 1
Roodborst 1 / 7
Vink 1 / 3
Merel 1 / 5
Putter 1 / -
Koperwiek 1 / -
Sijs 2 / 1
Tjiftjaf 1 / -
Grote Barmsijs 1 / -
Pimpelmees 3 / 2
Witstuitbarmsijs 1 / -
---------------------------------------------------------------------------
Totaal: 34 exemplaren, 14 nieuw en 20 terugvangsten, 12 soorten, 15:59 uren

dinsdag 23 november 2010

Grielen !!!

Nee, dan bedoel ik niet een leuke waarneming of vangst van…. Maar een verwijzing naar een werkwoord. Het was vandaag zo miserabel met het aantal vogels in het Glop dat het een echte dag was om te gaan GRIELen, kortom ringen invoeren voor het Vogeltrekstation. Bij het lopen van de eerste ronde stond er meteen al behoorlijke wind, 5 bft uit NNO. De netten in het bos zaten voller met blad dan het aantal bladeren dat ik afgelopen dagen nog aan de bomen meende te hebben zien zitten…. Ook waren we deze ochtend meteen weer in de gelegenheid om het oude ambacht van elzenproppenpeuteren weer eens te beoefenen. In 1 van de rallenkooien zat een waterral en pas op de terugweg van de ronde hingen er 2 merels in de netten vlakbij de bosluidspreker, beide ongeringd.
Er vlogen vandaag ook weer barmsijzen en sijzen boven het terrein, op een gegeven moment vlogen er bij het vertrek voor een ronde net een stuk of 30 barmsijzen laag over het gebouw richting het geluid. Het resultaat is te zien op de dagtotalen….
We hebben tijdens het ontbijt nog enige tijd zitten kijken naar een mooie bonte (1/2 donker kleed) 1e kj buizerd die in het berkenbos voor het gebouw neerstreek. Hij/zij bleek een ring aan de rechterpoot te dragen, maar vloog te snel weg voordat de telescoop er goed op gericht kon worden. Wel een heel mooi getekend beest. Verder ook nog 2 maal een havik boven het berkenbos zien langsjakkeren.
Na de middag haalde de wind bij het nog weer iets verder doordraaien naar NNW aan naar 6 bft en moesten vaker en vaker de niet meer zo heel strak staande netten uit de struiken losgepeuterd worden. De vangsten werden er alleen maar hopelozer op. In de gehele middag werden slechts een koolmees, een roodborst en 2 waterrallen gevangen. We gaan de duisternis in met een mooie bijna volle krimpende maan bij een halfbewolkte lucht en de gespannen hoop dat de naderende koudeperiode nog een golfje vogels zal gaan brengen…. Ook de laatste avondronde levert geen nieuwe vangsten op, al zien we onder het schijnsel van de maan nog wel een waterhoen van de takken springen en keurig over het gaas van één van de wieken bij de kooien klimmen.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen) :
--------------------------------------------

Waterral 2 / 2
Roodborst 1 / 2
Merel 2 / 1
Koperwiek - / 1
Koolmees - / 1
Vink 1 / 1
--------------------------------------------
Totaal: 14 exemplaren, 6 soorten, 15:59 uren

maandag 22 november 2010

Toename barmsijzen

Bij vertrek voor de eerste ronde is het buiten al 5,8 graden. Dat voelt nog lekker zacht aan, maar een prachtige knaloranje lucht in het oosten kondigt al wel wat aan….In de loop van de ochtend draait de dan nog zwakke wind van Oost naar Noordoost en haalt in kracht aan naar 3 bft, het wordt er meteen een stuk onaangenamer van. Er was vanmorgen wat vangsten betreft vooral sprake van een herhaling van zetten ten opzichte van gisteren. Het rallengeluid dat vannacht gedraaid heeft resulteert vandaag in de vangst van 3 nieuwe rallen. Opvallend is daarbij dat 1 exemplaar nog geheel bruin is van het nog verse eerste postjuveniele kleed waarvan alle veerranden nog moeten afslijten tot het grijze kleed tevoorschijn komt. De vogel lijkt in goede conditie te verkeren, maar tijdens het meten lopen verlaten tientallen mijten de vogel om aan een ongecoordineerd lijkende dooltocht over m'n hand te beginnen. Ook de overige 2 rallen zijn nog voor een groot deel bruin, maar zeker in mindere mate. Verder vrijwel volledige stilte in het Glop, alleen de gebruikelijke vogels waarvan er soms wel eentje een keer een foutje begaat en dan toch nog in een net beland terwijl je dit soort vogels meestal prachtig een sprongetje over het net ziet maken omdat ze precies weten waar die staan. Zo vingen we vandaag ook een pimpel uit 2008 die duidelijk door een gat in het net was gevlogen maar waarschijnlijk door een windvlaag netmateriaal had geraakt en met dat materiaal door dat gat was geschoten. Dat zijn dan de echte puzzeltjes die je moet herleiden… Toch was er ook wel wat beweging te bemerken. Ik hoorde in ieder geval 1 keer een ijsgors overkomen, enkele veldleeuwerikken en later op de ochtend ook nog een boomleeuwerik die even in de berken heeft gezeten die op de rand an sectie 7 en 6 staan.
Maar wat vandaag het meest opviel onder de avifaunistische vertegenwoordigers was wel de aanwezigheid van duidelijk meer barmsijzen en sijsjes. Regelmatig vloog er een groepje barmen over het vangterrein en reageerde ook duidelijk op het geluid dat na de protocolaire tijd aangezet werd, maar in de struiken gaan zitten danwel in de netten belanden, ho maar.
We vingen vandaag net als gisteren, weer een zwartkop, ditmaal een vrouwtje, maar even vet en een vrijwel gelijk gewicht als het mannetje van gisteren, 22,3 gram. In de vroege ochtend hebben we een paar kleine buitjes gehad en in de tweede helft van de middag begint een buiengebied dat vooral ten noordwesten van de westelijke waddeneilanden ligt uit te groeien en intensiveren en daar krijgen we hier ook een paar buitjes van mee. Tussen gisterochtend en vanmiddag is er 4,5 mm regen in de meter terechtgekomen. In de avond staat het geluid van waterral weer aan maar levert dat tot het ter kooie gaan nog geen vangsten op. Wel zit er al heel wat eikenblad in de grofmazige netten die voor het sluiten toch echt nog even leeggepeuterd moeten worden...

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-----------------------------------------------------------

Waterral 3 / -
Koperwiek - / 1
Heggenmus - / 1
Zwartkop 1 / -
Roodborst 1 / 4
Pimpelmees - / 2
Merel 1 / 7
Vink 2 / 1
Zanglijster 1 / -
Sijs 1 / -
------------------------------------------------------------
Totaal: 26 exemplaren, 10 nieuw geringd en 16 teruggevangen.

zondag 21 november 2010

Zondag 21 November 2010 : Zondagsstilte.

Gelukkig vanmorgen geen mist en mooi windstil weer. Maar ook …...geen vogels.
Een enorme stilte hing over het glop; ik kan niet zeggen over het eiland want de ganzen hadden al weer flink lawaai tijdens het invallen van grote groepen brandganzen. Vrijwel geen zichtbare trek, slechts een paar groepjes sijzen die uit Noordoost van redelijk hoog het Glop binnen leken te komen. In de 1e ronde slechts 4 vogels en in de 2e al terugval naar 2 vogels. Tijdens die ronde kwamen er wel weer een paar barmsijzen overvliegen en zagen we 2 groepen van 20 - 30 kramsvogels richting zuidwest vliegen. We vingen nog een ongeringde zwartkop man met een flinke lading vet en een gewicht van 22,2 gram.
De vangsten blijven beperkt tot rondjes van 0 of 2 tot 4 vogels. En zo sukkelen we de dag door die zonder bijzondere vermeldenswaardige zaken verliep. Het verjaardagsgezelschap zag bij de bunker tijdens een ochtendwandeling naar het strand nog een ruigpootbuizerd, maar ook zij constateerden net als Barbara Bezemer dat er vrijwel geen vogels op het eiland aanwezig waren. Ook de rallen deden het zwijgen er vrijwel de gehele dag toe; slechts enkele malen kwam er geknor uit de struiken.
Na het middaguur begon langzaam maar zeker de wind aan te trekken en aan het eind van de middag stond er een snijdende oostenwind van 4 bft. Vanaf 20 uur staat het rallengeluid in het vangterrein aan, we wachten af wat dat nog mag opleveren.

Dagtotalen (nieuw / terugvangsten):
-------------------------------------------------------

Koolmees 0 / 1
Merel 4 / 6
Pimpelmees 0 / 2
Rietgors 1 / 0
Roodborst 0 / 2
Sijs 0 / 1
Vink 1 / 2
Winterkoning 1 / 0
Zwartkop 1 / 0
--------------------------------------------------------
Totaal: 8 nieuw geringd en 14 terugvangsten = 22 vogels.

Zaterdag 20 November 2010: Naar Schier !

Vanmorgen om 06:45 uur uit Raalte vertrokken voor de laatste ringperiode op Schiermonnikoog. Het was een mistige nacht en bij het eerste licht bleek dat het in het Groningerland licht vroor, de wegbermen hadden wit uitgeslagen randjes.
Tijdens onze overtocht zagen we op een vrijwel rimpelloos Wad een adult wijf slechtvalk jagen vanaf 1 van de bebakeningstonnen. Verder
verliep de overtocht door een in nevelen gehuld Wad met extra verhoogd water, kortom, desolaat landschap. Bij aankomst bleek het
inmiddels te zijn gestart met miezerige motregen. In het glop meteen de 1e ronde gelopen en dat leverde meteen een flinke lift in de
dagtotalen want we wisten de score te verhogen van 6 naar 8 vogels. Daarna de 2e ronde nul van de dag en daarna een ronde met 4,
waarvan 1 ongeringd (koperwiek). Af en toe zien we hoog in de elzen een groepje van circa 30 sijzen foerageren maar ze komen nog niet af op de flinke hoeveelheden zaad op het pad en langs de slootkant. Ook horen we bij het gebouw een klein groepje barmsijzen overvliegen.
\M'n beide Spaanse collega's van het NIOO zijn onder de indruk van de grote aantallen ganzen in de polder. Symen meldde in de middag
dat er een roodhalsgans tussen de brandganzen zat en die melding kon de Spanjaarden niet binnenhouden. Voor een kort moment hebben
ze hem kunnen zien lopen, de vogel liep daarna in een greppel. In de loop van de middag werd de motregen die met tussenpozen het
dagbeeld bepaalde langzaam aan meer normale regen. Dit hield aan tot de duisternis dus extra rondes lopen, vooral met onhoudbaar enthousiasme door Evert-Jan (bedankt !) was noodzakelijk. In één van die rondes vloog er voor ons uit een sperwer in een grofmazig
net bij sectie 5. De vogel, een 1e kj man) bleek een versgeslagen prooi bij zich te hebben, een eerder vandaag geringde adulte vink,
waarvan hij de kop al had afgerukt. In de schemer kwam de mist al snel opnieuw opzetten en avondvangsten bleven zo goed als uit.
In het donker vanwege de dikke mist maar geen rallengeluid gedraaid, destemeer omdat het dorp met een bezoek vereerd moest worden
om de verjaardag van Hanneke te vieren. Aangekomen bij v.d. Werff had het shantykoor zich keurig aan de afspraak gehouden...
enkele leden stonden bij binnenkomst al op het biljart te zingen. Kortom, het werd nog een gezellige boel in een stomend voorcafé…


Dagtotalen (nieuw / terugvangst):
---------------------------------

Koperwiek 1 / 0
Merel 2 / 5
Roodborst 0 / 2
sijs 0 / 1
Sperwer 1 / 0
Vink 3 / 4
Waterral 1 / 1
Winterkoning 0 / 1
-----------------------------------
Totaal: 8 nieuw en 14 terugvangsten

dinsdag 16 november 2010

De eerste avondcontrole

Het was gisteren qua weer een prachtige dag waarop we eerst druk zijn geweest met het leeg sjouwen van het zolder van het schoolgebouw waar we 's winters altijd nestkasten timmeren voor de vogelwerkgroep. De ruimte moest worden vrijgemaakt omdat er een verbouwing plaatsvindt. De verhuurder was zo vriendelijk geweest om voor de tussenliggende tijd een gesloten container voor ons te huren waar we al ons hout en nestkasten in kunnen opslaan. Met 4 man en 1 vrouw zijn we de hele middag aan het sjouwen geweest, en nu kan dus het timmeren beginnen.
Gisteravond zijn we begonnen met het avondcontroleseizoen. Omdat we pas later op de avond op het idee kwamen om te gaan zijn we naar het nestkastenterrein in de Meene gegaan. Onderweg was in het buitengebied haast geen hand meer voor ogen te zien door de dikke flarden mist die tengevolge van het mooie weer en een windstille avond over de velden schoof. Een wel erg mystiek landschap. Aangekomen in het bos bleek dat er zich een flinke slaapplaats van kauwtjes en zwarte kraaien had gevestigd. Meteen gingen de vogels op de wieken en gaven duidelijk blijk van hun ongenoegen over onze aanwezigheid. Bij het verplaatsen door het bos was te merken dat ze aan de andere kant al weer in de bomen neerstreken.
De bezetting van de nestkasten was goed te noemen, we hadden in 35 gecontroleerde kasten in totaal 30 vogels zitten. Daarbij ook een voor dit bostype (vooral esdoorn, es en jonge beuk) opmerkelijk en onverwacht aantal boomklevers. Die hebben we allen van kleurringen kunnen voorzien voor het RAS-project boomklever; 1 exemplaar was al een lokale broedvogel die al kleurringen droeg. Bij de koolmezen 4 terugvangsten, 3 x lokaal en 1 vogel van een nestkastenterrein 4 km verderop in Noordelijke richting.

Totalen :
-------------------------------------------

Koolmees 19 nieuw en 4 terug
Pimpel 1 nieuw en 0 terug
boomklever 5 nieuw en 1 terug.
-------------------------------------------
Totaal 25 nieuw geringd en 5 gecontroleerd.

dinsdag 9 november 2010

Vangmiddag op de grote en kleine Bree

Vandaag na meerdere dagen met regenachtig weer, harde wind en vooral veel val van eikenblad nu toch maar besloten om een halve in plaats van een hele vangdag op de Bree te houden want het weer ziet er voor de komende dagen totaal ongeschikt uit. Ook vanmorgen regende het aanvankelijk, maar werd het in de loop van de ochtend beter. Om 12:30 uur hadden we alle netten staan en begonnen de mezen vanzelfsprekend meteen in te vliegen. We hoorden tijdens het opbouwen al het geluid van goudvinken en dat geluid klonk duidelijk anders dan ónze eigen' goudvinken. Meteen in de eerste ronde hadden we zowel een man als vrouw in het net hangen. Ze hadden inderdaad de kleuren zoals noordse goudvinken, veel contrastrijker en feller gekleurd dan het beetje fletse en vuile van onze Nederlandse goudvinken. Later in de ringhut bleek echter dat de maten te klein waren voor deze nominaat van de goudvink, maar ook weer te groot voor de europea. dus ja, waar hebben we dan mee van doen? Na puzzelen in het kenmerkenboek van Svensson hebben we het er maar met een vraagteken op moeten houden dat het mogelijk de ondersoort coccinea is. Deze komt voor in zuid-duitsland en zuidoost Frankrijk, kortom, de alpenregio.

zaterdag 6 november 2010

Nationale natuurwerkdag

Vandaag druk geweest met het knotten van wilgen in het kader van de nationale natuurwerkdag. We hadden een klein groepje enthousiastelingen die zich via de website van de natuurwerkdag hadden opgegeven. Als we alleen naar het weer hadden gekeken en deze opgaves niet hadden gehad, dan waren we zeker niet gegaan want met het erbarmelijke miezerabele weer van de afgelopen dagen was het niet echt aantrekkelijk te noemen.... We hadden daarom de aanvangstijd al opgeschoven naar 11 uur want het zou voor die tijd nog steeds regenen. Nadat Hanneke en ik de beide spandoeken hadden opgehangen doken we rap de auto weer in want de volgende bui meldde zich al weer. Maar goed, na het arriveren van de deelnemers waren nog slechts een paar buitjes ons deel maar bleef het de rest van de dag droog. we hebben vandaag een begin gemaakt met het knotten van de wilgen op het terrein van Vitens bij de Goorse watertoren.

Door gebrek aan vrijwilligers op de juiste datums waren we daar de laatste 2 winters niet aan toegekomen en dat merkten we vandaag... Op de wilgen stonden staken tot 15 cm dikte en van 7 meter lang. Dat werd met alleen handzaagjes en takkenscharen toch stevig werken. Tijdens het werk was er na het opknappen van het weer toch ook nog enige vogeltrek. Af en toe kwamen er enkele grote barmsijzen over en in de achterliggende rij elzen zat regelmatig een groepje van ongeveer 30 sijzen. Tijdens het knotten stortte één van de torenvalken van de dichtbijzijnde nestkast op een muis op ongeveer 30 meter afstand van de knotters. ook kwam er nog een groepje van 12 pimpels in zuidwestelijke richting overgevlogen en zag ik op een gemaaid graslandje bij de pompinstallatie maar liefst 14 merels zitten. Even later zat daar ook een groene specht op miereneitjes te foerageren. Tegen de schemer zat de natuurwerkdag erop en keerden de deelnemers moe maar voldaan naar huis nadat we eerst nog een zwik wilgentenen op het dak van de auto van één van de deelnemers hebben geknoopt. Ik vraag me af hoe deze man thuis is gekomen want hij moest er dwars mee door Hengelo en had een sleep van 1,5 meter aan takken achter zijn auto uitstekend....

maandag 1 november 2010

Weer op de been ! Naar de mezen op de Bree....

Vandaag eindelijk weer eens op pad kunnen gaan. De weersomstandigheden zouden niet perfect zijn, maar na wat we nu al dagenlang hebben gehad en nog zullen krijgen is dit de beste dag van de week, dus op pad....
Om 06 uur met Hanneke vertrokken naar de Bree. Onderweg was er na de mist en windstilte van gisteravond iets meer zich, al bleef het nevelig. In rap tempo de netten opgezet en op 3 plaatsen het geluid aangezet. We draaiden aanvankelijk de mix van merel en koperwiek en vanaf het eerste licht werd het geluid van mezen er bij ingezet. Dat laatste vanwege de stevige mezentrek die er de laatste maand gaande is. Daarbij zijn op het redelijk in de regio liggende ringstation in Overdinkel in de afgelopen 2 maand al 1200 koolmezen geringd waarbij 2 pimpels met een ring uit Estland en 1 koolmees met een Russische ring. Door het hardnekkige mistroostige en dampige weer kwamen de vangsten pas laat op gang. We hoorden wel overtrekkende koperwieken en enkele merels (we vingen er in de 1e ronde 3) maar verder viel de zichtbare trek dus nogal tegen.
Vaanf de 2e ronde arriveerden de mezen. Opvallend genoeg zaten er vanaf dat moment meteen eigen geringde en gekleurringde koolmezen uit het RAS-project bij. Die duiken meestal pas iets later op de ochtend op de vangbaan op. Hun vroege verschijning heeft vooral te maken met het feit dat die vogels nu nog niet zo vast zitten aan het verdedigen van hun territorium en dus vroeger van huis kunnen. Meteen zitten er ook al wel ongeringde mezen tussen die in tegenstelling tot de locals iets trekvet hebben, dat zullen wel de vogels met Russische, Baltische of Noordelijke??? oorsprong zijn. We vangen vanaf de 2e ronde de hele dag door ongeveer 40 vogels per ronde. Da's een lekkere verdeling om relaxed door te kunnen werken en bij de koolmezen en boomklevers die ooit eerder in een nestkast zijn aangetroffen kleurringen aan te leggen voor het RAS-project. we hebben ook een paar keer een klein groepje pimpels bij elkaar in de netten hangen. Het valt daarbij op dat ze forse vleugelmaten hebben van rond de 69 tot 71,5 mm en flinke helder witte brede toppen op de armpendekveren en in veel gevallen ook witte topjes op de staartpennen en handpendekveren. Net zoals bij de Noordse goudvink hebben ze een veel contrastrijker verenkleed dan de lokale pimpels.


Foto's: Pimpels met opvallende witte veertoppen.

We wachten met spanning op de eerste buitenlandse ring die we bij de mezen aan zullen treffen; die wens blijft vandaag echter nog onvervuld. Een paar keer horen we een enkele grote barmsijs of een paar koperwieken over de ringbaan vliegen, maar er belandt er geen in de netten. Voor de tijd van het jaar hebben we aan het eind van de dag dan ook een beperkt soortenpalet, soorten die vandaag te verwachten waren maar ontbraken zijn zwarte mees, kuifmees en goudhaan. De laatste 2 wel gehoord maar niet gevangen. Ook vinken waren er vrijwel niet aanwezig terwijl er nu toch wel groepjes op de zaden van de nabijgelegen wildakker zouden moeten zitten. Volgende vangdag (liefst zo snel mogelijk, maar ja het weer....) zien we wel weer.

Dagtotalen: (nieuw geringd / teruggevangen) :
---------------------------------------------

Grote Bonte Specht 1 / -
Matkop - / 3
Winterkoning 3 / 1
Pimpelmees 35 / 9
Heggenmus - / 1
Koolmees 42 / 58
Roodborst 6 / 1
Boomklever 2 / 2
Merel 4 / 1
Boomkruiper 1 / -
Staartmees - / 2
Vink 1 / -
Glanskop 2 / 4
----------------------------------------------
Totaal: 179 exemplaren, 13 soorten, 10:30 uren

zaterdag 16 oktober 2010

Ziek naar huis...

Vanmorgen niet eens een poging ondernomen om op tijd op te staan. Afgelopen nacht al 3 keer door het huisje lopen spoken met maagkrampen en vanmorgen was dat nog niet veel beter... dus in de loop van de ochtend de spullen maar in de rugak gestouwd en begonnen aan de fietstocht naar het dorp en de veerboot. Dat was een leuk vooruitzicht want wederom had ik het weer voor elkaar dat ik precies op de dag van vertrek de wind pal van voren had met een stevig doorstaande kracht 6 bft. Net buiten het Bomenland knalt de wind er helemaal op los en geeft m'n lichaam zich gewonnen. Ik wordt draaierig in m'n hoofd en voor ik het weet sta ik in de berm over te geven. Dat gebeurt later voorbij camping Lange Paal nog nog eens een keer en slap als een dweil kruip ik verder richting dorp. Mensen die mij onderweg hebben gezien moeten hebben gedacht dat er een dronkelap over straat ging of in de berm stond te spugen. Toch blijft het vreemd dat niemand maar dan ook niemand onder die omstandigheden bij het zien van een omgevallen fiets vol bagage en een voorovergebogen persoon in de berm even stop om te vragen of die persoon hulp nodig heeft...
Na een ploetertocht van 1 uur en een kwartier (ik was nog wel extra op tijd vertrokken) kom ik net op tijd in het dorp aan om nog in te schepen op de boot. En toch is mij onderweg nog wel opgevallen dat er links en rechts langs de Postweg leuke aantallen oeverpiepers zaten. Van lijsters was amper iets merkbaar. Vogelaars waren er echter wel volop op het eiland. Op de meeste plaatsen kon je haast nergens om je heen kijken zonder ergens kijkers of statieven te zien. op zo'n dag zal er niet veel aan leuke soortjes gemist worden op het eiland.
De overtocht naar Harlingen was wel een heel mooie. Er was duidelijk een wedstrijd gaande met zeilboten van de bruine zeilvaart. Met een stevige zeebries en mooie wolkenluchten geeft dat een prachtig schouwspel met door de wolken brekend zonlicht op een groep van zeker 40 zeilboten aan de horizon.

vrijdag 15 oktober 2010

En je hebt menselijk wrakhout...

Vanmorgen naar de baan gefietst met droog weer maar de Postweg was al wel nat van eerder in de nacht gevallen regen. Op de baan aangekomen stond Holmer al bij het trekhout te wachten op de eerste merels die zich na korte tijd al lieten zien in het hout. Vrij snel daarna sprong de eerste vogel op het slag en daarna volgden er nog enkele. Op het moment dat de vijfde van tussen de lurven het slag opliep was het tijd om het net dicht te trekken. 4 stuks waren het resultaat. Snel werden de vogels uitgehaald en werd het net weer opengelegd om mogelijk nog een tweede slag te slaan. Er meldde zich al snel een nieuwe merel op het slag, maar deze was net te snel en schoot bij het dichttrekken van het net onder de staalkabel door. Ondertussen begonnen ook tussen de mistnetten de nodige vogels in te vallen. Het waren vooral merels, maar ook zag je koperwieken met draaiende en afremmende vliegbewegingen naar beneden komen om vervolgens met lange nekken te gaan zitten luisteren naar het lokgeluid. De eerste ronde langs de netten leverde ongeveer 15 vogels op. Da's niet veel vergeleken met waar we inmiddels aan gewend waren. En na een paar rondjes werd wel duidelijk dat het een dag werd met vooral lijsters en dat er hoegenaamd niks aan nieuwe kleine zangertjes tussen de netten zat. Wel vingen we veel van het kleine spul van de afgelopen dagen terug, en ook nog enkelen van meer dan een week geleden. Je gaat je dan afvragen hoe opvallend het is dat, om maar een voorbeeld te noemen, bij de goudhanen het terugvangstpercentage altijd zo hoog ligt (sommige exemplaren vang je meermalen terug), maar dat we nou net die goudhaan met die Estoniaring maar 1keer hebben gevangen...
Er is vandaag opvallend meer sperwer-activiteit in de polder. Regelmatig laat er zich één zien en maar liefst driemaal zie ik er meer dan 1 tegelijkertijd aan het mobben met 2 blauwe kiekendieven en/of een buizerd of kraai. Ik vertrek vroegtijdig van de baan want ik voel mij sinds gisteravond niet lekker en dat wordt er niet beter op. Ook langs de Postweg zie ik nog 3 sperwers, en ook nog een groepje van een stuk of 20 goudplevieren dat in een prachtige synchroonvlucht landt bij de plasjes in de 1e Kroonspolder. Bij de zwaluw aangekomen is de lichte regen inmiddels overgegaan in gestage regen. Snel haal ik de accu van de fiets om die in het laadhok te wisselen voor een volle accu en duik na het nuttigen van een warme grog m'n bed in. Maar eens zien waar dit op uit gaat draaien...

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Waterral 2 / -
Vuurgoudhaantje 1 / -
Heggenmus - / 1
Pimpelmees 1 / 3
Roodborst 3 / 17
Koolmees 5 / -
Merel 120 / 9
Spreeuw 1 / -
Kramsvogel 1 / -
Vink 5 / -
Zanglijster 13 / 1
Keep 10 / -
Koperwiek 30 / -
Grote Barmsijs 4 / -
Kleine Karekiet 1 / -
Kleine Barmsijs 3 / -
Zwartkop 3 / 5
Rietgors 2 / -
Goudhaantje - / 9
----------------------------------------------
Totaal: 250 exemplaren, 19 soorten, 12:30 uren

donderdag 14 oktober 2010

Wrakhoutdag.

De wind heeft afgelopen nacht aangehaald naar 4 bft NNW en de bewolking is in het donker al zwaar. Al bij vertrek vanaf het huisje de Zwaluw al zo zwaar dat er heel fijne druppeltjes tegen het raam spatten. De term motregen dekt de lading echter niet, de lucht is gewoon zwaar verzadigd. Onderweg zijn er vrijwel geen piepjes te horen, hooguit af en toe een koperwiek-roepje. Ook in de schemer is het behoorlijk stil, maar uiteindelijk kan Holmer toch nog twee slagen met merels maken. die komen in de eerste 2 rondes goed de baan op, net als roodborsten, maar daarna zakt het al snel in met de vangsten. We vangen maar weinig opmerkelijks en de aantallen zijn ook een stuk lager. In de polder zit gedurende meerdere uren en met enige regelmaat een sperwer te mobben met een zwarte kraai. Een prachtig schouwspel van synchroonvliegen, maar af en toe zijn de rollen omgekeerd. Verder jakkert de juveniele slechtvalk nog weer een keer (of meer, maar dat zien wij niet....) op volle snelheid dwars door de polder en jaagt alle steltlopers en de bergeenden en ganzen de stuipen op het lijf. De vogels die we vanmorgen vangen zijn meer nog dan gisteren uitgesproken wrakvogels oftewel wrakhout. Broodmager en afgevlogen door de kennelijk zware reis en/of verminderde vertrekconditie in combinatie met gedwongen vertrek. Ik bedoel maar, als tuinfluiter moet je toch wel een keer vertrekken...
Om 11 uur ontvangen we weer een excursie. Ditmaal leggen we aan 8 mensen het fenomeen vogeltrek uit. Er is echter een echtpaar bij waarvoor het geheel nog gesneden koek is want zij bleken jarenlang assistent te zijn geweest op de ringbaan in de Amsterdamse waterleidingduinen. Vlak voor het eind van de excursie verschijnt er nog een echtpaar met 2 honden; die hebben pech gehad, we kunnen het hele verhaal niet even in een bom verpakken en er zijn ons door de beheerder van het terrein duidelijk regels opgelegd hieromtrent. Bij aanvang van de excursie is Leo Heemskerk gearriveerd, onze assistent voor 2 dagen. Hij is in opleiding voor een eigen ringvergnning bij VRS Castricum en merkt al snel dat ie niet met z'n neus in de boter valt, maar dat het anderzijds ook veel slechter kon... Voor het excursietijdstip vangen we nog weer een eerstejaars grote barmsijs. Ditmaal is ook dit vogeltje weer zeer fotogeniek en is iedereen onder de indruk van de rek die zo'n exemplaar in z'n/haar lijf heeft om zich vanuit een situatie van honger vervolgens toch weer vol te vreten en trekvet aan te leggen.
De rest van de dag gebeurt er eigenijk van alles wat, maar is het bij de vangsten bij zowat alle vogels een herhaling van zetten ten opzichte van voorgaande dagen; even pas op de plaats dus...
Om 16 ur arriveren Frank Majoor en Erik van Winden. Frank duikt vrijwel meteen gewapend met takkenschaar en boodsachappentas de struiken bij de jengelbox in om daar een stel wilgen om te toveren in lijsterbesstruiken. Eens kijken wat daar allemaal gek op is.
De laatste 2 rondes bestaan vooral uit het uitzwaaien van vertrekkende mederingers en ook nog een laatste kleine opleving met merels en koperwieken. Daarna sluit de tent voor vandaag en wachten we af wat de slechte weersverwachting voor morgen tengevolge heeft.

Dagtotalen (nieuw / teruggevangen):
-----------------------------------

Waterral - / 1
Goudhaantje 23 / 16
Roodborst 20 / 13
Pimpelmees 2 / 3
Merel 73 / 12
Koolmees 1 / 4
Zanglijster 8 / 2
Spreeuw 1 / -
Koperwiek 25 / -
Vink 17 / -
Tuinfluiter - / 2
Keep 8 / -
Zwartkop 9 / 4
Grote Barmsijs 1 / -
Tjiftjaf 3 / 1
Rietgors 4 / -
----------------------------------------------
Totaal: 253 exemplaren, 16 soorten, 12:30 uren

woensdag 13 oktober 2010

vogels uit koude streken...

Wat hebben we toch een mazzel tot nu toe... vandaag kunnen we zelfs naar de baan fietsen met totaal geen zuchtje wind. Pas later op de ochtend zal er af en toe een zuchtje van 0-1 bft op komen zetten maar daar houdt het wel mee op. Bij het ochtendgloren is het wel zwaar bewolkt en gedurende korte tijd is het zelfs ronduit dreigend in de lucht en lijkt het ieder moment te kunnen beginnen met regenen. dat blijft echter uit. Na het lopen van de 1e ronde kijken we op van de aantallen vogels die we binnen weten te brengen. We spreken zelfs de gedachte uit dat we vandaag waarschijnlijk wel voor het eerst deze week het huisje bij daglicht zullen zien. De vogels van de eerste 2 rondes zijn uitgesproken wrakhout. Allemaal broodmager en vrijwel allemaal kansloos om nog van het eiland af te komen. Het zullen de restanten van de vogels van afgelopen dagen zijn en er zullen afgelopen koude nacht heel wat vogels op het eiland het leven hebben gelaten...
Maar vanaf de derde ronde komt er meer leven in de brouwerij en zien we duidelijk meer trek in de lucht. In de netten vangen we vooral meer goudhaantjes en ook de roodborsten laten zich nog steeds niet onbetuigd. Op het slag zitten 2 geringde roodborsten waar er voorgaande dagen nog 1 het grasveldje claimde. Het duurt dan ook maar even of ze zoeken de confrontatie op. Na een kort ritueel van tikkend en hoog op de poten staand dreigen springen ze uiteindelijk op elkaar af en volgt een hanengevecht tot op een meter hoogte boven het grasveldje, totdat 1 vogel afdruipt. We vangen vanmorgen tussen de goudhaantjes een leuke krent in de pap: een PALLAS BOSZANGER ! Da's al weer een paar jaar geleden dat ik er zo één heb gevangen. Tevens de eerste die ik dit jaar links en rechts op de verschillende waarnemingssites tegenkom.



Foto's: Pallas boszanger.

Er zitten vandaag ook weer kortstondig 2 gaaien op de baan; ditmaal in de toppen van een vlier en niet in het hout. Ze vliegen uiteindelijk weg in Noordelijke richting, naar het Posthuys. In de loop van de ochtend beginnen er ook meer merels binnen te komen. Je ziet ze soms van heel hoog overvliegen en dan ineens, reagerend op het lokgeluid, het roer omgooien en al remmend naar beneden komen. En op die manier wordt het weer sprokkelen en moeten we weer continu lopen om te voorkomen dat de merels uit het net springen voordat we arriveren. Ook de mezen zijn weer in beweging; we hebben er weer meer en vandaag zit er ook een koolmees tussen met kleurringen. Je denkt danm eteen dat het er één is uit de nestkasten van het NIOO, maar ik twijfel daar aan want bij mijn weten leggen mijn collega's hier geen kleurringen aan bij jonge vogels. Een SMS-je naar kantoor leert mij al snel dat dit vermoeden klopt en 's avonds zal na invoeren van de gegevens in GRIEL blijken dat het om een jonge vogel gaat die in het nestkastengebied van de RUG in het Lauwersmeergebied is geringd op 10 Mei jongstleden. Dus ook de nederlandse mezen zijn in beweging; dit lijkt mij tenminste een gevalletje van bovengemiddelde postjuveniele dispersie. wie weet ga ik ook nog terugmeldingen krijgen van mezen die Hanneke en ik in de hof van Twente in de nestkasten hebben geringd....
Andere highlight is vervolgens nog de vangst van 2 grote barmsijzen. Ze hangen tegelijkertijd naast elkaar in hetelfde net. Prachtvogels, en wat zal de komende tijd nog meer van deze soort opleveren?


Foto's: grote Barmsijzen.

Berry moet ons aan het eind van de middag verlaten; voor hem zit het er weer op en hij moet weer naar huis. De laatste paar rondes zijn dus voor Holmer enm ij. We vangen tot in het donker nog zo'n 40 vogels en kunnen mooi op tijd, om 20:30 uur op de fiets stappen naar de Zwaluw waar we in de provisiekast op zoek gaan naar voldoende ingrediënten om een warme maaltijd in elkaar te draaien. Dat worden pannenkoeken met kaas en ui, lekker voedzaam...

Dagtotaal (nieuw geringd/teruggevangen):
----------------------------------------

Waterral 1 / 1
Pallas' Boszanger 1 / -
Waterhoen 1 / -
Tjiftjaf 5 / -
Watersnip 1 / -
Goudhaantje 46 / 7
Winterkoning 1 / 1
Pimpelmees 7 / 1
Heggenmus - / 1
Koolmees 7 / 4
Roodborst 27 / 14
Spreeuw 1 / -
Merel 116 / 3
Vink 18 / -
Zanglijster 18 / 2
Keep 13 / -
Koperwiek 19 / 3
Sijs 2 / -
Tuinfluiter 2 / 2
Grote Barmsijs 2 / -
Zwartkop 14 / 6
Rietgors 5 / -
----------------------------------------------
Totaal: 352 exemplaren, 22 soorten, 13:45 uren

dinsdag 12 oktober 2010

Een mindere dag maar wel nieuwe jaarsoorten.

Wederom naar de baan gefietst met over het Posthuiswad een prachtige rode ochtendgloed. Vooral bij laagwater met duizenden steltlopers en watervogels een beeld om lyrisch van te worden. Dat gebeurde overigens afgelopen nacht al toen bij vrijwel windstil weer honderden rotganzen te horen waren. Een herfstgevoel zoals in het voorjaar bij het horen van de eerste grutto of wulp. Bij het passeren van het hek bij het toegangspad valt m'n fietstas van de bagagedrager en net als eerder deze week bij het piepen van het hek is een luid protest van waterrallen m'n deel. Als ik de hut binnenstap zit Holmer te wachten tot de eerste merels op het slag springen. Weldra is dat het geval en kunnen we een klap maken van 4 merels. Daarna loop ik naar de achterste netten om een extra MP-3 speler neer te leggen en blijk daar al meteen alle bewaarzakjes nodig te hebben die ik dan in m'n draagtas heb zitten. Ik moet zelfs een stuk of 10 vogels nog even laten hangen. Terug bij de hut ga ik dan maar vast aan het ringen met deze vogels en Holmer en Berry maken de ronde verder af. Als ik goed en wel aan de ringtafel zit zie ik op het slag een opmerkelijke plek van ogenschijnlijk een stapeltje veren. Nadere beschouwing wijst uit dat er een sperwer op het salg heeft gezeten om een elders geslagen zanglijster te plukken. En dat merken wij dan niet.....
Na de drukke 1e ronde bekruipt ons het gevoel dat het wel eens een veel rustiger dag kon gaan worden. We horen en zien al snel veel minder zichtbare trek en van hoofdsoorten van afgelopen dagen als keep, zanglijster en zwartkop vangen en zien we er al snel veel minder. Af en toe komen er enkelingen of een drietal oeverpiepers over, maarwe hebben nog geen geluid op het slag.... Daar komt echter al snel verandering in want Carl Zuhorn komt al op tijd 2 nieuwe luidsprekers brengen die we op het slag kunnen gebruiken ter vervanging van de defecte speaker. Even later draaien we weer op volle toeren maar... het laat zich raden, er dienen zich geen oeverpiepers aan. Hulde aan Carl voor deze snelle actie, anders hadden we tot Donderdag op de komst van Frank met nieuwe speakers moeten wachten.
Pas veel later op de dag ziet Holmer een pieper als een bommetje naar beneden vallen en kan hij er het net overheen trekken. We hebben er dit jaar nu in totaal 12. Na 10 uurlopen de vangsten wat terug, maar we blijven toch wel goed doorvangen met vooral goudhaantjes en wederom roodborsten. Als ik in e struiken wegkruip om van het grootste toilet van Nederland gebruik te maken zie ik 3 watrerrallen wegschieten. Vrijwel tegelijkertijd hoor ik Holmer schallen : 3 gaaien in het hout !!! Wow, nog nooit heb ik hier gaaien gezien en nu mis ik ze ook nog. Vervolgens loop ik een ronde ten tijde van de Dinsdags-excursie en storten zich pal naast me een paar vogels in de netten : ringmussen !! Het blijken er 4 te zijn en Holmer en Berry hadden er net 1 in het hout zien zitten. Een nieuwe jaarsoort en meteen een nieuw dagrecord voor deze soort. Voor het eerst deze periode zien we vandaag ook groepjes tot 4 of 5 kramsvogels overvliegen, we vangen uiteindelijk ook de eerste van het seizoen. Verder weet Berry ons weer eens te verrassen met een mooie tussen de vele bewaarzakjes verstopte geelgors; de 2e van het seizoen.


Foto: Geelgors.

Ook de pimpeltjes zitten weer in de lift en we hebben er nu ook één met een ring bij die niet van ons of van het NIOO afkomstig blijkt te zijn maar (na snelle online invoer op de invoersite van de ringcentrale) 8 dagen geleden op Texel is geringd. Onverwachtse verplaatsing van Zuidwest naar Noordoost dus...
In de loop van de middag worden de rondjes rustiger en rustiger en krijgt de opgebouwde vermoeidheid van de afgelopen dagen kans om zich te uiten. Het raakt bewolkter en de wind, die na de middag is gedraaid naar Noordnoordoost, wordt kouder. Gelukkig krijgen we het weer wat warmer van de avondopleving met nog weer leuke aantallen om de dag af te sluiten. Om 21 uur kunnne we naar de Zwaluw terug en weet ik het nog bijna voor alkaar te krijgen om, zwalkend op de fiets, Holmer tegen de grond te rijden...

Dagtotalen: (nieuw geringd/teruggevangen):
------------------------------------------

Waterral 2 / -
Tjiftjaf 10 / 1
Oeverpieper 1 / -
Goudhaantje 54 / 9
Winterkoning 1 / -
Pimpelmees 11 / 2
Heggenmus - / 1
Koolmees 2 / 1
Roodborst 71 / 21
Spreeuw 2 / -
Tapuit 1 / -
Ringmus 4 / -
Merel 35 / 4
Vink 6 / -
Kramsvogel 1 / -
Keep 42 / -
Zanglijster 14 / 2
Sijs 4 / -
Koperwiek 58 / 2
Kleine Barmsijs 1 / -
Kleine Karekiet 1 / -
Geelgors 1 / -
Tuinfluiter 1 / -
Rietgors 5 / -
Zwartkop 14 / 5
----------------------------------------------
Totaal: 390 exemplaren, 25 soorten, 13:00 uren

maandag 11 oktober 2010

De mereltrein gaat van start.

Bij het verlaten van de Zwaluw weten we niet wat ons overkomt. We staan in een totaal windstil landschap!!!! Da's andere koek dan de 5 bft die we de voorgaande dagen hebben doorstaan. Je zou verwachten dat het dan nu flink heiig of mistig zou zijn, maar daar is het te warm voor en het is op het eiland de afgelopen dagen flink aangedroogd. Holmer was weer vroeg op de baan en ik fiets zelf bij het eerste licht over de Postweg. Er zitten dan al diverse koperwieken en een aantal merels in de berm te foerageren en vlinderend af en toe te landen en weer op te springen. Typisch gedrag van net invallende merels. De eerste paar rondjes op de baan zijn eigenlijk maar matigjes te noemen. Maar goed, met de afgelopen dagen al in onze benen en hoofden ga je het al snel rustig vinden met een ronde van 40 vogels. Op een paar plaatsen zitten er dauwdruppels op de netten, een fenomeen waar de vogels ook mee weten om te gaan... er zijn dan ook best wel vogels aanwezig, we zien en horen het aan alle kanten in de struiken wel ritselen. In de loop van de ochtend valt het op dat er wel heel veel kepen aan het langsvliegen zijn en dat ze telkens invallen bij het extra MP-3-spelertje dat ik heb neergelegd. we besluiten om het geluid van keep op één van de hoofdgeluidsbronnen te zetten en dat werpt meteen z'n vruchten af. Ook op het slag werkt het al snel goed met behulp van 1 of 2 tijdelijke lokkers.

Foto: we gaan tot uitersten...

Regelmatig duikt er een klein groepje in het hout en snel daarna op het grasveldje. Het is dan nog slechts zaak om het hoofd koel te houden tot het juiste moment of net te laat... na een aantal geslaagde klappen door Berry is het rond het middaguur een keer mijn beurt. Er springen één voor één 8 kepen op het slag. Een paar zitten er nog in het hout, en die wil ik er natuurlijk ook nog bij hebben want ze zijn zo rustig en lijken zo op hun gemak dat het een koud kunstje lijkt. Ze blijven zelfs rustig zitten als er een auto van SBB naast de hut parkeert en het portier dichtvalt. En toch... vlak voordat de volgende groepje kepen op het slag wil springen spatten ze ineens op en weg.... dat bedoel ik dus, te lang gewacht. Enige tijd later heb ik dit toch nog goed kunnen maken met een slag van 10 kepen uit een groepje van een stuk of 15.

Foto: onbekende paddenstoelen. We hebben geen boek bij ons, wie weet het?

We hebben vandaag overigens nog panne met de luidspreker op het slag en reserve hebben we na lang zoeken niet kunnen vinden. De oeverpiepers die ook vandaag weer af en toe over komen vliegen kunnen we dus wel weer vergeten. Aan het eind van de middag krijgen we bericht van Carl Zuhorn dat hij op het eiland 2 luidsprekers heeft kunnen regelen die hij morgen komt brengen. Vlak voor de komst van Carl vanmiddag zaten er overigens even 2 vrouwtjes appelvink in het hout. Na met lange nekken op het slag te hebben gekeken of er nog wat te vreten te halen viel gingen ze er spoorslags vandoor richting Noordoost. Verder zagen we vandaag af en toe weer houtduiven uit zee binnenkomen en kwamen er ook af en toe een paar kramsvogels over. Holmer hoorde tijdens zijn rondes een paar keer een geelgors. In de loop van de middag komt hij terug van een ronde met tussen de vangsten ineens drie nieuwe soorten, te weten een groenling, een boerenzwaluw en 2 kleine barmsijzen. En nog een kleine karekiet die bomvol vet zit en maar liefst 15,3 gram weegt in plaats van de circa 11 gram die ze zonder trekvet wegen. Ook was er nog de vangst van een bijzondere zanglijster, over het hele verenkleed had deze vogel partieel leucisme; hierbij zitten er witte veren tussen de normale veren in het kleed, zie foto's.



Verder zagen we 2 maal een sperwer over de baan jagen en was het weer prachtig om de groepjes kluten tegen het zonlicht te zien opflitsen bij hun synchroonvluchten boven de polder. Rond het middaguur kwam langzaam maar zeker de wind weer wat opzetten en deze zou aan het eind van de dag al weer op 3 bft Oostnoordoost staan. Tegen 17 uur stelt Holmer de vraag of we eens een ander geluid dan dat van verschillende gorzen op te zetten. Met onmiskenbare gretigheid klik ik de MP-3 speler door naar Merel en binnen enkele minuten meldt zich de eerste mereltrein in het hout. Prachtig om iedere keer weer te zien hoe ze eerst met opgezette kopveren op de takken staan te luisteren waar toch die idioot in de struiken zit te zingen, om vervolgens rechtstreeks door te vliegen naar de luidspreker. Vaak gaat dit op een dusdanige manier dat het lijkt of er een trein voorbij komt; als de voorste vogels verder vliegen landen er meteen anderen in het hout. Na een kwartiertje besluit ik om maar eens te gaan kijken bij de netten. Enige tijd later kom ik terug in de hut met 18 merels. en zo sprokkelen we door tot in het donker. De test van de winterdienstregeling voor merels mag dus geslaagd genoemd worden. In de schemer vertrekken er honderden koperwieken van het eiland, altijd weer een indrukwekkend gebeuren die klimmende en shriee-ende lijsters. Al met al dus weer een goed dag, maar met een heel ander karakter dan voorgaande dagen. We wachten weer in spanning af wat ons morgen weer te wachten staat.

Dagtotalen (nieuw geringd / teruggevangen):
-------------------------------------------

Waterral - / 1
Tjiftjaf 6 / 1
Bokje 1 / -
Fitis 1 / -
Boerenzwaluw 1 / -
Goudhaantje 21 / 3
Heggenmus 5 / 2
Baardmannetje 1 / -
Roodborst 69 / 29
Pimpelmees 4 / 1
Merel 58 / 1
Koolmees 1 / 1
Zanglijster 41 / 4
Vink 15 / 2
Koperwiek 80 / 1
Keep 109 / -
Kleine Karekiet 1 / -
Groenling 1 / -
Tuinfluiter 1 / -
Kleine Barmsijs 2 / -
Zwartkop 39 / 4
Rietgors 6 / -
----------------------------------------------
Totaal: 513 exemplaren, 22 soorten, 13:00 uren