donderdag 19 februari 2009

Vrijdag 23 januari 2009; Kabwe.
Om 5 uur opgestaan en vertrokken voor een ochtendsessie. De eerste keer hier bij de Burtons. Het duurde even voordat de poortwachter wakker was maar daarna waren we snel op weg. Meteen achter de poort zat er nog weer een Nachtzwaluw op het pad; welk soort was niet te determineren. De netten stonden redelijk snel, maar het was al goed daglicht op het moment dat het geluid aan ging. We draaiden geluid af van Zwartkop, tuinfluiter en fitis.

Na het wegringen van de Zwaluwen van gisteravond de eerste ronde gelopen en dat was meteen leuk. Tussen de diverse zeer kleurrijke vogels ook twee tuinfluiters en twee Noordse Nachtegalen. Na die ronde begon het iets te regenen, echter maar heel licht. Dat had geen negatieve invloed op het vangen en dus ook niet op ons. De volgende ronde leverde weer soorten als de white browed Robinchat, brownheaded Buul bul, Brown Waxbill en blue Waxbill en paradise Flycatcher op en dat hield het kleurenspectrum weer breed. De laatste ronde die we gelopen hebben (de koeien werden inmiddels wel heel opdringerig in de struiken) had weer een Europese inslag met nog weer een Tuinfluiter, maar ook een Fitis!

Verder een green winged Pytilia oftewel melbafinch een longbilled Crombec, een Mozambiquesijs en een prachtige man collared Sunbird (zie foto).

Daarmee was de ochtendvangst fini en zijn we via de soyavelden en de dam bij de hoogste dambo terug gereden naar de ranch.

Onderweg nog een hele serie foto’s kunnen maken, o.a. een nog te determineren vale piepersoort, een kleine Zilverreiger mooi kunnen vastleggen, een pied Kingfisher (vanochtend circa 20 ex. passerend over de vangopstelling) en een viertal reed Cormorants. We hebben nog een tijdje bij een nestbouwend paartje Wevers gestaan en zagen dat daarvoor ook belangstelling bestond bij een paartje red collared Widows. Het vrouwtje ging al af en toe bij het wevernest zitten. De widowbirds zijn broedparasitair zoals Koekoeken en ook zij steken nu dus tijd in het zoeken naar nesten. Op het veld met hoog gras foerageerden ook drie Europese Bijeneters; de straaljagervluchten van deze vogels zijn prachtig om te volgen. Na welverdiende middagrust (het weer was inmiddels echt verbeterd, half bewolkt en een stuk warmer) was het om 17.30 uur tijd om weer af te taaien naar de dambo.

Het water bleek nog weer verder te zijn gezakt en we durfden het aan om de netten weer op te zetten in het diepste deel. Bennie nam een baantje met twee keer negen meter voor z’n rekening. Jannes en ik zetten 2 x 12 meter op. De Zwaluwen lieten deze avond langer op zich wachten, maar voordat zij begonnen in te vallen kwamen er al een paar honderd Wevers het rietveld binnen en daarvan hingen er in korte tijd een stuk of 15-20 in de netten van Bennie. Bij ons voltrok zich dat in veel mindere mate en Bennie besloot om maar vroegtijdig te beginnen met het uithalen van de vogeltjes. In de tussentijd zagen wij tot twee keer toe een donkergekleurde Arend over komen vliegen, vermoedelijk een long crested Eagle. Om 7 uur was het tijd om te beginnen met uithalen en opruimen van de netten. Dat duurde zo lang (door alle Wevers en het knappen van een tonkin bovenstok) dat de lokale belangstellende jongetjes al uit hun uitkijkboom waren gekleuterd en naar huis waren gegaan. We eindigden de avond met ongeveer 50-60 Zwaluwen en nog wat Rietzangers. Onderweg terug naar de ranch ditmaal wel een prachtig zich opbouwend onweer gezien, maar geen uilen of Nachtzwaluwen. Later hoorden we van Donald Burton sr. dat het in Lusaka de hele dag had geregend.

Zaterdag 24 januari 2009; Kabwe Zambia.
Vanmorgen wat langer met de Zwaluwen bezig geweest, het bleken er 58 te zijn. Daarnaast nog drie eigen terugvangsten waarvan één uit de vorige winter, vijf Oeverzaluwen, een wiretailed Swallow en nog vijf Rietzangers. Na het ontbijt zijn we weer op pad gegaan en hebben vogels gekeken bij de dam van het grote stuwmeer. Daar had Donald sr. vanochtend een giant Kingfisher gezien. Het duurde ongeveer een half uur voordat we hem hadden gevonden. Niet dat hij nu op zo’n moeilijke plek zat maar er was nog zoveel anders te beleven en te zien. Bennie heeft nog ongeveer 60 foto’s geschoten van de pin-tailed Whydah, die weer op de bekende struik zat waar ze vorig jaar ook genesteld hadden. En natuurlijk kwam het vrouwtje net opdagen op het moment dat Bennie weer even terug was gelopen naar de auto……. Meteen begon het mannetje te baltsen. Hij voert daarbij een stuiterende lage vlucht (ca. 30 cm.) boven het vrouwtje uit, die eindigt in een korte copulatie. Daarna was Bennie pas weer ter plaatse………..Terug naar de giant Kingfisher : ik ontdekte hem, zittend op de tak van een boom, op een bebost eilandje. De vogel zat door zijn poten gezakt lusteloos voor zich uit te kijken. Op de tak, en dat bleef zeker een half uur zo. Dankzij de telescoopkijker van Jannes hebben we hem prachtig beeldvullend kunnen bekijken. Verderop op het meer hebben we nog twee Europese Visarenden kunnen ontdekken. Langs het riviertje beneden de dam zaten nog zeker drie malachite Kingfishers (plus nog één op een grasspriet boven de dam) en zes pied Kingfishers. Het moet hier wel wemelen van de vis. In de modderige oever van het riviertje stonden nog de prenten van in ieder geval twee verschillende zoogdieren . De één deed nog het meest aan een vosachtige denken , de andere was van een mongoose/mangoest.
Rond het soyaveld hebben we ons nog weer staan te vergapen aan Europese Bijeneters, Graszangertjes en de piepers die we nog niet anders op naam hebben kunnen brengen dan zijnde Grassveldpipits.

Het Wevernest waarvan Bennie al mooie prenten heeft kunnen maken van de nestbouw hing er nu verlaten bij; wij hebben er nu in ieder geval géén Wevers bij gezien. Daarbij moet gezegd worden dat er zich nu een paartje widowbirds bij het nest bevond en dat zijn nestparasitaire vogels. Ook hebben we nog een grote Arend prachtig over ons heen zien komen vliegen, gedetermineerd als de tawny Eagle.In de middaguren ben ik de klerenkast weer ingekropen om de webmail te bekijken nu Bennie met de laptop klaar was. Ik had net één mailtje geopend en daarop gereageerd toen het internet uitviel bij het verzenden van het bericht. Verzenden mislukt natuurlijk en dus helemaal opnieuw begonnen…..Uiteindelijk heb ik vóór half zes nog net kunnen schrijven naar Hanneke en heb ik nog een halve dag tekst voor m’n weblog kunnen aanvullen. Net nadat Bennie op de kamer was gekomen om te vertellen dat we naar de Zwaluwen moesten vertrekken, viel de stroom uit…..Buiten had het ook al een poosje flink gerommeld en er was wellicht ergens bliksem ingeslagen. Donald sr. spoedde zich snel naar de elektriciteitskast maar wist niet waar zijn zoon de sleutel daarvan bewaarde. De kok werd gevraagd hoe hij dit altijd oploste als hem dit overkwam als de baas niet thuis was. Domme vraag om aan een kok te stellen natuurlijk……met een mes!

Het water op de zwaluwenslaapplaats bleek weer verder te zijn gezakt, maar de dreiging van onweer was groot. Als dat hier in de directe omgeving los barstte zou morgen alle waterstandsdaling weer te niet zijn gedaan. We hadden mazzel; door de dreiging waren de Zwaluwen extra vroeg ter plaatse en hebben we dus wat vroeger de vogels uit de netten kunnen halen. Leuke bijvangsten vanavond: een Woudaapje en een mannetje red collared Widowbird. Bij de netten werden een dertigtal Wevers en vrouwtjes Widowbirds meteen ter plaatse los gelaten We eindigden de avondvangst met 47 boerenzwaluwen en 2 rietzangers.

Net bij het omkleden naar droge kleren begon het harder te regenen en tijdens de rit terug naar Mafundzalo-ranch werden we met grote regelmaat bijgeschenen door weerlichten van het onweer in de omgeving. Een prachtig gezicht zo’n onweer dat wij van warme zomeravonden kennen.

Zondag 25 januari 2009; Kabwe Zambia.
Vanmorgen hebben we na het afwerken van de Zwaluwen een Engels ontbijt geserveerd gekregen gevolgd door pancakes, kleine pannenkoekjes van bijna een centimeter dik. Dat stond als een huis. We hadden dit zo gepland omdat we vanmiddag naar een bijenhouder aan de andere kant van Kabwe willen. Na een wandeling met dhr. Burton sr. (nog een bru bru gevonden en meerdere grauwe vliegenvangers gezien, alsmede een Scharlow's Turaco)vertrokken we dus naar Kabwe. Jannes is zelf imker en is zeer nieuwsgierig hoe men hier bijen houdt en honing produceert. De rit naar Kabwe nam anderhalf uur in beslag; door de stad, achter de stad, nog een heel eind en dan een afslag van de hoofdweg af een dirtroad op voor een lengte van 16 km. Het viel tijdens die rit wel op dat er op diverse plaatsen militairen op de been waren. Zo ongeveer ieder kruispunt dat we tegen kwamen werd wel ingenomen door een groep soldaten en ook zagen we een keer een groep uit de bush komen, deels met het geweer in de aanslag. Een oefening? Waarom werd er dan verkeer aangehouden op de kruispunten? De weg werd smaller en smaller en we bleven uitkijken naar een bord langs de weg waar de bijenhouder, Trevor Howard, een plastic zak aan zou hangen ter herkenning.
We waren na 13 km. wel een bord tegen gekomen, maar daar hing geen zak aan. Je raadt het al…..na 17 km hebben we maar eens gevraagd en dus weer terug gereden naar het bewuste bord. En inderdaad, daar moesten we dus zijn. Ook deze man (met Engelse voorouders) leefde als een 'fenced European' achter hekwerk van twee meter hoog met een bewaker bij de poort. In tegenstelling tot wat we nu gewend zijn geraakt heel sobertjes. Z’n meubilair bestond uit boomstronken. Hij bleek nl. een jaar geleden naar deze farm verhuisd te zijn. Aanvankelijk zeggen we tegen elkaar dat het opvallend stil is, zelfs met vogels. Maar als we een tijdje met elkaar hebben zitten praten, beginnen er meer en meer vogels te verschijnen. Grauwe Vliegenvanger, een hele groep African grey Hornbills, een overcirkelende uniform getekende donkere Arend en kort daarna een long crested Eagle die prachtig in een boom langs de tuin gaat zitten. Ook horen we een Turaco en even later zie ik hem in de dichtstbijzijnde vijgenboom zitten. Het gesprek met Trevor verliep voor Jannes een beetje teleurstellend. Hij dacht wel even de nodige bijenkasten en de productie van honing te zien te krijgen. Maar daar kwam niets van. Trevor heeft wel goed kunnen uitleggen hoe de productie van honing verloopt (heel kort seizoen en ca. 10 kg. honing per volk) en kon verder een tiental potjes honing laten zien. Dat is wat anders dan 80-100 kg. honing per volk in Nederland. Maar ja, dit is Afrika. Trevor gaf aan dat het hem ook heel wat moeite kostte om materialen aan te schaffen die goed bruikbaar waren. Zo is hij al een hele tijd op zoek naar een slingermachine van roestvrij staal. Vrijwel onmogelijk en heel kostbaar. De terugweg ging voorspoedig. Bij doorkomst in Kabwe hebben we bij de garage wat lucht in de voorband bijgepompt. Iets verderop zat een westers fastfood-restaurant en we waren wel aan een hapje toe. Meteen na het uitstappen stond er een jochie met een plastic boodschappentasje, gevuld met water, naast de auto klaar om onze auto te wassen. Hij blij, de auto blij. De fastfoodketen heette “Hungry Lion” en , hoe kon het anders, ze hadden menu’s met kip en frites in meer dan 20 verschillende variaties. Het smaakte prima, maar de “Hungry Lion” bleek een thirsty Lion, want ze hadden helemaal geen frisdrank meer.
We vervolgden onze weg en troffen op twee plaatsen nog een “hunting party” (op uitzwermende termieten jagende vogels) van honderden Bijeneters en Zwaluwen aan. Een prachtig gezicht, de vogels laten zich onder deze omstandigheden zeer dicht naderen.
Op Mafundzalo-ranch teruggekeerd was er nog een half uurtje over voor we weer naar de Zwaluwen moesten. In de tussentijd heb ik nog even de avocado genuttigd die ik enkele dagen daarvoor gevonden had. Goddelijk!!! De man die jaren geleden de avocado in Nederland op de markt gebracht heeft, moet alsnog de gevangenis in gestuurd worden……..wat een smaakverschil! De onze zijn totaal smakeloos vergeleken met deze vruchten die alle tijd hebben gehad om goed te rijpen. De Zwaluwen werkten vanavond weer redelijk goed mee, al hebben we maar één baan opgezet, omdat het bij het opzetten, licht begon te regenen. Dat hadden we niet hoeven doen, want die regen bleef gelukkig heel beperkt en op het moment dat de vogels invielen was het zelfs droog. Maar ja, dat weet je niet van tevoren en je kan het risico maar beter niet lopen.
Overigens: we weten nog steeds niet wat al die militairen nu uitvoerden of naar op zoek waren.